Cúng rằm Trung Thu như là một nét văn hóa lâu đời của người dân Việt Nam, thể hiện lòng thành kính, sự quan tâm của người con, người cháu đối với gia tiên.
Tết Trung thu là một lễ hội truyền thống của Việt Nam và một số nước Đông Á, được tổ chức vào ngày 15 tháng 8 âm lịch, khi trăng tròn và sáng nhất trong năm. Tết Trung thu có nhiều tên gọi khác nhau, như Tết Trông trăng, Tết Thiếu nhi, Tết Đoàn viên..
Phong tục ngày Tết Trung thu rất đa dạng và phong phú, tùy theo từng vùng miền và từng quốc gia. Một số phong tục chung của Việt Nam là: bày cỗ Trung thu, rước đèn Trung thu, múa lân, hát trống quân,...
Ý nghĩa của Tết Trung thu là tôn vinh tình yêu thương giữa con người, giữa gia đình và giữa cộng đồng. Tết Trung thu cũng là dịp để bày tỏ lòng biết ơn với thiên nhiên, với cha mẹ, với ông bà và với các em nhỏ. Tết Trung thu còn là dịp để giáo dục các em về tinh thần yêu nước, yêu dân tộc và yêu thiên nhiên.
Tết Trung thu không chỉ được tổ chức ở Việt Nam mà còn ở một số nước khác, như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Campuchia.
Tết Trung thu được tổ chức hằng năm vào ngày 15/08 (Rằm tháng 8) Âm lịch. Trung thu 2023 sẽ rơi vào thứ Sáu, ngày 29/09/2023 Dương lịch.
Mâm cúng Rằm Trung thu tháng 8 thường bao gồm những lễ vật sau: Hương nhang, đèn dầu hoặc nến, gạo, muối. Nếu gia đình nào cúng mặn có thể chuẩn bị các món như gà luộc, xôi, chè, cháo…
Bánh Trung thu sẽ bao gồm bánh dẻo và bánh nướng với đủ các loại nhân, gia đình có thể tùy ý lựa chọn sao cho phù hợp.
Được xem là món bánh truyền thống trong các dịp lễ Trung thu hàng năm, bánh Trung thu với 2 hình dáng vuông và tròn tựa như trời và đất mang đế cho gia chủ sự thành khẩn, muốn hướng những điều tốt đẹp nhất để dâng lên tổ tiên.
Hiện nay, có nhiều loại bánh Trung thu khác nhau như chay hay mặn và cũng tùy vào từng gia đình mà lựa chọn loại bánh phù hợp.
Các mâm cỗ truyền thống thường có các loại hồng ngâm, hồng đỏ, dưa hấu, táo, bưởi… được tạo hình thành khéo léo thành các con vật ngộ nghĩnh như cá, chó, nhím, những loại trái cây này tạo nên vẽ đẹp riêng biệt cho mâm cỗ ngày Rằm tháng 8.
Xôi cơm được làm từ 3 nguyên liệu chính là đậu xanh, cốm non và dừa nạo. Món ăn này mang hương vị thơm ngon từ đất trời ngoài ra nó còn thể hiện, ý muốn quay quần bên nhau của gia đình trong ngày trung thu.
Một thứ không phải thức ăn nhưng không thể thiếu trong rằm trung thu tháng 8 là những chiếc đèn ông sao xinh xinh. Những chiếc đèn ông sao là những thứ không thể thiếu trong các dịp lễ Trung thu cũng như hoa mai, hoa đào ngày Tết Nguyên đán.
Mỗi vùng miền khác nhau sẽ có những cách trang trí, bày biện mâm cỗ trông trăng khác nhau, nhưng bạn cũng cần trang trí, bày biện đầy đủ những thứ dưới đây:
- Hương hoa, đèn nến, xôi gà, gạo muối.
- Bánh Trung thu, bánh dẻo
- Hoa quả trái cây theo mùa và chiếc đèn ông sao.
Cách trang trí mâm ngũ quả cũng tùy theo vùng miền và phong tục tập quán mà bày biện:
- Miền Bắc thường dùng các loại quả như chuối, bưởi, đào, hồng, cam,... để trang trí.
- Miền Nam thường trang trí với các loại quả màu sắc hơn như đu đủ, mãng cầu, dừa, xoài, sung...
Mâm ngũ quả Rằm Trung Thu tuy có thể khác nhau nhưng cần trang trí sao cho hài hòa cân bằng giữa các loại quả, đem lại vẻ thẩm mỹ, sinh động và ấn tượng.
Trong một mâm cỗ trông trăng sẽ có xen kẽ những trái xanh và trái chín để thể hiện sự âm dương hài hòa, cân bằng giữa trời và đất theo quan niệm dân gian. Dưới đây là một số loại trái cây cần cho ý tưởng trang trí mâm cỗ Trung thu:
- Nải chuối chín.
- Quả bưởi (mang ý nghĩa cầu mong những điềm lành).
- Quả hồng (mang ý nghĩa của sự no đủ).
- Quả na (mang ý nghĩa sinh sôi).
- Quả lựu (tượng trưng cho sự may mắn)
Bên cạnh đó trong mâm cỗ trông trăng còn có sự xuất hiện của các loại bánh kẹo, đặc biệt là bánh Trung thu, bánh dẻo và các loại đồ chơi Trung thu truyền thống như: đèn lồng ông sao, đèn kéo quân, mặt nạ,...
Tết Trung Thu bên cạnh ánh trăng tròn đầy rằm tháng 8 thì mâm cỗ ngày Tết Đoàn Viên chính là nét đặc sắc nhất của ngày này. Để thưởng thức trọn vẹn nhất hương vị của ngày Tết Đoàn Viên, mâm cỗ ngày Rằm tháng 8 không chỉ thịnh soạn, đẹp mắt mà còn mang nhiều ý nghĩa về sự sum vầy, hạnh phúc gia đình.
Mâm lễ cúng Rằm tháng 8 không cần quá cầu kỳ, long trọng như mâm cỗ ngày Tết cổ truyền nhưng vẫn phải chuẩn bị một cách tươm tất, đầy đủ và thành tâm.
Theo bnews.vn