Dẫn phân tích về các mảnh đạn pháo thu được từ hiện trường, tờ Washington Post hôm 11/12 đưa tin Israel đã sử dụng đạn phốt pho trắng do Mỹ sản xuất để tấn công Dheira, một ngôi làng nhỏ ở miền nam Liban.
Theo tờ báo, sự việc được cho là xảy ra vào hôm 16/10 khi quân đội Israel tấn công ngôi làng này bằng hoả lực pháo binh. Một phóng viên làm việc cho tờ báo đã phát hiện mảnh vỡ của 3 quả đạn pháo 155 mm bắn vào Deira. Vụ tấn công khiến ít nhất 4 ngôi nhà bị thiêu rụi và 9 dân thường bị thương.
Đây dường như là loại đạn khói M825, còn được gọi là đạn đánh dấu của Mỹ, chứa nêm nỉ bão hoà với phốt pho trắng. Hóa chất này sẽ tự bốc cháy khi tiếp xúc với không khí và tạo ra làn khói trắng dày đặc, rất hữu ích trong việc che giấu hoạt động di chuyển của quân đội. Tuy nhiên, loại khói này cũng rất độc hại. Trong khi phốt pho trắng cháy rất nóng và khó dập tắt, thì đạn khói có hiệu quả gấp đôi như đạn gây cháy nếu sử dụng mà không có biện pháp phòng ngừa cần thiết.
Tờ Washington Post dẫn lời các chuyên gia vũ khí cho biết các mảnh đạn pháo được thu hồi có chứa mã sản xuất trùng với mã định danh do quân đội Mỹ sử dụng để phân loại đạn dược sản xuất vũ khí.
Loại đạn này được sản xuất bởi các kho đạn dược ở Louisiana và Arkansas vào năm 1989 và 1992, theo dấu hiệu và màu sắc trên thân màu xanh lục nhạt, cũng như mã 'WP' khớp với các loại đạn phốt pho trắng theo tiêu chuẩn của Mỹ. Báo cáo lưu ý rằng nguồn gốc của những quả đạn pháo từ Mỹ cũng đã được Tổ chức Theo dõi Nhân quyền và Tổ chức Ân xá Quốc tế xác minh. Tổ chức này cho rằng vụ việc nên được điều tra như một tội ác chiến tranh.
Bà Tirana Hassan, Giám đốc điều hành của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, nói: “Việc phốt pho trắng do Mỹ sản xuất đang được Israel sử dụng ở miền nam Liban khiến các quan chức Mỹ rất lo ngại. Quốc hội nên xem xét nghiêm túc các báo cáo về việc Israel sử dụng phốt pho trắng để đánh giá lại viện trợ quân sự của Mỹ cho Israel”.
Về phần mình, Nhà Trắng đã phản ứng với cáo buộc trên. Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia John Kirby bày tỏ “mối quan ngại” khi tuyên bố rằng phốt pho trắng là mục đích quân sự hợp pháp để phát sáng và tạo ra khói.
“Chúng tôi đã nắm được các báo cáo và chắc chắn chúng tôi lo ngại về điều đó. Chúng tôi sẽ tìm hiểu thêm về vấn đề này. Bất cứ khi nào chúng tôi cung cấp các mặt hàng như phốt pho trắng cho quân đội khác, chúng tôi hoàn toàn kỳ vọng rằng nó sẽ được sử dụng phù hợp với các mục đích hợp pháp và phù hợp với luật xung đột vũ trang”, ông Kirby nhấn mạnh.
Theo nguồn tin, ít nhất một trong số những quả đạn được thu hồi dường như có nguồn gốc cùng một lô, giống hầu hết những quả đạn phốt pho trắng được Israel sử dụng trong chiến dịch Gaza năm 2009. Sau đó, Israel đã cam kết chuyển sang các loại đạn khói khác có sức tàn phá thấp hơn, nhưng dường như vẫn sử dụng chúng rộng rãi trong bối cảnh xung đột mới.
Dẫn dữ liệu của nhóm giám sát chiến tranh ACLED, tờ Washington Post lưu ý trong 2 tháng qua, Israel đã sử dụng đạn pháo hơn 60 lần chỉ riêng ở khu vực biên giới Liban.
Ngoài ra, các đoạn video chưa xác minh lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội cho thấy đạn phốt pho trắng cũng đã được sử dụng tích cực ở Gaza, với nhiều video xuất hiện khớp với kiểu nổ trên không đặc trưng của loại đạn này.
Theo báo Tin tức