Singapore ra mắt nền tảng kỹ thuật số mới chống tội phạm rửa tiền

Ngày 1/4, Singapore đã ra mắt nền tảng kỹ thuật số mới cho phép các ngân hàng tự nguyện trao đổi thông tin về khách hàng đáng ngờ.

Trong thông cáo báo chí ra ngày 1/4, Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS) cho biết mục đích của Hợp tác chia sẻ thông tin và đối tượng rửa tiền/tài trợ khủng bố (Cosmic) là hỗ trợ cuộc chiến toàn cầu chống rửa tiền, tài trợ khủng bố và phổ biến vũ khí hạt nhân, trong đó có tài trợ cho vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Cosmic được đồng phát triển bởi MAS và 6 ngân hàng gồm Ngân hàng DBS, Ngân hàng OCBC, UOB, Citibank, HSBC và Ngân hàng Standard và ra mắt vào năm 2021, Chartered.

MAS cho biết việc chia sẻ thông tin trên Cosmic tập trung vào ba rủi ro tội phạm tài chính chính trong ngân hàng thương mại: lạm dụng các công ty vỏ bọc; lạm dụng tài trợ thương mại cho mục đích bất hợp pháp; và tài trợ hỗ trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Các quy định đặt ra cơ sở pháp lý và biện pháp bảo vệ cho việc chia sẻ như vậy cũng có hiệu lực từ ngày 1/4.

Đạo luật Thị trường và Dịch vụ Tài chính năm 2022 đã được Quốc hội Singapore sửa đổi vào tháng 5/2023 để đặt ra khuôn khổ pháp lý cho Cosmic.

MAS cho biết các ngân hàng trong Cosmic chỉ có thể chia sẻ thông tin khách hàng với nhau nếu hồ sơ hoặc hành vi của khách hàng hiển thị cờ đỏ. Đạo luật sửa đổi yêu cầu các ngân hàng phải có biện pháp bảo vệ tính bảo mật của thông tin được chia sẻ.

Điều này sẽ cho phép các ngân hàng chia sẻ thông tin về hành vi tội phạm tiềm ẩn đồng thời bảo vệ lợi ích hợp pháp của hầu hết khách hàng.

Theo MAS, khách hàng được khuyến khích cung cấp phản hồi kịp thời nếu được ngân hàng yêu cầu làm rõ hồ sơ rủi ro hoặc giao dịch cá nhân, để từ đó ngân hàng có thể đưa ra đánh giá rủi ro sáng suốt.

Trả lời các câu hỏi từ The Straits Times, một phát ngôn viên của MAS cho biết các giao dịch thương mại, cá nhân hoặc kinh doanh hợp pháp sẽ không kích hoạt việc chia sẻ trên Cosmic.

Bà nói thêm rằng không nên thông báo cho những người trong danh sách vì điều này có thể “đánh động” những tội phạm tiềm ẩn, khiến chúng che dấu vết và tiếp tục hoạt động.

Nhấn mạnh những lợi ích của nền tảng mới, ông Adam Maniam, Phó giám đốc văn phòng luật sư tại Drew & Napier, cho biết hoạt động rửa tiền thường được thực hiện theo cách phi tập trung. Các khoản tiền bất hợp pháp thường được dàn trải khắp các tổ chức và khu vực pháp lý để giảm nguy cơ bị phát hiện.

Ông Maniam nhấn mạnh: “Mặc dù Cosmic là sự khởi đầu tốt để giúp chống rửa tiền và tài trợ khủng bố ở Singapore, nhưng các hoạt động bất hợp pháp như vậy thường liên quan đến các giao dịch xuyên biên giới, mà Cosmic có thể không hữu ích trong việc phát hiện ra các trường hợp này”.

Việc chia sẻ thông tin trên Cosmic của các ngân hàng là tự nguyện, nhưng MAS trước đó cho biết họ đã lên kế hoạch biến một số khía cạnh của việc chia sẻ trở thành bắt buộc.

Người phát ngôn của MAS cho biết giai đoạn tự nguyện là để cho phép những người liên quan tập trung vào việc hiểu và giải quyết mọi lo ngại về hoạt động cũng như thực hiện các điều chỉnh khi cần thiết.

Vai trò của các ngân hàng trong việc chống rửa tiền được chú ý sau vụ rửa tiền lớn nhất Singapore với 10 người nước ngoài bị bắt vào ngày 15/8/2023, theo đó hơn 3 tỷ USD tài sản bị tịch thu.

Người phát ngôn của MAS cho biết thêm: “Dựa trên các đánh giá và phát hiện của MAS, chúng tôi sẽ xem xét các biện pháp và cải tiến tiếp theo nếu phù hợp”. Ông Shane Godwin, người đứng đầu bộ phận chống tội phạm tài chính của HSBC Singapore, cho biết việc tiếp cận kịp thời thông tin phù hợp là rất quan trọng để giải quyết vấn đề tài chính bất hợp pháp.

Ông nhấn mạnh: “Sáng kiến đổi mới này là minh chứng cho sự lãnh đạo và cam kết của đất nước trong việc bảo vệ tính toàn vẹn của hệ thống tài chính và sẽ củng cố vị thế của Singapore như một trung tâm tài chính quốc tế đáng tin cậy”.