Thêm phương án rút bảo hiểm xã hội 1 lần cho người đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện

Tại dự thảo trước, cơ quan soạn thảo xây dựng, đối với người tham gia BHXH tự nguyện, dự luật quy định chỉ một phương án.

Cụ thể, người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày luật này có hiệu lực thi hành (dự kiến 1/7 tới), sau 12 tháng không tham gia BHXH bắt buộc, tự nguyện và thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được rút BHXH 1 lần. Sau thời gian luật có hiệu lực thi hành sẽ không được rút 1 lần.

Do quy định trên có nhiều ý kiến trái chiều, nên trong dự thảo Luật BHXH sửa đổi chuẩn bị trình ra Quốc hội, Bộ LĐ-TB&XH đề xuất thêm phương án 2. Cụ thể, sau 12 tháng người lao động không tham gia BHXH bắt buộc, tự nguyện và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được rút BHXH 1 lần, nhưng không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào Quỹ hưu trí và tử tuất. Thời gian còn lại được bảo lưu để người lao động tiếp tục tham gia khi có điều kiện và hưởng các chế độ BHXH.

Như vậy, quy định về BHXH một lần của người tham gia BHXH tự nguyện và bắt buộc đều được thiết kế 2 phương án giống nhau.

Theo Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, qua lấy ý kiến người lao động, chuyên gia, công đoàn các cấp đều đề nghị nghiên cứu quy định theo phương án 2.

Mục đích là đảm bảo quyền lợi về lâu dài cho người lao động, giữ họ ở lại lưới an sinh xã hội. Đây cũng là cơ hội để họ tiếp tục tham gia BHXH, quan trọng hơn là bảo đảm có lương hưu khi về già.

Ngoài ra, phương án 2 còn đưa ra gợi ý về thiết kế hệ thống BHXH linh hoạt trong tương lai.

Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam cho biết, thực tế nhiều người lao động không muốn tham gia BHXH do thời gian đóng quá dài, không được rút ra để có thêm một khoản thu nhập nào cho nhu cầu cá nhân, hộ gia đình. Vì vậy, trong tương lai, thiết kế BHXH nên cho phép người lao động có thể rút ra một phần thu nhập đã đóng góp để bảo đảm một số nhu cầu cá nhân…

Ông Lê Văn Long, Phó Giám đốc BHXH TP Hà Nội cho rằng, việc rút BHXH 1 lần là quyết định của người lao động và cơ quan BHXH tôn trọng quyết định của họ.

Thêm chế độ thai sản BHXH tự nguyện

Dự thảo Luật BHXH sửa đổi bổ sung thêm chế độ thai sản. Theo đó, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng 2 triệu đồng khi sinh con thay vì chỉ nhận 2 chế độ là lương hưu và tử tuất như hiện nay.

Lãnh đạo Bộ LĐ-TB&XH cho hay, qua khảo sát thực tiễn, tổng kết thi hành Luật BHXH năm 2014 cho thấy, có nhiều nguyên nhân dẫn đến số người tham gia BHXH tự nguyện chưa cao, trong đó chủ yếu là do chính sách BHXH thiếu hấp dẫn, người lao động chưa được hưởng các quyền lợi ngắn hạn, trong khi mức hỗ trợ người dân tham gia BHXH tự nguyện còn rất thấp.

Do vậy, trong Dự thảo Luật BHXH sửa đổi đề xuất, người lao động tham gia BHXH tự nguyện (gồm cả lao động nữ và nam) khi sinh con nếu đáp ứng đủ điều kiện (đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con) thì được hưởng trợ cấp bằng 2 triệu đồng cho một con.

Chế độ trợ cấp thai sản của BHXH tự nguyện do ngân sách Nhà nước đảm bảo, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ không phải đóng thêm so với hiện hành.

Việc bổ sung chế độ thai sản vào chính sách BHXH tự nguyện nhằm tăng tính hấp dẫn của chính sách này, thu hút người dân (đặc biệt là nhóm lao động trẻ tuổi) tham gia.