Tinh giản biên chế - mới giảm, chưa tinh. Bài 3: Cách nào để tinh giản hiệu quả?

>> Tinh giản biên chế - mới giảm, chưa tinh. Bài 2: Khó tìm đối tượng tinh giản

>> Tinh giản biên chế - mới giảm, chưa tinh. Bài 1: Chủ yếu là nghỉ hưu

Ở bộ phận "một cửa" thị xã Chí Linh, việc đánh giá, xếp loại cán bộ căn cứ theo kết quả thực hiện nhiệm vụ của từng vị trí việc làm

Để việc tinh giản biên chế thực sự làm cho bộ máy công quyền hoạt động hiệu quả trên cơ sở cơ cấu tinh gọn, số lượng nhân sự phù hợp cần có những giải pháp sát thực tế, đi sâu giải quyết những vấn đề đang vướng mắc.

Lượng hóa

Định lượng đánh giá cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC) là giải pháp hàng đầu để xác định ai là người không hoàn thành nhiệm vụ, đối tượng thuộc diện tinh giản. Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ cần xây dựng quy chế đánh giá bằng cách lượng hóa công việc. Đây là căn cứ xác đáng nhất để cơ quan, đơn vị và bản thân CBCCVC đánh giá chính xác năng lực, chất lượng thực hiện nhiệm vụ. Thời gian qua, một số cơ quan, đơn vị nhờ xây dựng được quy chế đánh giá định lượng nên việc đánh giá CBCCVC đạt hiệu quả cao, trách nhiệm thực thi công vụ, ý thức của họ trong công việc được nâng lên.

Sở Giao thông vận tải đã xây dựng được bộ quy chế đánh giá, phân loại CBCCVC bằng cách định lượng căn cứ kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao tại công văn đi, đến hằng ngày, nhiệm vụ được giao tại kết luận giao ban hằng tháng của Giám đốc sở, các nhiệm vụ được giao trực tiếp và ý thức chấp hành kỷ cương, giờ giấc làm việc. Văn phòng sở thống kê theo dõi kết quả qua phần mềm quản lý hồ sơ giải quyết công việc hằng tuần, tổng hợp báo cáo Giám đốc sở trước kỳ họp giao ban hằng tháng. Sau khi CBCCVC tự đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ, các lãnh đạo phòng, đơn vị nhận xét báo cáo lãnh đạo sở. Trong quá trình thực hiện, Sở Giao thông vận tải liên tục điều chỉnh quy định đánh giá CBCCVC sát với nhiệm vụ thực tế. Nhiều năm qua, Sở Giao thông vận tải được xếp đứng đầu tỉnh về chỉ số cải cách hành chính trong lĩnh vực giải quyết công việc, thủ tục hành chính.

Xây dựng đề án vị trí việc làm trong các cơ quan hành chính nhà nước là một trong những giải pháp quan trọng để việc tinh giản biên chế đạt hiệu quả. Thông qua đề án vị trí việc làm có thể đánh giá năng lực của CBCCVC, mức độ thực hiện nhiệm vụ, tạo cơ sở xác định chính đối tượng thuộc diện tinh giản biên chế. Theo ông Nguyễn Văn Thưởng, Chánh Văn phòng UBND thị xã Chí Linh, căn cứ đề án vị trí việc làm, bộ phận "một cửa" của thị xã bố trí 3 cán bộ với năng lực chuyên môn theo yêu cầu. Hằng tháng, cuối năm, thông qua kết quả thực hiện nhiệm vụ của vị trí việc làm, qua ý thức trách nhiệm trong tiếp dân và việc mở rộng lấy ý kiến của người dân, doanh nghiệp, đơn vị đánh giá mức độ xếp loại thực hiện nhiệm vụ của CBCCVC. Do thực hiện chặt chẽ, chất lượng phục vụ dịch vụ công ở đây được nâng cao, các thủ tục hành chính được cải cách theo hướng tinh gọn, đơn giản, đem đến sự hài lòng cho tổ chức, cá nhân.

Trong tinh giản biên chế, vai trò của người đứng đầu cơ quan, đơn vị rất quan trọng. Muốn tinh giản biên chế đúng người, đạt hiệu quả, người đứng đầu cơ quan, đơn vị phải trách nhiệm, kiên quyết, công tâm. Có như vậy mới không để xảy ra tình trạng nể nang, né tránh, bao che cho những CBCCVC yếu kém thuộc diện phải loại ra khỏi bộ máy. Theo ông Nguyễn Việt Dũng, Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy Hải Dương, nếu bám sát đề án vị trí việc làm, nắm chắc trình độ, năng lực, mặt mạnh, yếu của cán bộ, người đứng đầu có thể đánh giá chính xác kết quả thực hiện nhiệm vụ, đạo đức của CBCCVC. Mặt khác, nêu cao vai trò của người đứng đầu trong công tác bố trí, sắp xếp để cán bộ phát huy được sở trường, từ đó có đánh giá khách quan, công tâm, chính xác về từng CBCCVC.

Căn cứ yêu cầu thực tế

Để tinh giản biên chế đi vào thực chất cũng cần linh hoạt, căn cứ vào yêu cầu thực tế của từng cơ quan, tổ chức, tránh nguyên tắc máy móc. Bởi lẽ trong thực tế, số lượng nhân sự dôi dư trong mỗi cơ quan, tổ chức khác nhau. Sẽ có những cơ quan, tổ chức qua rà soát số lượng nhân sự dôi dư lớn và ngược lại. Vì vậy, sẽ bất cập nếu áp dụng một tỷ lệ tinh giản chung với các cơ quan, đơn vị hiện đang thiếu biên chế. Theo ông Đỗ Duy Hưng, Trưởng Phòng Tổ chức cán bộ Sở Giáo dục và Đào tạo, việc tinh giản biên chế một cách máy móc đã gây ra những bất cập đối với ngành giáo dục. Nổi cộm là tình trạng thiếu giáo viên, dồn lớp, tăng học sinh. Đã có trường, khi rà soát phải cắt giảm giáo viên dạy âm nhạc duy nhất đã có 10 năm hợp đồng. Bởi vậy nên bám sát yêu cầu thực tế của từng cơ quan, tổ chức để tính toán số lượng nhân sự và xây dựng mục tiêu tinh giản biên chế cho phù hợp. Cũng theo ông Đỗ Duy Hưng, để tinh giản biên chế đạt hiệu quả cần có chế độ ưu đãi phù hợp với người thuộc diện tinh giản. Có như vậy mới khuyến khích được sự tự nguyện của những người nằm trong diện tinh giản và mở rộng đối tượng tinh giản. Vừa qua, Nghị định số113/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều trong Nghị định số 108/2014/NĐ-CP của Chính phủ về chính sách tinh giản biên chế đã kịp thời khắc phục các hạn chế trước đây.

Ngoài ra, cũng cần tăng cường cơ chế giám sát, kiểm soát của cấp trên đối với cấp dưới về tinh giản biên chế. Chú trọng tinh gọn bộ máy, cắt giảm các đầu mối cơ quan, đơn vị dôi dư cũng là một giải pháp hữu hiệu. Trên cơ sở bộ máy được sắp xếp, tinh gọn, bố trí lại nhân lực hợp lý, đúng người, đúng việc theo yêu cầu của vị trí việc làm. Đồng thời, áp dụng tiến bộ khoa học - công nghệ thông tin để hiện đại hóa quy trình thực thi công vụ cũng là giải pháp hiệu quả để giải quyết bài toán về nhân lực, giảm bớt số lượng biên chế trong cơ quan, tổ chức...

NGỌC HÙNG