Hai người mẹ

Chiếc Honda khật khừ một quãng rồi đứng im giữa dòng xe ngắc ngứ. Mùi tấp vội vào lề, nghe ai đó vừa ném vào lưng mình một câu nói bực bội. Mưa rát mặt xối xả. Con đường mắc nghẹn giữa người và nước, sặc ra những tiếng phanh xe ken két lẫn tiếng còi chói tai. Đứng dưới mái hiên ven đường, Mùi kiên nhẫn đạp ga mãi mà chiếc xe vẫn lì ra không nổ. Hộp hàng của khách nằm trên yên xe như đang bực bội hối thúc Mùi. Mùi luống cuống lần tìm điện thoại đang rung trong túi áo. Là khách gọi. Tiếng nói rè rè như vừa khó nhọc thoát ra từ một chiếc đài cũ rích. “Alo, alo, anh có nghe gì không?”, Mùi cố át tiếng mưa. Đáp lại chị là một cái nháy sáng trên màn hình, trước khi điện thoại bất tỉnh, tối mịt, lạnh trơ. Chắc do ngấm nước.

Mường tượng vẻ mặt nhăn nhó của khách làm những giọt mưa đậu vào mắt bỗng cay xè. Lòng như có đàn kiến lửa râm ran, Mùi ngửa mặt lên trời, mấp máy môi: “Đừng khóc. Đừng khóc mà!”. Mưa vẫn tuôn như cái túi nước ứ đầy lâu ngày bị bục ra, Mùi đành ôm hộp hàng rười rượi ngồi chờ. Hai ống quần đã xắn cao mà vẫn nhèm nhẹp nước. Gió mùa thốc vào người chị, buốt lạnh.

Phía bên kia mái hiên, một bà cụ khúm núm ngồi như chú chim ướt cánh nép bên chậu cây cảnh. Cái nón mốc lõm mất một bên, che xấp vé số còn dày cả nắm tay được buộc lại bằng chiếc dây thun vàng. Bà cụ thả ánh nhìn tuyệt vọng vào đường mưa hun hút, cái lưng cong vồng như một dấu chấm hỏi bồn chồn. Bà quay sang nhìn Mùi, định nói gì đó lại thôi, neo vào Mùi một nụ cười thắc thỏm. Có lẽ vì lúc trưa đã gặp Mùi ở cây xăng ngã tư nên bà ngại ngần giữ lại câu nói thường trực: “Mua giúp bác tờ vé số”.

Lúc đó, Mùi tạt vào đổ xăng thì gặp bà cụ đang quày quả tới từng xe rao bán vé số. Người ta chạo rạo vào đổ xăng, xe sau thế chỗ xe trước, nhưng bà cụ chỉ nhận được những cái lắc đầu hoặc ngó lơ. Thấy bà lọt thỏm giữa người xe ra vào tấp nập, cảm giác y như chiếc lá khô giữa trận bão gió, Mùi quay đầu xe gọi bà lại góc đường. “Cho con mười tờ nhé!”. Mùi nhẫn nại đợi bàn tay run rẩy vạch lấy ra chục tờ vé số. Sẵn ổ bánh mì mới mua, Mùi dúi luôn vào tay bà.

“Bà cụ tội nghiệp quá chừng!”. Mùi nói thầm trong lúc ngoảnh lại nhìn bà cụ, cái bóng nhỏ thó cặm cụi quay lại chỗ cây xăng. Điện thoại báo có khách đặt ship hàng, Mùi đang lặn ngụp giữa dòng xe tựa đàn cá mùa tát ao, thì mưa sà xuống như một đội quân. Tiến lui mấy hồi, giờ vẫn còn đánh trận ầm ào chan chát. Mùi gặp lại bà cụ, sấp vé số trên tay chẳng thấy vơi bao nhiêu. Trời thành phố mùa này cứ nhằng nhịu tựa cô gái tơ, thoáng phơi phới, thoáng âu sầu. “Tội nghiệp quá chừng!”, Mùi thầm nghĩ khi bà cụ quay sang nhoẻn cười buồn hiu.

“Hay mua thêm mười tờ nữa?”, Mùi nhìn lên vòm me tự hỏi. Lại nhìn xuống chiếc xe máy đang đình công trước mặt, chiếc điện thoại im thin thít trên tay, chị lưỡng lự: “Hay năm tờ thôi?”. Mùi lén ngó sang bà cụ, thấy bà tựa vào bức vách ngủ gật tự khi nào, tay vẫn giữ chặt chiếc nón lá bợt bạt che sấp vé số. Bà nghiêng đầu sang bên, lộ ra trên những nếp cơ nhão ở cổ một vết sẹo rộng, loang lổ. Mùi không dưng cũng thấy ran rát. Một ngày lê thê mưa gió đang dần cạn, mà sấp vé số sau chiếc nón lá kia vẫn dầy. Mưa rút dần, bà cụ thảng thốt tỉnh dậy.

- Cho con thêm chục tờ! Lỡ tối nay trúng…”, Mùi cười hiền. Chị lần tay vào túi áo, còn vừa vặn một tờ bạc xanh lá ướt nước mưa…

Mùi vội vã dắt chiếc xe “chiến” đi gửi ở tiệm sửa xe. Lần theo địa chỉ và số điện thoại ghi trên hộp hàng, Mùi cuốc bộ đến giao cho khách. “Chắc cũng không còn quá xa”, Mùi đã quen lội sương lội gió. Cũng may ông trời ngó xuống còn chút thương người, cho mưa rời đi trước buổi nhá nhem. Chỉ mong là khách thông cảm.

Những vũng nước mưa loang loáng dọc đường in bóng Mùi đi mà như chạy. Hôm đó về, Mùi chẳng nghĩ ngợi những lời khách nặng nhẹ khi chiều. Chị cứ trằn trọc liệu bà cụ có bán được hết xấp vé số ấy không.

“Mẹ à, con đã quen cả ngày ngược xuôi đường lớn, đường nhỏ ở đây. Không ổn định như hồi làm công nhân xưởng may, nhưng con thấy vậy cũng đủ rồi. Có người nói sao con hiền quá, coi chừng bị lừa. Đàn bà con gái lại đi làm síp bơ. Nhưng mẹ sinh ra con sao thì cứ vậy thôi, phải không mẹ?” - Mùi quay sang mẹ thủ thỉ - “À, hôm nay con lại gặp bà cụ hôm trước, đứng hiền khô dưới gốc cây. Thấy tội nghiệp quá chừng. Nay ế khách nên con chỉ mua có năm tờ. Đưa vé số cho con mà bàn tay xương xẩu ấy run run. Hộp cơm mới mua con vừa cho mấy đứa nhỏ ở trụ đèn đỏ, chứ không con đã đưa bà cụ ăn tạm”.

Mớ vé số Mùi mua của bà cụ được chị kẹp gọn trong chiếc ví sờn. Chiếc ví dày lên từng ngày, dĩ nhiên không phải vì Mùi có nhiều tiền. “Mớ giấy đó còn quý hơn tiền đó chớ”, Mùi dõng dạc khi có khách vô tình thấy chị mở ví ra. Mùi vừa dứt lời, ánh mắt của bà cụ lúc đếm vé số đưa cho chị lại lướt qua tâm trí. Có ông khách nói đùa, ngày chị trúng độc đắc, bỏ nghề xe ôm làm đại gia thị thành không còn xa nữa. “Có ngày đó cũng chưa chắc được vui như bây giờ!”, Mùi cười lỏn lẻn. Ông khách nghe xong chỉ gật gù.

Chiều nào trước giờ xổ số Mùi cũng tranh thủ tạt qua chỗ cây me. Chị biết bà cụ dù nắng hay mưa cũng đợi mình ở đó. Có hôm may mắn bán được hết, bà vẫn đợi Mùi. “Trời, bà không chừa phần con, lỡ tối nay người ta trúng độc đắc”, Mùi cười giòn. Trên đôi môi teo tóp, bà cụ cố nặn một nụ cười đáp lại. Bà lẳng lặng giấu đi chuyện vừa bị giang hồ trấn lột, chẳng chừa lại đến một tờ vé số. Cả ngày hôm đó, thành phố không mưa…

Mùi vừa tìm được một quán cơm chay miễn phí. Ông cụ chủ quán đã ngót nghét tám mươi, sáng ra lại ngồi trước cửa đợi khách. Bà cụ mảnh dẻ luôn tay bên những khay rau củ, nắng xiên qua ô cửa lam thông gió, trải rèm giữa khói sớm hây hây. Ông cụ thuộc lòng từng nếp ăn của khách quen, cậu sinh viên này thường xin kèm cơm trắng, bác xe ôm nọ hay thêm phần cho đứa cháu mồ côi. Sáng nay Mùi cũng đến, nhìn theo bóng bà cụ chủ quán lọ mọ ra sau bếp, Mùi cay mắt nhớ mẹ đang một mình ở nhà. Nhận ba hộp cơm nóng, Mùi sẽ đem chia cho hai đứa nhỏ thường đứng phơi nắng xin tiền ở trụ đèn giao thông và bà cụ vé số ngồi dưới vòm cây.

Nhưng bữa đó không thấy bà cụ đâu.

Cả những ngày sau, chỗ gốc me chỉ có bời bời lá khô lẫn trong tao tác bụi đường. Tiếng hót của bầy chim ngoi ngóp giữa dòng xe thản nhiên chảy mãi.

Như đám mây sinh ra là để trôi, không ai ở đó biết bà cụ đến từ đâu và đã về đâu giữa mù tăm nhà cao bóng thẳm. Lúc chạy xe giữa trận mưa cuối ngày, Mùi quyết định thả đi hết mớ băn khoăn về bà cụ, vẫn rập rờn suốt mấy ngày qua. Mùi chỉ ngồi đó đợi, vào mỗi buổi chiều buông, giữa tiếng chuông nhà thờ xa vọng lại. Như bà cụ từng đợi Mùi như thế.

Mùa này, cây me lặng lẽ trút những cơn mưa lá. Cô Liễn ve chai cùng chiếc xe đạp lóc cóc bụi đường thường đi qua, rắc đầy những tiếng rao mỏi mòn, ẩn nhẫn. Mùi hay gặp cô Liễn bên mấy chiếc thùng rác ở dãy trọ sau trường học, nhặt nhạnh từng tấm bìa các tông. Lúc ấy, lưng cô cũng cong tựa một dấu chấm hỏi mông lung, như lưng của bà cụ. Những dấu chấm hỏi trôi nổi cô đơn giữa mưa nắng thị thành, như chiếc lưỡi câu níu mãi những giấc mơ lặn ngụp trong biển người nháo nhác. Vài lần vào bến xe đón khách, Mùi lại thấy nhói lên bởi ánh nhìn hằn học của mấy bác “xe ôm truyền thống”, nhưng Mùi nhận ra họ cũng là những dấu chấm hỏi lửng lơ dưới vòm trời này. Như có đôi khi Mùi đi lạc, những ngả đường cứ quẩn quanh trong chị một câu hỏi: “Đời mình sẽ về đâu?”.

*

Ai như bóng bà cụ đang lững thững bước giữa chao chát đèn đường. Mùi bỏ dở hộp cơm đang trệu trạo nhai, rảo bước đến chỗ ấy thì thấy bà quay đầu đi ngược lại lối cũ. Vẫn dáng người nhỏ thó quen thuộc nhưng cái lưng như chiếc cần câu đã oằn xuống, bà bước đi khật khừ lúc cúc giữa những dòng mưa mảnh. “Cả tháng nay bà đi đâu con không thấy? Làm con đợi mãi”, Mùi nói mà không để ý giọng chị đã lạc đi. “Bà ơi, con đây mà. Không nhận ra con sao?”. Bà cụ vẫn lom khom bước cùng những tiếng gọi đuối hơi vô vọng: “Mẫn ơi. Mẫn ơi. Con đi đâu rồi!”. Để những câu nói của Mùi chấp chới rơi trong mưa.

Gạt hết hẫng hụt bà cụ vừa trải vào mình buổi gặp lại, Mùi âm thầm theo sau. Bà cứ lẩn thẩn rẽ đêm tiến về phía trước, như thể Mẫn của bà đang ở đâu đây. Đêm muộn, Mùi thấy bà về một chung cư cũ.

*

"Mẹ ơi, bữa nay con gặp lại bà cụ vé số rồi. Nhưng bà không nhận ra con. Mới đó mà bà cụ như cọng rau héo. Tội nghiệp quá chừng!".

Mùi nhìn mẹ thở dài. Ngoài cửa sổ, trăng đọng thành giọt trên vạt hoa giấy như nước mắt của đêm.

"Bác bảo vệ ở chung cư nói bà cụ nằm bệnh li bì cả tháng nay. Khi ngồi dậy được thì quên quên nhớ nhớ. Lúc tỉnh lúc không, bà cụ hay lang thang tìm đứa con gái. Trước kia hai mẹ con sống nhờ dưới gầm cầu thang chung cư".

Một con bướm đêm bay lạc vào phòng trọ, đậu trước chỗ mẹ con Mùi, cánh mỏng viền sương khuya.

"Hồi đó, bà cụ còn làm lao công quét rác. Khuya nào con gái bà cũng chỉ ngủ một mình. Bữa ấy, xui rủi sao chung cư cháy mà không ai hay biết. Lửa đã liếm tới tận gầm cầu thang…". Mùi ngập ngừng.

"Thôi, con không kể chuyện buồn nữa!".

Nói vậy mà câu chuyện vẫn như cơn bão muộn, quét qua Mùi trắng đêm.

Mùi chạy qua chạy lại săn sóc bà cụ. Một lần đi tìm Mẫn, vừa ra khỏi cổng bà đã vấp ngã trật gân. Trong gầm cầu thang tuềnh toàng, ánh sáng mỏng như sương, không có gì quý giá trừ tấm hình của Mẫn. Bầy chuột chung cư mất nơi làm ổ, mỗi khuya khoắt chạy rào rào ngoài cánh cửa dán báo tạm bợ.

Hôm nay là ngày giỗ của Mẫn. Sửa soạn mâm cơm cúng xong, bà cụ ngồi im cho Mùi chải tóc. Một lọn bạc phủ lên vết sẹo như góc bản đồ nhàu nhĩ trên cổ bà cụ. “Trên người bà ấy còn mấy vết sẹo nữa, đợt đó bà ấy muốn đi theo con gái nên tưới xăng lên mình. May mà cứu kịp!”, những chữ đó trong câu nói của bác bảo vệ như biến thành bầy ong vỡ tổ, bay vù vù trong đầu Mùi mấy hôm nay.

Bà cụ nhìn hút vào bức hình sau vạt khói. Khoé mắt bà nhăn lại, co rúm, như đám mây mùa hạn vắt ra những giọt mưa sắt mặn.

*

“Mẹ à, hôm nay cho con đón bà cụ và chị Mẫn về nhà mình nhé!”. Mùi ôm hũ tro hình búp sen vào lòng, nhỏ nhẻ.

“Mua vé số lâu nay, con cũng trúng độc đắc rồi này. Từ giờ, con có hai người mẹ. Thêm một người chị, ghép tên với con thì thành Mùi Mẫn. Là yêu thương mùi mẫn đó mẹ!”. Mắt Mùi sáng lên.

“Giờ thì ai giàu được bằng con. Phải không mẹ?”.

Mùi xoa xoa hũ tro. Ngoài kia, mật nắng đầu ngày nhuộm vàng chùm hoa giấy. Một vệt hoa nắng bâng quơ rụng trên tóc Mùi…