Hai cựu vụ trưởng Bộ Y tế sai phạm gì trong vụ mua thuốc cúm H5N1?

Hai cựu vụ trưởng Nguyễn Nam Liên (trái) và Dương Huy Liệu

Ngày 13.5, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đã ban hành kết luận điều tra vụ án hình sự "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Bộ Y tế, Công ty cổ phần dược phẩm Cửu Long và các đơn vị liên quan.

C03 đề nghị truy tố 8 bị can, trong đó có 3 cựu quan chức của Bộ Y tế gồm: ông Cao Minh Quang - cựu Thứ trưởng Bộ Y tế; ông Dương Huy Liệu và ông Nguyễn Nam Liên, cùng là cựu vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính.

"Đến nay không thu hồi được số tiền 3,8 triệu USD"

Theo kết luận, các bị can là quan chức của Bộ Y tế đã không kiểm tra, không đánh giá việc thực hiện điều khoản đàm phán giảm giá mua nguyên liệu khi thanh lý hợp đồng đặt hàng sản xuất thuốc Oseltamivir với Công ty dược phẩm Cửu Long.

Do đó cơ quan chức năng của Bộ Y tế đã không phát hiện việc công ty này được giảm giá mua nguyên liệu số tiền hơn 3,848 triệu USD để thu hồi về Bộ Y tế, gây thiệt hại tài sản nhà nước.

Cụ thể, bị can Dương Huy Liệu được Bộ Y tế phân công làm trưởng Ban quản lý thực hiện kế hoạch phòng chống dịch cúm A (H5N1). Ông Liệu cũng có trách nhiệm đại diện Bộ Y tế ký hợp đồng và thanh quyết toán với các đơn vị tham gia kế hoạch sản xuất thuốc Oseltamivir.

Ông Liệu đã giao cấp dưới xây dựng, thống nhất dự thảo hợp đồng để ký với Công ty dược Cửu Long sản xuất 5 triệu viên thuốc. Việc thanh toán với công ty do Ban quản lý thực hiện kế hoạch phòng chống dịch chủ động thực hiện.

Bị can Liệu thừa nhận trong hợp đồng ký giữa 2 bên có điều khoản quy định khi được giảm giá phải báo cáo Bộ Y tế để điều chỉnh giá trị hợp đồng.

Ông Liệu lý giải, do "bận nhiều việc", tin tưởng vào sự kiểm tra, giám sát của ban nên đã không kiểm tra, đánh giá lại việc thực hiện điều khoản giảm giá nên không biết Công ty dược Cửu Long đã được giảm giá mua nguyên liệu hơn 3,8 triệu USD.

Công ty cổ phần dược phẩm Cửu Long - nơi xảy ra vụ "biển thủ" 3,8 triệu USD

Bị can Nguyễn Nam Liên, thời điểm đó đang là phó vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính, được phân công nhiệm vụ phó trưởng Ban quản lý thực hiện kế hoạch phòng chống dịch cúm A (H5N1), phụ trách tài chính. Ông Liên có trách nhiệm thay mặt ban ký thanh quyết toán hợp đồng với Công ty dược Cửu Long.

Để phục vụ công tác thanh quyết toán, bị can Liên đã giao cấp dưới rà soát việc thực hiện hợp đồng để thanh lý.

Ông Liên khai do thời gian đã lâu nên không nhớ có yêu cầu công ty dược báo cáo việc đàm phán giảm giá mua nguyên liệu hay không. Cựu vụ trưởng thừa nhận "có thiếu sót" khi đối chiếu, thanh lý hợp đồng dẫn đến không biết phía công ty giữ lại hơn 3,8 triệu USD được giảm giá.

Cơ quan điều tra kết luận khi thanh lý hợp đồng bị can Liệu và Liên đã không kiểm tra, đánh giá việc thực hiện điều khoản giảm giá, không tuân thủ quy định pháp luật. Do đó hai ông này không phát hiện việc Công ty dược Cửu Long đã "biển thủ" số tiền 3,8 triệu USD, đến nay không thu hồi được gây thiệt hại tài sản nhà nước.

Không đủ cơ sở xem xét hình sự cựu thứ trưởng Trương Quốc Cường

Ngoài đề nghị truy tố các bị can trên, C03 cũng làm rõ trách nhiệm của một số cựu quan chức khác của Bộ Y tế.

Theo kết luận, ông Nguyễn Việt Hùng, nguyên phó cục trưởng Cục Quản lý dược, được giao làm trưởng đoàn kiểm tra liên ngành việc mua thuốc. Sau khi kiểm tra phát hiện Công ty dược Cửu Long chưa thanh toán với nhà cung cấp số tiền hơn 3,8 triệu USD, ông Hùng đã ký báo cáo và dự thảo báo cáo Thủ tướng nhưng không đề xuất kiểm tra tiếp.

Khi Bộ Tài chính có văn bản yêu cầu tiếp tục kiểm tra Công ty dược Cửu Long, ông Hùng ký văn bản yêu cầu công ty báo cáo. Ông Hùng đã đưa nội dung này vào dự thảo báo cáo Thủ tướng và trình thứ trưởng Cao Minh Quang nhưng không nhận được chỉ đạo gì, mà bị yêu cầu sửa báo cáo.

Ông Hùng khai vì mình là cấp dưới nên phải "thực hiện chỉ đạo" của thứ trưởng Cao Minh Quang.

Cơ quan điều tra nhận định ông Hùng có thiếu sót nhưng "là cấp dưới phải thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên". Do đó hành vi của ông Hùng chưa đến mức phải xử lý hình sự nhưng C03 sẽ kiến nghị xử lý bằng hình thức khác.

Thời điểm thực hiện việc mua thuốc, cựu thứ trưởng Trương Quốc Cường giữ chức vụ cục trưởng Cục Quản lý dược. Ông Cường khai đã giao cấp dưới trực tiếp báo cáo thứ trưởng Cao Minh Quang để giải quyết kiến nghị của Bộ Tài chính liên quan việc rà soát quá trình thanh quyết toán với Công ty dược Cửu Long. Sau đó ông Cường không tham gia tiếp nên không biết cấp dưới và ông Quang kiểm tra, báo cáo Thủ tướng như thế nào.

Cơ quan điều tra cho rằng dù nhận được văn bản từ Bộ Tài chính nhưng do thứ trưởng Cao Minh Quang không chỉ đạo thực hiện việc kiểm tra tiếp nên ông Cường "phải làm theo chỉ đạo".

"Ông Cường cũng đã giao cấp dưới báo cáo trực tiếp ông Quang để tham mưu báo cáo gửi Thủ tướng nên không có cơ sở xem xét trách nhiệm hình sự trong vụ án này", C03 nhận định.

Trong một diễn biến khác, cả ông Cường và ông Hùng đều đang bị TAND TP Hà Nội đưa ra xét xử trong vụ VN Pharma nhập thuốc giả vào Việt Nam tiêu thụ.

Theo Tuổi trẻ