Hỏi: Tôi muốn photo giáo trình để học thì có bị phạt vì vi phạm bản quyền không?
PHẠM KHẢI (Kinh Môn)
Trả lời:
Theo khoản 1, điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2009, 2022) quy định về các tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả có thể khẳng định rằng giáo trình thuộc loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả.
Tuy nhiên, theo khoản 6, điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi, bổ sung 2009, 2022) về các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao bao gồm:
- Tự sao chép 1 (một bản) nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy của cá nhân;
- Trích dẫn hợp lý tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để bình luận hoặc minh họa trong tác phẩm của mình;
- Trích dẫn tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để viết báo, dùng trong ấn phẩm định kỳ, trong chương trình phát thanh, truyền hình, phim tài liệu;
- Trích dẫn tác phẩm để giảng dạy trong nhà trường mà không làm sai ý tác giả, không nhằm mục đích thương mại;
- Sao chép tác phẩm để lưu trữ trong thư viện với mục đích nghiên cứu;
- Biểu diễn tác phẩm sân khấu, loại hình biểu diễn nghệ thuật khác trong các buổi sinh hoạt văn hóa, tuyên truyền cổ động không thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào;
- Ghi âm, ghi hình trực tiếp buổi biểu diễn để đưa tin thời sự hoặc để giảng dạy;
- Chụp ảnh, truyền hình tác phẩm tạo hình, kiến trúc, nhiếp ảnh, mỹ thuật ứng dụng được trưng bày tại nơi công cộng nhằm giới thiệu hình ảnh của tác phẩm đó;
- Chuyển tác phẩm sang chữ nổi hoặc ngôn ngữ khác cho người khiếm thị;
- Nhập khẩu bản sao tác phẩm của người khác để sử dụng riêng.
Như vậy, nếu chỉ photo 1 (một) bản nhằm mục đích học tập, nghiên cứu và giảng dạy và không sao chép để đi bán hay nhằm mục đích khác thì không coi là vi phạm bản quyền.
Ngoài ra, nếu các trường hợp còn lại khác với khoản 6, điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2009, năm 2022) nêu trên đều được coi là vi phạm bản quyền và sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật.
Cụ thể, tại khoản 1, điều 18 nghị định số 131/2013/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung tại nghị định số 28/2017/NĐ-CP) thì hành vi sao chép tác phẩm mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả sẽ bị phạt tiền từ 15 - 35 triệu đồng, đồng thời buộc dỡ bỏ bản sao tác phẩm vi phạm dưới hình thức điện tử, trên môi trường mạng và kỹ thuật số hoặc buộc tiêu hủy tang vật vi phạm.
.