Biện pháp phòng ngừa bệnh lở mồm long móng

Vì vậy, người chăn nuôi trong tỉnh không được chủ quan, cần nắm rõ về bệnh để thực hiện các biện pháp phòng ngừa.

1. Nguyên nhân gây bệnh

LMLM là bệnh truyền nhiễm lây lan do tiếp xúc giữa động vật khoẻ với động vật, sản phẩm động vật, thức ăn, nước uống, không khí, chất thải, dụng cụ, phương tiện vận chuyển, có mang mầm bệnh. Bệnh lây lan từ vùng này sang vùng khác theo đường vận chuyển động vật, sản phẩm động vật ở dạng tươi sống, cấp đông. Ngoài lợn, động vật mắc bệnh còn có trâu, bò, lợn, dê...

2. Triệu chứng

 Thời kỳ ủ bệnh LMLM đối với trâu bò là từ 2 - 5 ngày, đối với lợn từ 5 - 7 ngày, nhiều nhất là 21 ngày.

Từ 2-3 ngày đầu, gia súc sốt cao trên 40 độ C, mệt mỏi, lông dựng, mũi khô, da nóng. Đi lại khó khăn, kém ăn, miệng chảy nhiều nước dãi có bọt, bị viêm dạng mụn nước ở lợi, vành mũi, vành móng, kẽ móng chân, đầu vú. Khi mụn nước vỡ ra sẽ làm lở loét ở mồm, móng chân. Bệnh nặng có thể làm long móng, nhất là ở lợn. Sau phát bệnh từ 10 - 15 ngày, con vật có thể khỏi về triệu chứng lâm sàng nhưng mầm bệnh vẫn tồn tại trong khoảng từ 3 - 4 tuần và tiếp tục phát tán mầm bệnh ra môi trường, làm lây lan dịch bệnh.

3. Các biện pháp phòng bệnh

Thực hiện tiêm phòng vaccine, nhất là ở vùng khống chế, vùng đệm, vùng có dịch xảy ra trong vòng 2 năm gần đây. Tiêm phòng hai lần trong một năm, lần thứ nhất cách lần thứ hai 6 tháng, lần thứ nhất nên tiêm vào tháng 3 - 4 trong năm, lần thứ hai nên tiêm vào tháng 9 - 10  trong năm.

Cách ly triệt để gia súc ốm, không chăn thả tập trung; thường xuyên vệ sinh chuồng trại, bãi chăn thả, dụng cụ chăn nuôi, phương tiện vận chuyển. Tiêu độc, khử trùng khu vực có gia súc bị ốm, chết. Có thể dùng một trong các hoá chất sau để tiêu độc, khử trùng: Formol 2%, NaOH 2%, Crezin 5%, nước vôi 20%, vôi bột và một số hoá chất khác được sử dụng theo hướng dẫn của cán bộ thú y.

Con giống đưa vào chăn nuôi phải khoẻ mạnh, có nguồn gốc rõ ràng, đã được tiêm phòng LMLM, trước khi nhập đàn phải nuôi cách ly 21 ngày. Thức ăn, nước uống phải bảo đảm tiêu chuẩn vệ sinh thú y. Người vào chăm sóc, nhân viên thú y... trước khi ra, vào khu vực chăn nuôi phải vệ sinh, khử trùng và trang bị bảo hộ.

Tổ chức kiểm dịch động vật nghiêm ngặt để khỏi bị lây lan theo địa lý.

Khi phát hiện có dịch phải công bố dịch và thực hiện các biện pháp hành chính, kỹ thuật kịp thời, triệt để nhằm ngăn chặn sự lây lan.

4. Cách chữa bệnh

Khi gia súc bị nhiễm bệnh LMLM nếu không được điều trị kịp thời, gia súc non thường bị chết ở tỷ lệ từ 20 - 50%, gia súc trưởng thành chết từ 2-5%, tỷ lệ mắc bệnh trong một đàn thường là 100%. Đến nay, bệnh LMLM chưa có thuốc chữa trị đặc hiệu. Chữa triệu chứng giúp vết thương nhanh lành, không gây ra các biến chứng nguy hiểm làm chết gia súc:

Chữa miệng: Dùng các chất sát trùng nhẹ, các loại quả chua như khế, chanh bóp mềm để chà lưỡi, mặt trong má, hàm trên, lợi, bỏ bã vào miệng cho vật nuôi nhai. Dùng vải mỏng thấm nước trên xoa vào vùng vết thương từ 2-3 lần/ngày. Có thể dùng một trong các chất xanh Methylen 1%, thuốc tím 1%, Formol  1%, phèn chua 3%, axit acetic 3% hoặc dùng thuốc mỡ Tetracilin, Penicilin bôi vào vết thương.

Chữa móng: Rửa sạch chân gia súc bằng nước muối, nước lá chát, hoặc thuốc tím, phèn chua, dấm ăn. Bôi các chất sát trùng hút mủ, nhanh lên da non lên vùng móng bị bệnh. Để đề phòng ruồi nhặng đẻ trứng vào kẽ móng, có thể dùng Cresin pha loãng hoặc dùng thuốc lào, một ít băng phiến đắp vào vết thương.

Chữa vú: Rửa mụn loét bằng nước muối ấm, dung dịch axit boric 2-3% hoặc nước xà phòng, sau đó bôi dầu cá, các thuốc sát trùng vào vết thương.

Giữ chuồng khô ráo, sạch sẽ, lót nền chuồng dày cho gia súc nằm, cho ăn cỏ tươi, cỏ mềm, cho ăn cháo khi bị bệnh nặng.

* Lưu ý: Đối với vùng lần đầu tiên phát hiện dịch, số lượng gia súc nhiễm bệnh ít thì biện pháp hiệu quả nhất là tiêu huỷ toàn bộ gia súc nhiễm bệnh để nhanh chóng dập tắt ổ dịch.

DŨNG CƯỜNG(tổng hợp)