Cô con gái bạn tôi vừa vào lớp 7 nhưng đã có tài khoản TikTok từ gần hai năm trước, khi cháu 10 tuổi. Ngoài đời cô bé khá trầm lặng nhưng bất ngờ trên mạng cô lại là chủ nhân một tài khoản TikTok sôi động, có lượt người theo dõi lớn.
Mấy tháng trước, khi báo chí xôn xao đưa ra cảnh báo về loạt nội dung độc hại trên TikTok, bạn tôi lo lắng nhưng nhiều người bạn khác lại vào trấn an: Giờ lớp trẻ phải thế, cứ cho phát huy, sáng tạo nội dung số thế này rồi có lúc "hái ra tiền".
Một ngày, anh bạn tá hỏa khi lâu nay vẫn yên tâm nghe con gái nói làm nội dung về truyện tranh nhưng lại tình cờ phát hiện trong số truyện tranh đó có những hình ảnh nhạy cảm như truyện dành cho người lớn.
Không gian mênh mông trên mạng hóa ra cũng chính là khoảng trống vô bờ lâu nay không được để tâm đúng mức. Cho đến khi Bộ Thông tin và Truyền thông tuyên bố sẽ buộc xóa tài khoản của người dưới 13 tuổi, nhiều bậc phụ huynh, trong đó có bạn tôi, mới ngã ngửa vì mạng xã hội này chỉ dành cho lứa tuổi lớn hơn.
Quy định lứa tuổi người dùng TikTok có thể không mới nhưng chưa được nhấn mạnh dù Bộ Thông tin và Truyền thông đã sớm phát hiện nhiều thứ độc hại, phản cảm trên nền tảng mạng xã hội này và tìm mọi cách ngăn chặn.
Thử lướt một vòng TikTok, rất dễ để nhận ra những clip phản cảm, nhảm nhí. Thậm chí, vài tháng trước, trên TikTok tràn lan các clip "đón bạn ra tù" mà những đối tượng giang hồ lại được tung hô như "thần tượng".
Sự hấp dẫn của TikTok, khát khao "nổi tiếng" sau một đêm chỉ bằng một vài video ngắn, giật gân đã kéo nhiều đứa trẻ vào thế giới mà ở đó chưa có công cụ thật sự hữu hiệu để sàng lọc thông tin độc hại.
Những đứa trẻ bắt chước nhau "giấu mình" đưa lên mạng những clip "miễn là lạ" để kéo người xem với trào lưu "lên xu hướng rồi đổi tên", bất chấp mọi sự phản cảm, nhố nhăng và nhảm nhí. Cứ "lên xu hướng", thành "sao một đêm" rồi tính tiếp.
Bộ Thông tin và Truyền thông đã yêu cầu TikTok xóa tài khoản của người dưới 13 tuổi, nhưng sẽ làm thế nào để xác định được hết những TikToker U13 khi nó chưa yêu cầu xác thực người dùng, mở tài khoản khai bao nhiêu tuổi là "tùy tâm" của người dùng hết?
Và giả sử có xóa được thì cách nào bảo đảm sẽ không có những tài khoản mới lập nên bởi chính những bạn nhỏ ấy? Trong khi chờ đợi phản ứng chậm trễ của nền tảng xuyên biên giới này như thường thấy, chính các bậc phụ huynh sẽ phải bảo vệ con mình.
Sự bao bọc, bảo vệ con cái ở ngoài đời là bản năng của cha mẹ, nhưng quản lý con trên không gian mạng vốn khó khăn hơn, phức tạp hơn thì nhiều khi lại chưa được quan tâm đúng mức.
Đó không chỉ là câu chuyện riêng trên TikTok mà còn ở các mạng xã hội khác. Vấn đề đặt ra không chỉ ở phía nhà quản lý, các mạng xã hội mà quan trọng còn là ở phụ huynh, gia đình, nhất là khi dễ dàng bắt gặp hình ảnh những đứa trẻ còn rất nhỏ đã sử dụng các thiết bị thông minh để truy cập vào mạng xã hội mà không có một sự cản trở nào.
Có lẽ các bậc cha mẹ nên dành thời gian cho con cái mình hơn cũng như hướng các con đến nhiều hoạt động ngoài trời.
Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai. Làm sạch thông tin trên không gian mạng chính là trả lại bầu khí quyển trong lành cho đời thực, nhất là cho thế hệ sẽ gánh vác tương lai đất nước.
NGỌC HÀ/Tuổi trẻ