Phục dựng di ảnh tặng gia đình có văn nghệ sĩ, trí thức hy sinh trong kháng chiến

Chương trình do Tổ chức Trái tim người lính Việt Nam phối hợp với Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, Câu lạc bộ “Mãi mãi tuổi 20” tổ chức, nhân Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam năm 2024, hướng tới Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 – 7/5/2024).

Đại tá, nhà văn Đặng Vương Hưng, người khởi xướng Chương trình cho biết, lấy cảm hứng từ câu chuyện con gái của một liệt sỹ hy sinh trong kháng chiến chống Pháp, đã dành thời gian hơn 50 năm đi tìm lại cha mình, Tổ chức Trái tim người lính Việt Nam đã kết nối một nhóm họa sỹ trẻ, có khả năng sử dụng công nghệ AI, đang làm việc online tại Hà Nội, Vĩnh Phúc, Hải Phòng, Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh… để phục dựng màu cho các di ảnh thờ và ảnh tư liệu đen trắng.

Do điều kiện khó khăn trong thời chiến, nên nhiều văn nghệ sỹ, trí thức khi hy sinh đã không để lại di ảnh thờ. Nếu có, thì đó là những bức ảnh đen trắng, chất lượng rất hạn chế, đã nhòe mờ. Do đó, nhằm góp phần tri ân văn nghệ sỹ, trí thức đã ngã xuống vì quê hương đất nước hoặc có công trong kháng chiến, nhóm họa sỹ trẻ của "Trái tim người lính" đã sử dụng công nghệ AI để phục dựng những chân dung di ảnh màu sống động và cung cấp cho bạn đọc thêm một góc nhìn mới về những người nổi tiếng, có công với quê hương đất nước.

Hàng trăm chân dung di ảnh thờ đen trắng đã được phục dựng màu miễn phí trong chương trình tri ân đầy tính nhân văn này. Kể từ tháng 3/2024, một số chân dung đã được giới thiệu ở diễn đàn “Trái tim người lính” trên mạng xã hội Facebook, tạp chí điện tử Văn hóa và Phát triển và nhận được phản hồi rất tích cực của dư luận xã hội. Bước đầu, chương trình giới thiệu và trưng bày hơn 30 di ảnh đã được phục dựng màu, cỡ ảnh 60cm x 80cm.

Đại tá, nhà văn Đặng Vương Hưng cho biết, chương trình phục dựng di ảnh màu sẽ được triển khai trên toàn quốc và cộng đồng người Việt ở nước ngoài bằng kinh phí xã hội hóa. Dự kiến, các di ảnh được phục dựng màu sẽ được công khai giới thiệu trong những sự kiện văn hóa do Tổ chức Trái tim người lính Việt Nam phối hợp với các cơ quan, đơn vị, tổ chức ở nhiều vùng miền trên cả nước.

Nhân dịp này, Ban tổ chức giới thiệu cuốn tự truyện “Phượng” của tác giả Phạm Kiều Phượng, do Nhà xuất bản Phụ nữ ấn hành. Sách dày 236 trang, kể về hơn 80 năm cuộc đời của một phụ nữ, đã đi qua kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, thời kỳ bao cấp và đổi mới.

Tác giả Phạm Kiều Phượng sinh năm 1943, tại thị trấn Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc, có cha là liệt sỹ Phạm Văn Bái (1920 - 1951) tức Đại đội trưởng Ngọc Long, chỉ huy Đại đội chủ công 363 (thuộc Trung đoàn Sông Lô, Đại đoàn 312). Ông hy sinh trong chiến dịch Hoàng Hoa Thám, khi chỉ huy đơn vị đánh trận Mao Khê mỏ, thuộc Chiến khu Đông Triều (Quảng Ninh) vào năm 1951.

Năm 1955, gia đình bà Phạm Kiều Phượng nhận được giấy báo tử, Bằng Tổ quốc ghi công của liệt sỹ Phạm Văn Bái (tức Ngọc Long) đã anh dũng hy sinh trong khi công đồn Mạo Khê mỏ, ngày 31/3/1951. Suốt nửa thế kỷ, bà Phượng cùng con cháu cất công đi nhiều nơi hỏi thăm tin tức, tìm mộ cha mình. Đến năm 2003, trong khi làm vườn, một người dân ở Mạo Khê, huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh đã phát hiện ra 7 bộ hài cốt, có dấu tích vũ khí và quân trang giống bộ đội thời chống Pháp. Với sự trợ giúp của nhiều người, bà Phượng và gia đình đã xác định được phần mộ của liệt sỹ Phạm Văn Bái tại Nghĩa trang liệt sỹ Đông Triều.

Nhân dịp này, tác giả Phạm Kiều Phượng đã trao toàn bộ bản in tác phẩm “Phượng” lần đầu cho Chương trình “Tủ sách Đặng Thùy Trâm” để gửi tặng các tủ sách trên cả nước.