Gửi bình luận
Thứ Năm, 12/12/2024
Nhà thơ Yến Lan (1916-1998) tên khai sinh là Lâm Thanh Lang, quê An Nhơn (Bình Định). Nhà thơ Chế Lan Viên (1920-1989) tên thật Phan Ngọc Hoan, quê Đông Hà (Quảng Trị).
Nhà thơ Yến Lan (1916-1998) tên khai sinh là Lâm Thanh Lang, quê An Nhơn (Bình Định). Nhà thơ Chế Lan Viên (1920-1989) tên thật Phan Ngọc Hoan, quê Đông Hà (Quảng Trị). Cả hai nhà thơ đều tham gia nhóm thơ Bình Định trước Cách mạng Tháng Tám 1945. Nhóm thơ Bình Định ở Quy Nhơn. Hồi ấy có 4 người là Quách Tấn, Yến Lan, Hàn Mặc Tử, Chế Lan Viên. Người ta gọi nhóm này là nhóm thơ tứ linh, lấy tên bốn con vật: long, ly, quy, phượng để linh ứng với đức tính từng người. Chế Lan Viên được nhóm gọi là phượng hoàng, Yến Lan là kỳ lân. Hai nhà thơ này rất thân nhau. Năm 17 tuổi, sau khi xong tập thơ Điêu Tàn, Chế Lan Viên chuẩn bị cho in tiếp tập văn xuôi "Vàng Sao" nhờ Yến Lan đọc hộ bản thảo: thấy trong tập Vàng Sao có bài thơ đề từ gồm bốn câu: "Cành xoan thôi đỏ/ Cây thu rơi vàng/ Gió theo đường gió/ Trên đường xuân sang".
Yến Lan chữa hai câu đầu thành: "Xoan ngừng suối đỏ/ Lầu cây bước vàng". Hai câu Yến Lan sửa ý mô tả bước mùa thu đi như gót chân thiếu nữ, lá vàng rơi hệt bước hài êm chầm chậm xuống lầu là những tầng. Thật là lãng mạn, bay bổng.
Chế Lan Viên đọc xong, reo lên: "Hay quá! hay quá! Lâu nay tôi chưa hề tặng sáng tác cho ai. Nay phải tặng anh mới được!".
Ngày còn ở Hà Nội, một lần đang trò chuyện với nhau, bỗng Chế Lan Viên đọc mấy câu thơ: "Năm nay cũng có chuyến tàu đi/ Đường cũ câng câng ngỏ ý gì/ Chỉ thấy bàn tay người khốp ngựa/ Ngừng tay chậm xéo cánh hoa si".
Đọc xong Chế Lan Viên hỏi Yến Lan: "Ông có biết thơ của ai đấy không?". Yến Lan lắc đầu: "Chịu". Chế Lan Viên cười: "Thơ của ông chứ của ai nữa? Không nhớ à?". Rồi Chế Lan Viên đọc cả bài thơ dài hàng mấy chục câu cho Yến Lan nghe. Quả thật Yến Lan không còn nhớ, không thuộc hết thơ mình.
Năm 1989, Chế Lan Viên mất, bà vợ Yến Lan gom năm chục ngàn đồng đưa ông để từ Bình Định vào TP Hồ Chí Minh viếng bạn. Nhưng do đi nhờ xe cơ quan Hội Văn nghệ hỏng nên làm lỡ chuyến viếng bạn của ông. Yến Lan đành về làm bài thơ viếng bạn với tiêu đề "Chẳng lẽ" gửi vào TP Hồ Chí Minh cho gia đình nhà thơ Chế Lan Viên, đoạn kết có câu: "Chẳng lẽ không còn một bận hơn/ Về thăm nhà cũ ở An Nhơn/ Dẫu lòng vẫn sáng trăng Bình Định/ Mỗi lúc mờ trăng Tân Thái Sơn".
Yến Lan-Chế Lan Viên, tình thơ đẹp như thơ!
LÊ HỒNG