“Tầng 8 đã bị thiêu rụi và mọi tầng từ tầng 7 trở lên đều bị hư hại do khói và nước. Tòa nhà không khác một đống đổ nát, cả nghĩa đen và nghĩa bóng”.
Vụ hỏa hoạn xảy ra vào ngày 26.8.1977. Ảnh: Russia Beyond
Ông Malcolm Toon, lựa chọn của Tổng thống Jimmy Carter cho vị trí Đại sứ Mỹ tại Liên Xô, đang dùng bữa tối tại dinh thự của Đại sứ Romania ở Moscow thì một cuộc gọi đột nhiên làm gián đoạn buổi tối vui vẻ.
Bên kia đầu dây là sĩ quan trẻ James Schumaker, người mới đến công tác tại Moscow. “Chúng ta đang gặp hỏa hoạn ở đây ...”, Schumaker nói với ngài Đại sứ.
Bữa tối bị gián đoạn
Vụ hỏa hoạn xảy ra vào ngày 26.8.1977, khi James Schumaker mới chỉ tới Moscow được vài tuần.
Vào buổi tối mùa hè trong trẻo nhưng se lạnh bất thường đó, Schumaker đang thư giãn trong căn hộ của mình ở Spaso House, tư gia của Đại sứ Mỹ tại Nga. Lúc đó, điện thoại reo, người ở đầu dây bên kia là Phó trưởng phái đoàn Jack Matlock, nói giọng rất hoảng hốt. Ông xin nói chuyện khẩn cấp với Đại sứ và yêu cầu Schumaker cung cấp vị trí của ngài Đại sứ : “Xin hãy nhanh lên, Jim”, ông Matlock thúc giục.
Với sự giúp đỡ của nhân viên điều hành điện thoại Svetlana, James Schumaker đã xác định được vị trí Đại sứ Toon, người đang tham dự bữa tối tại dinh thự của Đại sứ Romania.
“Chuyện gì xảy ra vậy, Jim?”, ông Toon nói.
“Tôi không biết, thưa Đại sứ, nhưng ngài Phó trưởng phái đoàn cần nói chuyện với ông ngay lập tức.”
“Cứ để nó cháy”, vị Đại sứ trả lời.
“Điều này là do ông Toon nghi ngờ rằng một số 'lính cứu hỏa chuyên nghiệp' có thể là điệp viên KGB và vì Đại sứ quán đang cất giữ rất nhiều thiết bị nhạy cảm”, ông Schumaker giải thích.
Cuối cùng, các nhân viên cứu hỏa Liên Xô cũng được phép vào các tầng trên của Đại sứ quán với điều kiện các sĩ quan an ninh Mỹ sẽ hộ tống họ.
Khi các nhân viên cứu hỏa lên các tầng trên cao, họ phát hiện một số nhân viên Đại sứ quán vẫn chưa rời khỏi tòa nhà, mặc dù đã được lệnh sơ tán.
May mắn thay, không ai thiệt mạng trong đám cháy mặc dù nó đã làm hư hại đáng kể tòa sứ quán. “Tầng 8 đã bị thiêu rụi và mọi tầng từ tầng 7 trở lên đều bị hư hại do khói và nước. Tòa nhà không khác một đống đổ nát, cả nghĩa đen và nghĩa bóng”, Schumaker mô tả cảnh tượng mà ông nhìn thấy vào buổi sáng sau vụ cháy.
Theo TTXVN