Vì sao hàng trăm nhà thờ ở châu Âu đều nhận sở hữu Chén Thánh?

Nhà thờ là một trong những điểm dừng chân hút khách du lịch tại châu Âu nhờ các kiệt tác kiến trúc, tác phẩm nghệ thuật, lịch sử kéo dài hàng trăm năm. Sau khi chiêm ngưỡng công trình, du khách sẽ bước vào nhà nguyện nhỏ hoặc bảo tàng đặc biệt phía trong để chiêm ngưỡng vật phẩm linh thiêng nhất phía sau tủ kính: Chén Thánh.

Riêng tại châu Âu, khoảng 200 địa điểm nhận là nơi cất giữ chiếc cốc được cho là Chén Thánh huyền thoại - đồ dùng chúa Jesus sử dụng trong Bữa Tiệc Ly. Điều này thu hút tín đồ đổ xô đến các nhà thờ mà họ tin có thánh tích để tham quan, cầu nguyện.

Chén Thánh hay Holy Grail là một phần của văn hóa đại chúng, từng xuất hiện trong nhiều tác phẩm văn học, phim ảnh. Trong tác phẩm nổi tiếng Mật mã Da Vinci, tác giả Dan Brown cũng nhắc đến chiếc cốc này.

Câu hỏi được nhiều người đặt ra là: nhà thờ nào là nơi giữ Chén Thánh "xịn"? Chiếc cốc liệu có thật?

Joanne Pierce, giáo sư nghiên cứu tôn giáo tại bang Massachusetts, Mỹ, "không tin Chén Thánh được dùng trong Bữa Tiệc Ly vẫn còn tồn tại đến ngày nay" và cho rằng Chén Thánh mang tính biểu tượng hơn là thực tế.

Nhưng với nhiều người, Chén Thánh có thật, dẫn đến đồn đoán về nơi thực sự cất chiếc cốc. Một số người tin rằng Chén Thánh đang được giấu trên núi Montserrat, Tây Ban Nha hoặc vùng nông thôn Ba Lan và được giữ bởi các Hiệp sĩ Đền Thánh. Một giả thuyết khác có từ thời trung cổ cho rằng chiếc cốc đang ở đâu đó quanh đồi Glastonbury Tor, miền nam nước Anh. Joseph xứ Arimathea, môn đệ giàu có và là người chôn cất Chúa sau khi bị đóng đinh, được cho là đã mang Chén Thánh đến ngọn đồi này cất giấu.

Tại thành phố Valencia, Tây Ban Nha, du khách vào nhà thờ La catedral del Santo Cáliz nhìn sang phải sẽ thấy một nhà nguyện - nơi xây riêng để đặt Chén Thánh.

Website của nhà thờ cho biết chiếc cốc họ đang giữ chính là Chén Thánh huyền thoại, thánh Peter đã mang cốc đến Rome rồi từ đó gửi đến Tây Ban Nha vào thế kỷ III. Website du lịch của thành phố Valencia cũng mô tả chiếc cốc này là Chén Thánh được Chúa Jesus dùng trong Bữa Tiệc Ly. Pierce nhận xét thông báo đang lưu giữ Chén Thánh của Valencia là một cách để thu hút khách du lịch.

Theo Pierce, khi những người theo đạo Cơ đốc đầu tiên tử vì đạo, các tín đồ khác sẽ đến bên mộ họ để cầu nguyện. Các vị tử đạo này sẽ đóng vai trò như thánh bảo trợ, phù hộ và bảo vệ những người còn sống. Không chỉ các ngôi mộ trở nên nổi tiếng, thu hút người hành hương đến hằng năm, mà bất kỳ món đồ liên quan đến các vị thánh hoặc được họ chạm vào, đều được các tín đồ sùng bái. Do đó, chiếc cốc Chúa Jesus cầm trong Bữa Tiệc Ly khi người chỉ cho các môn đệ cách cử hành Bí tích Thánh Thể và tuyên bố mình sắp bị phản bội, được coi là vật linh thiêng nhất.

Qua nhiều thế kỷ, việc thu thập thánh tích không chỉ đơn thuần là để đến gần Chúa hơn mà còn liên quan đến lợi ích kinh tế, Mathew Schmalz, giáo sư nghiên cứu tôn giáo và làm việc tại Journal of Global Catholicism (Tạp chí Công giáo toàn cầu), nói.

Mathew cho biết sự quan tâm của tín đồ tới các thánh tích đã mang lại lợi ích cho các điểm hành hương. Khách du lịch sẽ ghé thăm những nơi này. Lượng người đến càng đông thì nền kinh tế địa phương càng phát triển. Lưu giữ các thánh tích để biến điểm đến thành nơi hút khách được mọi người ví như công việc kinh doanh sinh lời.

Với Pierce, người không tin Chén Thánh còn lưu truyền đến nay, cho rằng những cổ vật được các nhà thờ lưu giữ vẫn có giá trị về văn hóa. Pierce so sánh nhiệm vụ tìm kiếm Chén Thánh của các tín đồ giống như cuộc truy tìm Tấm vải liệm thành Turin. Cô từng nhìn thấy tấm vải này ở một nhà thờ tại Italy. Dù tấm vải nhìn rất hấp dẫn nhưng các phân tích của các nhà khoa học chỉ ra tấm vải được dệt vào thời kỳ sau này, không thuộc về Chúa Jesus như mọi người vẫn tin tưởng.

Đến nay, các nhà nghiên cứu vẫn không thể khẳng định rõ ràng Chén Thánh đang nằm ở đâu trong số 200 chiếc cốc mà các nhà thờ chứa nó đang tự nhận. Tuy nhiên, các nhà khoa học tin rằng hình ảnh Chén Thánh vẫn còn tồn tại trong tâm trí các tín đồ ít nhất 2.000 năm lịch sử nữa. Và các điểm đến nơi tương truyền giữ thánh tích quan trọng này vẫn hút khách hành hương mỗi năm.