Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Người mẹ được khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời.
Các sản phụ được khuyên cho con bú mẹ ngay sau sinh
Tình huống và biện pháp
Ngay từ khi mang thai, chị Nguyễn Thị Phương ở xã Dân Chủ (Tứ Kỳ) đã dành nhiều thời gian tìm hiểu về những lợi ích của sữa mẹ, cách cho con bú đúng khớp ngậm, nhu cầu ăn của con... Trong thai kỳ, chị Phương ăn uống đủ chất, có chế độ lao động, nghỉ ngơi hợp lý, tinh thần thoải mái, tăng cân tốt. Hành trang chuẩn bị cho quá trình làm mẹ của chị có chiếc máy hút sữa và một số sản phẩm lợi sữa như ngũ cốc, cốm lợi sữa. Chị Phương sinh mổ tại Bệnh viện Phụ sản tỉnh. Dù vết mổ còn đau nhưng chị đã cố gắng ngồi dậy để cho con được bú sữa mẹ hoàn toàn. Còn chị Phạm Thị Ngọc Mai ở xã Kim Liên (Kim Thành) thì sau khi sinh, chế độ ăn của chị tăng cả về lượng và chất, bao gồm 3 bữa chính và 2-3 bữa phụ là hoa quả, sữa. Chị tăng cường ăn uống các thực phẩm ấm nóng để lượng sữa tiết ra nhiều hơn.
Cũng sinh mổ nên những ngày đầu sau sinh, lượng sữa của chị Nguyễn Thị Ngọc ở phường Hải Tân (TP Hải Dương) khá ít. Chị đã dùng máy hút sữa để kích thích giúp sữa về nhiều hơn. Chị cũng tham gia vào một số hội nhóm của những bà mẹ chuyên hút, kích sữa để tìm hiểu, học hỏi những kinh nghiệm trong cách hút và bảo quản sữa. Thời gian đầu, chị Ngọc duy trì hút sữa 4 cữ/ngày. Dù mỗi cữ chỉ vắt được khoảng 40-50ml nhưng chị vẫn rất kiên nhẫn, không bỏ cuộc. Do chế độ ăn uống đầy đủ, tăng cường uống nước, tranh thủ nghỉ ngơi nên dần dần lượng sữa của chị đã tăng lên đáng kể, đạt khoảng 200ml/cữ. Sữa nhiều, con ăn không hết, chị Ngọc trữ trong ngăn đông tủ lạnh để sau này dành cho con khi chị đi làm trở lại và tặng cho những người có nhu cầu. Con chị đã hơn 6 tháng tuổi nhưng do duy trì hút sữa đều nên lượng sữa vẫn dồi dào, đủ nhu cầu của con. Chị Ngọc cho biết: "Sắp tới khi đi làm trở lại, tôi sẽ tiếp tục duy trì hút sữa để con có thể được uống sữa mẹ nhiều nhất có thể".
Chế độ sinh hoạt hợp lý
Chị Nguyễn Thị Hồng Ngân, Hộ sinh trưởng, Khoa Sản thường-Sơ sinh (Bệnh viện Phụ sản tỉnh) cho biết ngay từ khi các thai phụ đến bệnh viện khám đã được đội ngũ điều dưỡng tư vấn về những lợi ích của sữa mẹ. Sau khi sinh con cũng được khuyên nên cho con bú mẹ ngay. Việc cho con bú mẹ không chỉ kích thích, tạo phản xạ xuống sữa mà còn tăng tình cảm mẹ con. Sau khi con đã bú đủ no, nếu trong bầu ngực vẫn còn sữa thì người mẹ nên dùng máy hút sữa để vắt kiệt. Bởi lẽ sữa được tiết ra theo nhu cầu của em bé, nếu như không vắt kiệt thì lượng sữa dần dần sẽ ít lại. Trong quá trình vắt sữa, người mẹ phải giữ sạch bầu ngực, vệ sinh sạch sẽ dụng cụ, nên bảo quản, dự trữ, cấp đông sữa mẹ bằng tủ chuyên dụng.
Để lượng sữa về nhiều, người mẹ cần ăn đa dạng thực phẩm, tránh kiêng khem thái quá, trong đó chú trọng bổ sung, uống đủ 2-3 lít nước/ngày do thành phần chủ yếu của sữa là nước. Bên cạnh đó, các bà mẹ cần có thời gian nghỉ ngơi hợp lý, giữ tinh thần vui vẻ, thoải mái. Bởi những lo lắng, căng thẳng sau sinh có thể khiến lượng sữa giảm hoặc gây ra tình trạng mất sữa.
HUYỀN TRANG