Thông tin minh bạch, tiêu dùng an toàn

Người tiêu dùng quét mã QR để truy xuất nguồn gốc sản phẩm 

Thông điệp này cho thấy trách nhiệm của nhà sản xuất, kinh doanh trong việc cung cấp thông tin minh bạch cho khách hàng, đồng thời nhắc nhở NTD để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình phải chú ý nâng cao hiểu biết trong lựa chọn hàng hóa, dịch vụ.

Minh bạch thông tin hàng hoá

Để bảo vệ quyền lợi NTD, ưu tiên hàng đầu là phải minh bạch thông tin hàng hóa. Trước diễn biến phức tạp của thị trường hàng hóa hiện nay, việc các nhà sản xuất, kinh doanh chủ động cung cấp thông tin minh bạch cho khách hàng là rất quan trọng. 

Để cung cấp các sản phẩm bảo đảm chất lượng đến tay NTD, siêu thị LanChi Mart ở thị xã Kinh Môn thường xuyên kiểm tra, loại bỏ những sản phẩm không bảo đảm chất lượng như bị méo mó, long chân không khỏi kệ hàng. Ngoài việc nhận đơn đặt hàng, đường dây nóng của siêu thị còn sẵn sàng tiếp nhận và giải đáp những thắc mắc, kiến nghị của khách hàng. Trên mỗi hóa đơn đều có ghi số điện thoại đường dây nóng của hệ thống siêu thị, khách hàng có thể trực tiếp kiến nghị, phản ánh đến hệ thống tổng đài để bảo đảm việc xử lý khách quan, minh bạch.

Năm 2020, HTX Liên kết chuỗi nông sản Cocofood được thành lập. Đây là HTX chuyên về nông nghiệp, liên kết giữa các doanh nghiệp, HTX nông sản của tỉnh và các tỉnh, thành phố khác để sản xuất, cung ứng các sản phẩm nông nghiệp cho người dân với quy mô lớn, có chiến lược phát triển bài bản, bền vững. Để tham gia vào chuỗi cung ứng này, các doanh nghiệp, HTX phải đáp ứng được các tiêu chí về chất lượng sản phẩm, an toàn thực phẩm và đặc biệt là sự minh bạch thông tin sản phẩm thông qua việc truy xuất nguồn gốc. Các mặt hàng được bày bán đều đáp ứng tiêu chí về chất lượng sản phẩm, đạt tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP. Hiện nay, HTX có 4 cửa hàng trên địa bàn Hải Dương với gần 3.000 mã hàng. Các sản phẩm tại cửa hàng được quản lý thông qua hệ thống phần mềm. Qua đó, theo dõi được số lượng hàng hóa, kiểm soát được những sản phẩm chuẩn bị hết hạn sử dụng. Mỗi ngày, các chuỗi cửa hàng của HTX Liên kết nông sản Cocofood cung cấp hơn 1 tấn rau xanh, củ, quả cho một số bếp ăn tập thể và khách lẻ trên địa bàn tỉnh. 

Cửa hàng của HTX Liên kết chuỗi nông sản Cocofood quản lý, kiểm soát sản phẩm thông qua hệ thống phần mềm

Chủ động thông tin minh bạch tới khách hàng cũng là cách làm của Công ty CP Nông nghiệp hữu cơ-HD Green (Gia Lộc). Đây là doanh nghiệp chuyên sản xuất và cung ứng các sản phẩm rau, củ, quả được trồng theo hướng hữu cơ và đạt tiêu chuẩn VietGAP.  Theo anh Mai Xuân Thịnh, Giám đốc Công ty CP Nông nghiệp hữu cơ-HD Green, công ty đang thực hiện dự án phần mềm liên quan đến kiểm soát quy trình sản xuất và truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Phần mềm này sẽ kiểm soát toàn bộ quy trình từ khi bắt đầu sản xuất đến khi thu hoạch sản phẩm. Dự kiến đến quý III năm nay, khách hàng khi cài đặt ứng dụng trên máy tính, điện thoại có thể truy cập và theo dõi được từ quy trình, thời gian sản xuất đến khi thu hoạch, vị trí gieo trồng của rau, củ, quả của công ty. 

Nâng cao kỹ năng tiêu dùng 

Hiện nay internet và mạng xã hội được xem là công cụ quảng cáo hiệu quả, hỗ trợ doanh nghiệp, người bán tiếp cận, tương tác với khách hàng nhanh chóng thông qua những bài viết, hình ảnh quảng cáo sản phẩm, dịch vụ. Trong số đó có những quảng cáo không đúng với thực tế, điều này không những làm mất lòng tin mà còn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của NTD, nhất là các sản phẩm thực phẩm chức năng, thuốc, mỹ phẩm… Để thuyết phục khách hàng, bên quảng cáo còn lồng ghép hình ảnh, ý kiến của các bác sĩ, người nổi tiếng để tạo niềm tin. Thông thường, tâm lý NTD tưởng người nổi tiếng đã quảng cáo là sản phẩm phải tốt thật nên tin tưởng mua. Và không ít người đã mua phải "trái đắng". 

Thời gian gần đây, ông H.N.L. ở xã Tân Hương (Ninh Giang) có thói quen mua sắm một số sản phẩm thông qua những video quảng cáo trên mạng xã hội như Facebook, YouTube. Năm ngoái ông đặt mua 6 can nước giặt với giá 200.000 đồng với lời quảng cáo là nước giặt thơm lâu, giặt sạch quần áo. Tuy nhiên, sau lần giặt đầu tiên, ông L. đã phải thất vọng vì nước giặt không có mùi thơm, quần áo cũng không sạch. Ông đành bỏ luôn 6 can nước giặt này vì lo ngại chất lượng không tốt sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của các thành viên trong gia đình. 

Theo ông Vũ Minh Hải, Tổng thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ quyền lợi NTD tỉnh, hiện nay, nhận thức của NTD ngày càng được nâng cao. Tuy nhiên vẫn còn một bộ phận NTD chưa hiểu rõ các rủi ro có thể phát sinh cũng như chưa biết rõ cách thức để xử lý các nguy cơ mà bản thân gặp phải trong quá trình tiêu dùng. Hằng năm, số vụ việc khiếu nại của NTD mà hội tiếp nhận rất ít. Nguyên nhân là do NTD vẫn còn tâm lý e ngại khiếu nại khi quyền lợi của mình bị xâm phạm. Các quy định về giải quyết tranh chấp giữa NTD và tổ chức, cá nhân kinh doanh chưa hoàn thiện, chưa được hướng dẫn triển khai cụ thể.

Bên cạnh các tiện ích khi mua sắm trực tuyến, NTD có thể gặp phải rủi ro về hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng nhận về không đúng so với quảng cáo… Do đó, NTD nên chọn các đơn vị, sàn thương mại điện tử có uy tín, đại lý cung cấp chính hãng, có địa chỉ, thông tin rõ ràng để bảo đảm các quyền lợi về chính sách hậu mãi, bảo hành sản phẩm. Đồng thời, NTD cần thỏa thuận, ưu tiên chọn mua những sản phẩm được kiểm tra trước khi nhận hàng, chủ động lưu lại hình ảnh sản phẩm trước khi nhận hàng để có thể đối chiếu khi có tranh chấp xảy ra… Ngoài ra, NTD cần đọc kỹ thông tin sản phẩm, chọn mua các sản phẩm có xuất xứ hàng hóa rõ ràng, bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định, không mua sản phẩm trôi nổi, thông tin hàng hóa mập mờ. Đặc biệt, đối với những sản phẩm nước ngoài cần có nhãn phụ, ghi chú bằng tiếng Việt với đầy đủ thông tin về nguồn gốc, chất lượng sản phẩm...

HUYỀN TRANG