Vì sao nhiều người thích "săn sale"?

Theo thống kê của công ty tài chính công nghệ toàn cầu Finder, khoảng 132 triệu người Mỹ đã tham gia vào các sự kiện bán hàng trong dịp lễ cuối năm, mỗi cá nhân mua sắm trung bình 708 USD. Điều này phần nào cho thấy cơn cuồng mua đồ giảm giá của đa phần mọi người.

Theo nhà tâm lý học Pauline Wallin, mua sắm "săn sale" không phải là một quá trình hợp lý. Mua sắm hợp lý là khi chúng ta chỉ mua những gì thực sự cần.

Tiến sĩ Chris Pagnani, bác sĩ tâm thần và giám đốc y tế của Hiệp hội Tâm thần Rittenhouse (Mỹ), giải thích mua "săn sale" là hình thức dùng tiền mua sự hài lòng. Đây được gọi là "liệu pháp bán lẻ", chỉ hành động mua sắm để cảm thấy tốt hơn.

Pagnani giải thích, dopamine là chất dẫn đầu trong nhóm chất dẫn truyền thần kinh tạo cảm giác dễ chịu trong não, bao gồm serotonin, oxytocin và endorphin. Công việc của dopamine là mang lại cho bạn niềm vui dâng trào sau khi làm điều gì đó liên quan đến sự sống còn, bao gồm ăn, uống, sinh sản. Mặc dù việc mua sắm chắc chắn không giúp bạn sinh tồn nhưng có điều gì đó về việc săn lùng và mua được đồ khiến dopamine tăng vọt. Điều đó giống như chơi một trò chơi và chiến thắng.

Ngoài ra, việc chạy theo những đợt săn sale còn cho mỗi người cơ hội gắn kết, vui vẻ, so sánh, cân nhắc, lập kế hoạch mua sắm mới hoặc đơn giản là chỉ lắng nghe và chia sẻ không gian với ai đó. Tất cả những yếu tố này giải thích tại sao việc đến trung tâm mua sắm hoặc shopping online có thể gây nghiện và tại sao những người đã tham gia các sự kiện Black Friday có nhiều khả năng chạy theo những đợt giảm giá tiếp theo.

Cách để kiểm soát thói quen mua sắm

Tự hỏi bản thân xem có thực sự cần món đồ đó không?

Đa phần chúng ta rơi vào cái bẫy mua sắm vì món đồ đang được giảm giá chứ không phải vì chúng ta thực sự cần nó. Điều đó có nghĩa là, nếu một món đồ gì đó chỉ được giảm giá trong một thời gian giới hạn, bạn sẽ cảm thấy cấp bách phải mua nó ngay bây giờ.

Tuy nhiên, theo chuyên gia, không mua là chiến thuật hiệu quả nhất, đặc biệt nếu nó không phục vụ nhu cầu trước mắt của bạn. Một câu hỏi hay để bạn tự hỏi mình trước khi mua là "Mình có mua nếu nó không được giảm giá?". Nếu câu trả lời là không, hãy bỏ qua.

Điều quan trọng là bạn cần phải chiến thắng hội chứng sợ bỏ lỡ (FOMO) để tập trung vào thứ cần thiết với mình. Cần lập một danh sách nên mua, xem cụ thể ngân sách và luôn bám sát chúng.

Đừng bị lừa bởi từ "miễn phí"

Ưu đãi "mua 1 tặng 1" là chiến thuật bán hàng lâu đời nhất và vẫn phổ biến hiện nay. Ý tưởng nhận được thứ gì đó miễn phí sẽ hấp dẫn hơn là việc phải bỏ tiền ra mua, dù khoản tiền bỏ ra là như nhau. Trước một món hàng miễn phí như vậy, bạn cần phải đặt câu hỏi "Tôi có mua món đồ đó không nếu nó không miễn phí?".

Kiểm tra kỹ giá gốc

Theo chuyên gia, nên tham gia bất kỳ sự kiện bán hàng giảm giá nào với thái độ hoài nghi lành mạnh, đặc biệt là so sánh giá bán và giá niêm yết.

Karla Dennis, một chuyên gia tài chính cá nhân ở La Palma, California, cho biết nhiều nhà bán lẻ có thể tăng giá trước một đợt sale rồi sau đó giảm giá, tạo ảo giác về việc giảm giá.