Huyện Bình Giang mới có 16 trong tổng số 103 thôn, khu dân cư thực hiện được mô hình bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, khu dân cư (đạt 15,5%), là một trong những huyện tiến hành chậm nhất tỉnh.
Bí thư các chi bộ và trưởng, phó trưởng thôn Cậy, xã Long Xuyên (Bình Giang) trao đổi công việc của thôn
Nhiều vướng mắc
Trong số 18 xã, thị trấn của huyện, mới có xã Tráng Liệt hoàn thành nhất thể hóa bí chi bộ kiêm trưởng thôn ở cả 3 thôn. 7 xã vẫn chưa thực hiện được gồm: Thúc Kháng, Nhân Quyền, Thái Học, Tân Việt, Long Xuyên, Hùng Thắng, Vĩnh Hồng. Dù các xã đã chủ động xây dựng, triển khai kế hoạch thực hiện từ sớm nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn.
Cái khó đầu tiên là tìm ra người có thể “gánh tròn hai vai” bí thư chi bộ và trưởng thôn. Ngoài yêu cầu về năng lực, trình độ, cán bộ phải là người có kinh nghiệm, được đảng viên, nhân dân tín nhiệm.
Ở nhiều chi bộ nông thôn của Bình Giang, đảng viên cao tuổi chiếm phần lớn. Họ có kinh nghiệm nhưng sức lại yếu; còn đảng viên trẻ lại chưa đủ kinh nghiệm, năng lực để đảm nhiệm tốt cả hai nhiệm vụ. Nhiều người trẻ lựa chọn làm kinh tế thay vì tham gia công tác xã hội.
Tại thôn Cậy, xã Long Xuyên có 2 bí thư chi bộ, 1 trưởng thôn và 3 phó trưởng thôn. Chi bộ 1 thôn Cậy có 105 đảng viên, Chi bộ 2 có 85 đảng viên. Toàn thôn có tới 55 đảng viên thuộc diện miễn sinh hoạt Đảng. Đảng viên trên 60 tuổi chiếm hơn 60%. Ông Phạm Khắc Tuấn, Bí thư Chi bộ 2 thôn Cậy băn khoăn: "Trước đây, thôn Cậy có 4 chi bộ, năm 2017 đã dồn thành 2 chi bộ, khiến việc sinh hoạt chi bộ gặp không ít khó khăn. Nhiều đảng viên cao tuổi phải đi quãng đường 2 km mới tới địa điểm sinh hoạt tập trung. Nếu tiếp tục dồn thành 1 chi bộ thì không biết sẽ thế nào… ".
Chia sẻ về vấn đề trên, ông Vũ Đình Lập, Phó Trưởng Ban Tổ chức Huyện ủy cho biết: "Với các thôn có diện tích rộng, dân số đông, đảng viên trong thôn sinh hoạt ở nhiều chi bộ thì phần việc của thôn, của chi bộ đều lớn. Cán bộ kiêm nhiệm 2 chức danh ở các thôn này sẽ rất vất vả. Việc lựa chọn được người vừa có năng lực, làm tốt công tác Đảng, vừa giải quyết tốt công tác chính quyền không phải dễ".
“Bí thư chi bộ do đảng viên bầu tại đại hội chi bộ, còn trưởng thôn do nhân dân bầu. Không phải lúc nào kết quả của 2 cuộc bầu cử này cũng trùng nhau. Đây là cái khó của việc thực hiện mô hình nhất thể hóa chức danh bí thư chi bộ và trưởng thôn tại xã”, ông Nhữ Đình Thắng, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Thái Học bày tỏ. Ngoài ra, theo ông Thắng, tư tưởng cục bộ tồn tại ở một số nơi cũng ít nhiều ảnh hưởng tới việc thực hiện mô hình.
Tại một số địa phương, nhiều ý kiến nêu ra những khó khăn về cơ chế, chính sách đãi ngộ cho đội ngũ bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn. Theo quy định, người giữ chức danh bí thư kiêm trưởng thôn hiện được hưởng 100% phụ cấp cho chức danh thứ nhất và 50% phụ cấp cho chức danh thứ hai. “Công việc nhiều, trách nhiệm cao hơn nhưng mức phụ cấp cho cán bộ đảm nhận 2 chức danh này còn hạn chế thì cán bộ khó toàn tâm, toàn ý với việc chung”, ông Vũ Huy Cường, Bí thư Đảng ủy xã Tân Hồng nêu quan điểm.
Tìm cách gỡ khó
Tại các thôn đã thực hiện nhất thể hóa, bộ máy cán bộ tinh gọn, bước đầu hoạt động có hiệu quả hơn. Nhiều nơi đã tìm ra giải pháp khắc phục khó khăn cho địa phương mình. Thôn Mộ Trạch (xã Tân Hồng) có hơn 3.000 dân, 125 đảng viên sinh hoạt tại 2 chi bộ. Đảng ủy xã đã cử Đảng ủy viên, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp kiêm nhiệm trưởng thôn Mộ Trạch.
Một giải pháp nữa được nhiều cán bộ xã kiến nghị là nên “đồng bộ khóa cấp ủy và khóa trưởng thôn, thời gian giữa 2 khóa này chỉ cách nhau khoảng 1-2 tháng” để tiện cho công tác bầu cử, lựa chọn nhân sự.
“Có những nơi bầu trưởng thôn rồi mới bầu cấp ủy, có những nơi bầu cấp ủy xong rồi bầu trưởng thôn. Các địa phương không giống nhau về thời gian nhiệm kỳ cấp ủy với nhiệm kỳ trưởng thôn, hoặc trong cùng 1 thôn thời gian bầu cử 2 chức danh này cũng chênh lệch nhiều, nên quy định thống nhất”, ông Đoàn Quang Nước, Bí thư Đảng ủy xã Bình Xuyên đề nghị.
Huyện ủy Bình Giang cũng chỉ đạo các đảng bộ xã, thị trấn quyết tâm thực hiện đồng loạt việc bố trí bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn trong kỳ đại hội chi bộ trực thuộc vào quý 3 và quý 4 năm 2019 tới. Phấn đấu 100% số xã, thị trấn hoàn thành việc nhất thể hóa vào cuối năm 2019. Theo Ban Tổ chức Huyện ủy Bình Giang, trong thời gian chuẩn bị nhân sự cho nhiệm kỳ cấp ủy, trưởng thôn khóa sau, các cán bộ đảm nhiệm vị trí nào tiếp tục thực hiện tốt vai trò của mình. Đối với những địa phương có sự biến động nhân sự như chuyển công tác, kỷ luật, nghỉ chế độ… thì tìm nhân sự bố trí luôn việc kiêm nhiệm 2 chức danh bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn.
Huyện sẽ rà soát những đồng chí trưởng thôn trẻ chưa là đảng viên, bồi dưỡng kết nạp vào Đảng, tạo nguồn cho việc nhất thể hóa.
Còn một giải pháp nữa để gỡ khó cho Bình Giang là cử cán bộ đi học tập kinh nghiệm thực hiện bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn từ những huyện làm tốt như Thanh Miện, Gia Lộc. Từ đó đưa ra những giải pháp thực hiện phù hợp.
HÀ NGA