Đông đảo học sinh đang háo hức, mong chờ đến ngày khai giảng. Năm nay, con gái tôi lên lớp 5, học tại một trường tiểu học ở TP Hải Dương.
Tôi hỏi: “Con có háo hức chờ đến ngày khai giảng không? Có thích lễ khai giảng không?”. Cháu mỉm cười, trả lời: “Con có chứ. Nhưng… Có lúc cô hiệu trưởng đọc cái gì đấy dài quá, chúng con nghe không hiểu. Lúc chơi trò chơi thì cô toàn gọi các bạn đứng ở đầu, bọn con ở phía dưới cô không gọi. Mất vui”. Tôi hỏi thêm, ý cháu nói phần đọc diễn văn của hiệu trưởng dài quá, các cháu nghe nhưng không hiểu. Lúc chơi trò chơi, nhiều em muốn tham gia song thời gian có hạn nên chưa đáp ứng nhu cầu.
Cha mẹ nào chú ý hỏi con mình sẽ biết cảm nhận của các em về ngày khai giảng. Tôi từng xem nhiều lễ khai giảng ở trường mầm non, tiểu học, THCS. Cảm nhận chung là việc tổ chức khai giảng còn mang nặng tư duy của người lớn, chưa chú trọng đến nhu cầu, tâm lý học sinh. Phần lễ còn dài dòng. Nội dung các đại biểu tặng hoa cho nhà trường chiếm khá nhiều thời gian do có nhiều cơ quan, đơn vị, cá nhân muốn tặng. Thời gian để lãnh đạo nhà trường đọc diễn văn quá dài, nội dung có tính khái quát hoặc từ ngữ không phù hợp với trẻ nhỏ nên nhiều em thấy khó hiểu. Tôi thường thấy các cô giáo liên tục nhắc học sinh giữ trật tự. Vì sao không ít học sinh nói chuyện trong lúc lãnh đạo nhà trường đọc diễn văn? Đó là do nội dung còn khô cứng, tẻ nhạt nên chưa thu hút học sinh.
Phần hội thường có các tiết mục văn nghệ, trò chơi dân gian, đố vui… là nội dung học sinh mong đợi nhất. Tuy nhiên, thời gian dành cho phần hội còn lại khá ít, do phần lễ quá dài. Vì ngắn nên nội dung nghèo nàn, ít học sinh được tham gia. Nhiều trường chỉ có vài tiết mục múa hát, không tổ chức các trò chơi. Một số nơi quan tâm tổ chức phần hội song do thời gian dành cho cả phần lễ, phần hội quá dài nên gặp tiết trời nắng nóng gần buổi trưa sẽ ảnh hưởng xấu tới sức khỏe học sinh. Nhiều học sinh không vui trong ngày khai giảng vì những điều đó.
Ngày 8.8.2019, Bộ Giáo dục và Đào tạo có công văn triển khai một số hoạt động đầu năm học 2019- 2020. Bộ yêu cầu chương trình lễ khai giảng có các nội dung: đón học sinh đầu cấp, chào cờ, hát Quốc ca, đọc thư của Chủ tịch nước; có thể tổ chức một số hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao phù hợp với điều kiện nhà trường và tâm lý, lứa tuổi học sinh để tạo không khí phấn khởi của ngày khai giảng. Riêng với bậc mầm non, bộ lưu ý tổ chức khai giảng bằng hình thức “Ngày hội đến trường của bé” và không đọc báo cáo về tình hình hoạt động của nhà trường.
Theo công văn của Bộ Giáo dục và Đào tạo, nội dung đọc diễn văn của lãnh đạo nhà trường không thuộc yêu cầu phải có trong lễ khai giảng. Thực tế nhiều năm nay, nội dung đọc diễn văn đều được các trường tổ chức và chiếm thời gian không nhỏ. Nhiều diễn văn dài dòng, nặng tính lễ nghi, không phù hợp với học sinh. Các trường cần cân nhắc xem có thực sự cần tổ chức nội dung này hay không, nếu có tổ chức cũng nên ngắn gọn.
Các trường nên tăng thời gian dành cho phần hội để tạo không khí vui tươi cho cả học sinh và thầy cô giáo. Chứng kiến ngày khai giảng ở nhiều trường, tôi thấy các em thích thú với các trò chơi dân gian, đố vui, người chơi được tặng những món quà nho nhỏ. Đây là kinh nghiệm để các trường quan tâm bố trí nội dung phần hội, bên cạnh các tiết mục ca múa nhạc. Các tiết mục nên phân đều cho từng khối lớp, lứa tuổi để phù hợp tâm lý học sinh. Hình thức tổ chức phần hội cần linh hoạt, sao cho càng nhiều học sinh tham gia càng tốt.
NINH TUÂN