Tinh giản biên chế - mới giảm, chưa tinh. Bài 1: Chủ yếu là nghỉ hưu

Kết quả tinh giản biên chế thu hút sự quan tâm tại nhiều diễn đàn 

"Việc tinh giản lâu nay mới chỉ giảm cơ học, chủ yếu là nghỉ hưu mà chưa tinh giản được những người cần đưa ra khỏi bộ máy", đó là hạn chế lớn nhất trong thực hiện tinh giản biên chế thời gian qua được đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Mạnh Hiển nêu tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2019 của ngành tổ chức xây dựng Đảng.

Biết trước người giảm

Theo báo cáo thực hiện Nghị quyết số 18 Hội nghị Trung ương 6 (khóa XII) "Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả" của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, từ tháng 4. 2015 đến 10.2018, toàn tỉnh đã giảm 3.254 biên chế. Trong đó, 417 người  thuộc diện tinh giản theo Nghị định 108 ngày 20.11.2014 của Chính phủ. Còn theo số liệu của Sở Nội vụ thì trong 3 năm 2016-2018, toàn tỉnh đã cắt giảm 3.394 chỉ tiêu biên chế viên chức; đã tinh giản 533 công chức, viên chức theo Nghị định 108. Số liệu trong báo cáo tại các thời điểm khác nhau nên có sự chênh lệch, song những con số trên đều cho thấy số biên chế được tinh giản theo Nghị định 108 chỉ chiếm từ 13 -15% tổng số biên chế đã giảm.

Số biên chế còn lại giảm do tỉnh giao giảm biên chế hằng năm. Ngoài các đơn vị sự nghiệp công lập không được giao biên chế do cơ chế tự chủ chi thường xuyên (năm 2018 có 2.196 chỉ tiêu không được giao vì lý do này), phần lớn số biên chế giảm còn lại dựa theo số cán bộ, công chức, viên chức nghỉ hưu.

Theo Phòng Nội vụ huyện Bình Giang, trong 9 tháng năm 2018, huyện đã giảm 27 biên chế, trong đó có 22 người nghỉ hưu theo quy định. Trong 3 năm 2016-2018, toàn thị xã Chí Linh giảm 15 biên chế, trong đó có 14 người nghỉ hưu... Ở TP Hải Dương, đồng chí Nguyễn Việt Dũng, Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy cũng cho rằng đúng là có nhiều cơ quan, địa phương trong thành phố đã thực hiện giảm biên chế chủ yếu là những người về hưu chứ không phải qua đánh giá cán bộ, công chức, viên chức.

Để bảo đảm kế hoạch tinh giản biên chế, nhiều cơ quan, đơn vị đều đưa những cán bộ thuộc diện nghỉ hưu vào kế hoạch hằng năm. Trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 8 HĐND tỉnh khóa XVI, Giám đốc Sở Nội vụ Phạm Mạnh Hùng cũng đã thẳng thắn thừa nhận việc tinh giản biên chế ở một số cơ quan, đơn vị thời gian qua chưa thực sự quyết liệt, mới chỉ tinh giản được số người về hưu, nghỉ việc do sắp xếp bộ máy hoặc sức khỏe yếu. Vẫn còn một số cán bộ, công chức, viên chức không làm được việc trong các cơ quan, đơn vị nhưng chưa tinh giản được.

Cán bộ, hội viên phụ nữ trong tỉnh được tham gia nhiều hội thảo, lớp tập huấn nâng cao kiến thức

Chưa đạt yêu cầu

Bằng việc chỉ giảm người về hưu và không tuyển dụng mới, các cơ quan, đơn vị, địa phương có thể sẽ hoàn thành chỉ tiêu tinh giản biên chế theo kế hoạch, song chưa đạt được yêu cầu là đưa ra khỏi bộ máy những người không đáp ứng được yêu cầu công việc. Đặc biệt, với việc tạm dừng tuyển dụng người mới sau khi có người nghỉ hưu để bảo đảm số biên chế bị cắt giảm, cơ hội tuyển chọn những người có năng lực, trình độ giỏi bổ sung cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức cũng sẽ bị hạn chế. Thực tế hiện nay, một số trường phổ thông trong tỉnh chưa thực hiện được việc giảng dạy ngoại ngữ theo chương trình tiếng Anh mới do không có giáo viên đạt chuẩn. Trong khi nhiều giáo viên ngoại ngữ không thể bồi dưỡng để đạt chuẩn nhưng không tự nguyện tinh giản, thì cũng có không ít người mới ra trường có đầy đủ khả năng đáp ứng yêu cầu lại ngậm ngùi tìm việc chỗ khác vì không có cơ hội tuyển dụng. Việc này không những thiệt thòi cho lớp sinh viên sư phạm mà còn cho cả học sinh tại các trường không có giáo viên đạt chuẩn. Ở nhiều nơi lao động hợp đồng dù hoàn thành tốt nhiệm vụ vẫn khó có cơ hội vào biên chế.

Việc tinh giản biên chế còn được thực hiện do sắp xếp lại tổ chức bộ máy. Tuy nhiên, đến cuối năm 2018, toàn tỉnh mới giảm được 21 biên chế công chức do sắp xếp lại tổ chức bộ máy. Việc rà soát, giảm đầu mối trực thuộc sở, ban, ngành, MTTQ, các đoàn thể cấp tỉnh và thực hiện thí điểm một số mô hình tổ chức mới vẫn chậm. Nhiều cơ quan, đơn vị còn lúng túng trong xác định cơ cấu tổ chức, cơ chế hoạt động, chế độ chính sách cho cán bộ dôi dư do tinh gọn bộ máy vì chưa có hướng dẫn cụ thể. 

LINH AN