Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đến Belarus trong chuyến thăm cấp nhà nước kéo dài hai ngày, trong đó có các cuộc hội đàm về việc Belarus tham gia các cuộc tập trận vũ khí hạt nhân.
Theo đài RT, sau khi được Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko chào đón ngày 23/5 tại Sân bay Quốc gia Minsk, Tổng thống Putin phát biểu: “Chúng ta sẽ nói về giai đoạn thứ hai của cuộc tập trận. Điều này liên quan đến việc Belarus tham gia trực tiếp trong những sự kiện này”.
Ngày 21/5, quân đội Nga đã bắt đầu giai đoạn đầu tiên của cuộc tập trận hạt nhân chiến thuật tại Quân khu phía Nam, trong đó có cả Crimea và bốn vùng lãnh thổ trước đây của Ukraine ở khu vực Donbass. Theo Nga, cuộc tập trận nhằm chứng tỏ khả năng ứng phó với các mối đe dọa từ bên ngoài, qua đó ngăn chặn các nước phương Tây làm leo thang cuộc xung đột Nga - Ukraine.
Cuộc tập trận bao gồm hoạt động chuyển vũ khí hạt nhân cho binh sĩ từ các địa điểm cất giữ, trang bị tên lửa bằng đầu đạn hạt nhân chiến thuật và triển khai bí mật các loại vũ khí đó.
Sau khi Điện Kremlin thông báo tổ chức cuộc tập trận vào đầu tháng này với lý do căng thẳng leo thang chưa từng có với Mỹ và các đồng minh về vấn đề Ukraine, Tổng thống Lukashenko ngay lập tức ra lệnh tập trận tương tự để thử nghiệm các hệ thống vũ khí có khả năng hạt nhân của Belarus, trong đó có cả bệ phóng tên lửa Iskander.
Năm 2023, Tổng thống Putin đã đồng ý để một số lượng nhỏ vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus sau khi ông Lukashenko đề nghị. Khi đó, ông Lukashenko cũng tuyên bố rằng ông sẽ không ngần ngại sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật nếu Belarus bị tấn công.
Tổng thống Putin cho biết ông đã chuẩn bị trước cho chuyến thăm Belarus và đã thảo luận với các thành viên nội các Nga về vấn đề hợp tác song phương với Belarus. Cuộc họp đó đã đề cập đến các chủ đề như vấn đề an ninh, năng lượng và nông nghiệp. Cuộc hội đàm của Tổng thống Lukashenko và Tổng thống Putin sẽ đề cập đến toàn bộ mối quan hệ giữa hai nước, như thương mại, các vấn đề nhân đạo và các dự án chung.
Một số nhà lãnh đạo Nga khác dự kiến sẽ đến thủ đô Minsk của Belarus vào ngày 24/5 để tham gia các cuộc đàm phán.
Tổng thống Lukashenko đã mời ông Putin đến thăm Belarus. Đây là chuyến công du nước ngoài thứ hai của nhà lãnh đạo Nga kể từ khi tuyên thệ nhậm chức tổng thống nhiệm kỳ thứ năm vào ngày 7/5. Tổng thống Putin đã tới Trung Quốc vào tuần trước để hội đàm với Chủ tịch Tập Cận Bình và ông dự kiến có chuyến thăm cấp nhà nước tới Uzbekistan vào ngày 26 và 27/5.
Cuộc tập trận hạt nhân chiến thuật của Nga diễn ra trong bối cảnh gần đây, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và các nhà lãnh đạo phương Tây đã nói về khả năng triển khai lực lượng Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ở Ukraine và để quân đội Ukraine sử dụng vũ khí của họ để tấn công các mục tiêu sâu bên trong lãnh thổ Nga.
Theo tờ Vedomosti của Nga, những cuộc tập trận kiểu này hiếm khi xảy ra kể từ khi Liên Xô sụp đổ, nhưng trong thời kỳ Xô Viết, nước này thường tổ chức hàng năm. Học thuyết hạt nhân của Nga chỉ cho phép nước này sử dụng vũ khí hạt nhân trước trong trường hợp sự tồn vong của quốc gia gặp nguy hiểm hoặc khi có nỗ lực quét sạch lực lượng hạt nhân Nga.
Theo ông Ilya Kramnik, nhà nghiên cứu tại Viện Kinh tế Thế giới và Quan hệ Quốc tế thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga, cuộc tập trận nói trên không làm thay đổi học thuyết hạt nhân quốc gia của Nga.
Trong khi đó, nhà nghiên cứu Dmitry Stefanovich cũng chỉ ra rằng những gì đang thấy hiện nay là một thông điệp hạt nhân rõ ràng và đây là điều chưa từng xảy ra trong chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine. Nhà phân tích này lưu ý, điều đó khẳng định một thực tế rằng trong trường hợp xảy ra xung đột cường độ cao với một đối thủ vượt trội, Nga sẽ sử dụng vũ khí hạt nhân phi chiến lược.