Đẹp lạ thường 'những bông hoa' trên tuyến lửa

Những bông hoa trên tuyến lửa

Ở trong rừng đâu có gương soi
Làm sao em thấy được vết bầm trên má
Chuyến tải thương về mấy lần trượt ngã
Vì mùa mưa nào chưa dứt ở đây.

Anh bộ đội thương binh vừa tỉnh lại sáng nay
Đã hỏi thăm em người cáng thương hôm trước
“Cô ấy ngã mấy lần tôi đếm được
Mà sao không khóc mới lạ lùng!”

Chắc anh hiểu rồi em ở tấm lòng
Nước mắt chỉ dành cho người ngã xuống
Nên dù té đau, gai rừng đâm chân buốt
Đâu để vết thương anh rỉ máu hai lần

Em là người thanh niên xung phong
Không có súng, chỉ có đôi vai cáng thương, tải đạn
Giữa tầm đạn thù, tấm lòng dũng cảm
Em vượt đường dài tiếp thêm lửa tiến công

Tôi thấy rồi em ơi giữa cuộc hành quân
Niềm kiêu hãnh trong mắt em kỳ lạ
Trong chiếc áo bạc màu đôi miếng vá
Cô gái Việt Nam đẹp đến lạ thường

Ôi! Những bông hoa nở giữa chiến trường
Nở rực rỡ cả hương lẫn sắc
Thấy vết bầm trên má em tôi muốn khóc
Mà sao em cười đôn hậu quá em ơi!
ĐỖ TRUNG QUÂN

Đỗ Trung Quân là nhà thơ nổi tiếng với nhiều bài thơ hay được phổ nhạc như: "Quê hương", "Phượng Hồng", "Hương Tràm"… Những sáng tác của ông luôn phản ánh sắc thái nhiều chiều của cuộc sống, cởi mở, mới mẻ nhưng cũng rất chân thực. Bài thơ "Những bông hoa trên tuyến lửa" được Đỗ Trung Quân viết năm 1979, ngợi ca vẻ đẹp hào hùng và phẩm chất kiên cường, bất khuất của những cô gái thanh niên xung phong. Bài thơ này đã được nhạc sĩ Nguyễn Cửu Dũng phổ nhạc thành bài hát cùng tên.

Bài thơ "Những bông hoa trên tuyến lửa" tái hiện những gian nan, vất vả của thế hệ thanh niên xung phong thời chống Mỹ. Cho dù cuộc sống chiến đấu của họ vô cùng gian khổ, hiểm nguy nhưng các cô không bao giờ nhụt chí.

Khổ thơ đầu của bài thơ đã phần nào lột tả những gian nan của các cô khi làm nhiệm vụ “Ở trong rừng đâu có gương soi/ Làm sao em thấy được vết bầm trên má/ Chuyến tải thương về mấy lần trượt ngã/ Vì mùa mưa nào chưa dứt ở đây”. Bằng những hình ảnh chân thực nơi chiến trường, nhà thơ đã giúp người đọc hiểu rõ tính chất và công việc của các thanh niên xung phong. Lời khen của anh thương binh đã làm đẹp thêm sự gan dạ, kiên cường ấy: “Cô ấy ngã mấy lần tôi đếm được/ Mà sao không khóc mới lạ lùng!”.

Ở nơi chiến trường ác liệt, nơi khoảng cách giữa sự sống và cái chết chỉ tính bằng gang tấc: “Không có súng, chỉ có đôi vai cáng thương, tải đạn”, nhưng bằng tấm lòng và tình yêu quê hương, đất nước, bằng ý chí dũng cảm và tinh thần quyết chiến đấu, hy sinh vì Tổ quốc, các cô bất chấp đạn thù ác liệt, không ngại hiểm nguy, xông lên phía trước: “Vượt đường dài tiếp thêm lửa tiến công”. Ấn tượng nhất là hình ảnh “Niềm kiêu hãnh trong mắt em kỳ lạ”. Chính niềm kiêu hãnh, tự tin đến kỳ lạ ấy là sức mạnh phi thường, giúp các cô vượt qua mọi hiểm nguy hoàn thành nhiệm vụ và chiến thắng kẻ thù.

Biện pháp ẩn dụ trong câu thơ: “Ôi! Những bông hoa nở giữa chiến trường” là một sáng tạo nghệ thuật của nhà thơ, làm cho câu thơ giàu giá trị biểu đạt. Các cô thanh niên xung phong được ví như những bông hoa đẹp dịu dàng nhưng vô cùng kiên cường, mạnh mẽ. Với đôi vai mảnh khảnh trong “chiếc áo bạc màu đôi miếng vá”, nhưng kỳ diệu thay, các cô vẫn đẹp rực rỡ như những bông hoa nở giữa chiến trường.

“Những bông hoa trên tuyến lửa”, “người thanh niên xung phong”, “Những bông hoa nở giữa chiến trường” tuy cách gọi khác nhau nhưng đều tập trung vào một đối tượng, làm tôn lên vẻ đẹp tuyệt vời của những cô gái thanh niên xung phong nơi chiến trường ác liệt. Bằng giọng điệu ngợi ca, bài thơ "Những bông hoa trên tuyến lửa" của tác giả Đỗ Trung Quân đã tạc nên một dáng vóc Việt Nam cao đẹp đến lạ thường.

Bằng ngôn ngữ và hình ảnh chân thực, gần gũi, thân thương, thông qua những gian khổ nơi chiến trường ác liệt, bài thơ đã làm nổi bật vẻ đẹp giản dị, mộc mạc cùng ý chí kiên cường, dũng cảm của các nữ thanh niên xung phong. Tác giả thể hiện lòng cảm phục, tự hào, ngưỡng mộ, biết ơn đến những người đã không tiếc máu xương giành độc lập, tự do cho Tổ quốc.