TP Hải Dương: Cần cơ chế quản lý đặc thù

TP Hải Dương đã lên đô thị loại I nhưng nhiều tiêu chí còn yếu. Trong ảnh: Tuyến phố Tân Dân, phường Việt Hòa xuống cấp, lầy lội nhưng chưa được cải tạo

Mặc dù đã được công nhận là đô thị loại I trực thuộc tỉnh nhưng cơ sở hạ tầng xã hội, hạ tầng đô thị của TP Hải Dương vẫn còn nhiều bất cập. 

Nhiệm vụ nặng nề

TP Hải Dương đặt mục tiêu trong 5 năm tới sẽ xây dựng thành phố xứng tầm đô thị loại I. Mục tiêu chính là cải thiện cơ bản về giao thông, môi trường, cảnh quan đô thị và có các công trình tạo điểm nhấn, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân. Thành phố phấn đấu hoàn thành xây dựng các công trình trọng điểm, kết nối hệ thống giao thông đô thị với các trục quốc lộ, đường tỉnh như đường vành đai I, đường Vũ Công Đán, mở rộng đường Tuệ Tĩnh, xây cầu vượt quốc lộ 5 tại nút giao Ngô Quyền, cầu vượt sông Sặt, cầu vượt sông Thái Bình… Xây dựng các khu vực bãi đỗ xe hợp lý, giải quyết vấn đề lưu thông an toàn và không để ùn tắc. TP Hải Dương hướng tới đô thị xanh với diện tích cây xanh tăng từ gần 9 m²/người lên 15 m²/người và sẽ giải quyết triệt để vấn đề thoát nước mưa, nước thải trong khu vực nội thành, không để xảy ra ngập úng khi lưu lượng mưa ≤ 100 mm. Thành phố cũng đặt mục tiêu cải tạo các khu tập thể đã xuống cấp, bố trí tái định cư cho ít nhất 500 hộ tại các khu đô thị mới.

Theo chương trình phát triển đô thị từ nay đến năm 2030, để thực hiện mục tiêu đề ra, thành phố cần nguồn vốn gần 32.000 tỷ đồng. Trong khi nguồn thu ngân sách hằng năm của thành phố phục vụ đầu tư xây dựng rất hạn chế, chủ yếu từ nguồn thu tiền sử dụng đất và được hưởng theo tỷ lệ phân cấp. Bên cạnh đó, giai đoạn 2020 - 2025, thành phố phải dành nguồn để thanh toán vốn vay ODA cho các dự án vay trước đó. Với nguồn kinh phí rất lớn, nếu chỉ có cơ chế, chính sách như hiện nay thì rất khó đạt mục tiêu đề ra.

Đẩy mạnh phân cấp

Giai đoạn 2015 - 2020, tỉnh đã có cơ chế đặc thù về tài chính để tạo điều kiện cho TP Hải Dương phát triển đạt tiêu chuẩn đô thị loại I. Với cơ chế đặc thù về điều tiết tiền thu sử dụng đất và phân bổ vốn xây dựng cơ bản tập trung, thành phố đã có nguồn lực để đầu tư kết cấu hạ tầng, đáp ứng tiêu chí của đô thị loại I. Từ cơ chế đặc thù, nhiều công trình được xây dựng, góp phần xử lý cơ bản tình trạng ô nhiễm môi trường. Cơ sở vật chất ngành giáo dục được bổ sung, giảm bớt tình trạng thiếu phòng học. Hạ tầng một số khu dân cư cũng được đầu tư, góp phần tạo nguồn thu cho ngân sách.

Hiện nay, khối lượng công việc phải thực hiện để đưa TP Hải Dương xứng tầm đô thị loại I là rất lớn. Dù vậy, trong quá trình tham mưu, thực hiện nhiệm vụ, các phòng chức năng còn gặp nhiều khó khăn, thậm chí công việc bị chậm, kéo dài do thủ tục hành chính. Qua tìm hiểu, nhiều khó khăn, vướng mắc ở cơ chế và do phân cấp, giao quyền tự chủ cho thành phố chưa đồng bộ trên nhiều lĩnh vực như quy hoạch xây dựng, văn hóa, tài chính, đất đai, đầu tư xây dựng…

Ông Vũ Minh Nghĩa, Phó Trưởng Phòng Quản lý đô thị TP Hải Dương cho biết: “Công tác quản lý trật tự đô thị, xây dựng còn nhiều khó khăn, bất cập do chưa có chế tài đủ mạnh để xử lý. Cần có cơ chế đặc thù, đẩy mạnh phân cấp cho thành phố nhằm tạo thuận lợi trong quản lý quy hoạch, sắp xếp nhân lực, huy động vốn đầu tư, điều tiết nguồn thu để đáp ứng yêu cầu phát triển”.

Cuối năm 2019, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã có thông báo về nghiên cứu, đề xuất cơ chế quản lý và phân cấp, ủy quyền cho TP Hải Dương. Đầu tháng 3.2020, thành phố đã xây dựng dự thảo báo cáo đề xuất cơ chế quản lý và phân cấp, ủy quyền tạo động lực phát triển TP Hải Dương giai đoạn 2020 - 2025. Thành phố đã đề xuất nhiều cơ chế đặc thù liên quan đến lĩnh vực quản lý quy hoạch, trật tự đô thị, tài nguyên môi trường, văn hóa thông tin, nội vụ, xây dựng Đảng. Trong quá trình đề xuất cơ chế, thành phố cũng đề nghị được tỉnh phân cấp triệt để trong các lĩnh vực. Các đề xuất hướng tới mục tiêu tạo thêm nguồn thu, giúp thành phố chủ động triển khai các công việc và tạo thuận lợi, rút ngắn thời gian trong thực hiện các thủ tục hành chính.

TP Hải Dương đã lên đô thị loại I nhưng nhiều tiêu chí vẫn còn thiếu hoặc mới hoàn thiện ở mức chưa cao. Để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, tạo động lực phát triển, bên cạnh sự nỗ lực của TP Hải Dương, tỉnh nên sớm có cơ chế đặc thù cho thành phố.

LAN NGUYỄN