Nâng tầm quả vải Hải Dương

Vải đã trở thành cây trồng thế mạnh của nông dân Hải Dương

Cây trồng thế mạnh

Gần 200 năm trước, cây vải đã được đưa về trồng ở làng Thúy Lâm, xã Thanh Sơn (Thanh Hà). Kể từ đó, cây vải phát triển khắp nơi và trở thành cây trồng thế mạnh của tỉnh. Bà Vũ Thị Hà, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: “Vải là cây trồng chủ lực và đem lại giá trị kinh tế cao cho nông dân Hải Dương. Với diện tích hơn 10.000ha, cây vải đã phát triển mạnh mẽ ở Thanh Hà, thị xã Chí Linh và nhiều địa phương khác trong tỉnh. Nhờ chăm chút tốt nên sản lượng và giá trị quả vải không ngừng tăng”.

Quả vải Hải Dương từ chỗ chỉ được tiêu thụ trong nước, nay đã mở rộng xuất khẩu sang nhiều vùng trên thế giới nên nông dân ngày càng yên tâm về khâu tiêu thụ vải. Ông Phạm Văn Tuấn ở thôn Lại Xá, xã Thanh Thủy (Thanh Hà) cho biết: “Nhiều năm nay, người dân quê tôi đã coi vải là cây trồng chính, đem lại ấm no cho mỗi gia đình. Mặc dù có thời điểm quả vải khó tiêu thụ nhưng giờ đây thị trường đã được mở rộng nên dễ bán hơn trước nhiều. Vì vậy, chúng tôi quyết tâm gắn bó với cây trồng này”.

Những năm gần đây, quả vải Hải Dương không ngừng được cải thiện mẫu mã và nâng cao chất lượng. Những vùng vải theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP được mở rộng. Nông dân đã quen với quy trình chăm sóc vải nghiêm ngặt phục vụ xuất khẩu. Quả vải cũng đã được dán tem truy xuất nguồn gốc. 

Theo thống kê chưa đầy đủ của các cơ quan chức năng trong tỉnh, cây vải mang lại giá trị sản xuất hơn 300 triệu đồng/ha. Năm 2018, toàn tỉnh đã có 13 mô hình ở các vùng vải được cấp mã số xuất khẩu đi Mỹ, Australia, EU... Tổng diện tích vùng trồng vải xuất khẩu hơn 130 ha, tập trung chủ yếu ở huyện Thanh Hà và thị xã Chí Linh. Năng suất ở những vùng này đạt khoảng 100 tạ/ha, gấp gần 2,5 lần so với vùng trồng vải đại trà và giá bán cũng cao hơn khoảng 20%. Sản lượng đủ tiêu chuẩn xuất khẩu hơn 1.000 tấn. 

Phát triển thương hiệu 

Vải thiều đã được đưa vào bán tại nhiều siêu thị

Về thăm vùng vải Thanh Hà, ông Phạm Văn Thuân, chủ một doanh nghiệp chuyên thu mua nông sản để xuất khẩu ở TP Hồ Chí Minh tấm tắc đọc câu văn: “Mã ngoài như lụa hồng, tơ tía. Thịt vải như thủy tinh, giáng tuyết” để giải thích vì sao ông chọn vải Thanh Hà xuất khẩu sang Nhật Bản. Ông Thuân lý giải: "Vải Thanh Hà ngon nổi tiếng, đã có thương hiệu từ lâu. Vì vậy, chẳng có lý do gì mà chúng tôi tìm đến vùng khác mua vải để xuất khẩu”.

Giữ gìn và phát triển thương hiệu cho loại quả đặc sản này luôn được các ngành chức năng của tỉnh quan tâm. Ông Phạm Thanh Hải, Giám đốc Sở Công thương khẳng định: "Vải thiều Thanh Hà là một trong số ít sản phẩm nổi tiếng như chè xanh Mộc Châu, cà phê Buôn Ma Thuột, nước mắm Phú Quốc đã được đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý. Nhiều chương trình hỗ trợ người trồng vải được triển khai. Công tác xúc tiến thương mại quảng bá thương hiệu cho quả vải được tăng cường".

Ngoài quan tâm quảng bá, giới thiệu sản phẩm trong nước, những năm qua, Hải Dương còn nỗ lực đưa quả vải chiếm lĩnh thị trường nước ngoài. Quả vải của tỉnh đã được xuất khẩu đi Mỹ, Australia, Nhật Bản, EU, những thị trường có yêu cầu cao và tiêu chuẩn khắt khe. Theo ông Mai Xuân Thìn, Giám đốc Công ty TNHH Dịch vụ và thương mại Rồng Đỏ - doanh nghiệp đã xuất khẩu vải thành công sang Australia, để cây vải tiếp tục phát huy giá trị, đòi hỏi nông dân, các ngành chức năng của Hải Dương vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa. Ngoài nâng cao chất lượng cho quả vải, cũng cần quan tâm xây dựng niềm tin nơi người tiêu dùng trong và ngoài nước.

Nhận thức được tầm quan trọng này, năm nay, công tác xúc tiến thương mại, kết nối giao thương tiêu thụ vải đã được tỉnh đẩy mạnh. Hàng chục doanh nghiệp đã được mời về thăm và ký kết hợp đồng tiêu thụ quả vải. Hơn 200 thư mời đã được gửi đến các địa phương trong cả nước đề nghị hợp tác tiêu thụ vải. Lần đầu tiên, tỉnh tổ chức Lễ hội vải thiều Thanh Hà - Hải Dương năm 2018. Đây là cơ hội kết nối giao thương nâng tầm thương hiệu cho quả vải tỉnh nhà.

HẢI MINH

Vải thiều có kích thước quả bé nhất trong tất cả các giống vải hiện nay. Quả hơi tròn, chiều cao quả từ 3,3-3,4 cm, chiều rộng từ 3,4-3,5 cm, tỷ lệ cao/rộng quả 0,94-0,98. Trọng lượng mỗi quả vải chỉ khoảng 20 g. Quả nhỏ, vỏ sần rất mỏng, chín màu đỏ, cuống nhỏ; cùi trắng, dày ăn rất ngọt, hương vị thơm đặc biệt, tỷ lệ cùi khoảng 80%; giữa cùi và hạt không có lớp màng mỏng nâu, chát như vải khác, khi cho vào miệng sẽ cho cảm giác ngọt lịm như tự tan ra. Đặc biệt, khi bóc vỏ không bị dính nước ở tay như vải thiều trồng tại các nơi khác. Hạt vải màu nâu đen, sun lại chứ không căng tròn như vải bình thường. Cây vải tuổi càng cao thì hạt càng nhỏ, có nhiều quả hạt gần như bị triệt tiêu, thậm chí không có hạt. Vải thiều chính vụ thu hoạch từ giữa tháng 6 tới giữa tháng 7 hằng năm.