Phân cấp triệt để trong phê duyệt dự án đầu tư nhà ở xã hội

Ngày 13/6, tại trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp cho ý kiến hoàn thiện dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở.

Quản lý chặt chẽ nhà ở có nhiều tầng, căn hộ

Kết luận tại cuộc họp, Phó Thủ tướng nhấn mạnh vấn đề lớn nhất trong quy định chuyển đổi công năng nhà ở là cơ chế, chính sách, thủ tục chuyển đổi các dự án nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội, nhà ở tái định cư. Các bộ, ngành cần rà soát văn bản pháp luật để tháo gỡ ngay trong Nghị định này.

Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng tiếp tục nghiên cứu, đơn giản hóa quy trình phân hạng chung cư nhằm khuyến khích doanh nghiệp đăng ký tham gia theo bộ tiêu chí chung cư xanh, thông minh, tiện nghi, tiết kiệm năng lượng, an toàn... thay vì chỉ tập trung vào công năng sử dụng.

Bên cạnh đó, có hình thức tôn vinh, hỗ trợ phù hợp đối với các chung cư được xếp hạng; quy định rõ trách nhiệm của ban quản lý chung cư, sử dụng tài sản chung, cách thức thu, quản lý quỹ bảo trì.

Đối với quy định liên quan đến khu vực bảo đảm an ninh, quốc phòng, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng đánh giá tác động của quy định trong thực tế; tiếp tục làm rõ khái niệm, cơ sở pháp lý, trình tự thủ tục, thời gian cung cấp thông tin về khu vực cần bảo đảm an ninh, quốc phòng khi chính quyền địa phương lấy ý kiến để xây dựng, điều chỉnh quy hoạch.

Bộ Xây dựng làm rõ trách nhiệm của chính quyền địa phương và các, bộ ngành khi phê duyệt chủ trương, quyết định đầu tư dự án nhà ở; quy định điều khoản chuyển tiếp để xử lý trường hợp người nước ngoài đã mua nhà nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu hoặc trong khu vực cần bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Bên cạnh đó, chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở phải đánh giá chính xác tình trạng nhà ở toàn quốc, cung-cầu cụ thể cho từng phân khúc, nhằm điều tiết thị trường, bảo đảm chỗ ở cho người dân. Tuân thủ nguyên tắc phân cấp triệt để, Phó Thủ tướng yêu cầu, nghị định cần giao cho một cơ quan chịu trách nhiệm, một bộ thủ tục thẩm định, chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhà ở, không quy định trùng lặp với pháp luật về đầu tư.

Liên quan đến việc Bộ Xây dựng tách riêng nội dung nhà ở nhiều tầng, căn hộ thành một chương riêng, nhằm quản lý chặt chẽ nhà ở riêng lẻ, nhiều tầng, nhiều căn hộ để bán, cho thuê, cho ở nhiều người, Phó Thủ tướng yêu cầu: “Nhà ở riêng lẻ kết hợp với cho thuê phải áp dụng quy chuẩn an toàn như nhà chung cư.”

Bên cạnh huy động vốn cho các dự án nhà ở theo pháp luật tín dụng, đầu tư, kinh doanh bất động sản, Phó Thủ tướng yêu cầu thiết kế điều khoản về nguồn vốn Nhà nước dành cho phát triển nhà ở xã hội như nhà công vụ, dành cho đối tượng chính sách, người nghèo…; hình thành quỹ phát triển nhà ở xã hội từ nguồn vốn Nhà nước và các nguồn hợp pháp khác.

Phó Thủ tướng yêu cầu làm rõ trách nhiệm của Nhà nước, nhà đầu tư trong việc mua nhà ở thương mại để phục vụ tái định cư; không để tình trạng địa phương đặt hàng doanh nghiệp nhưng không mua hoặc doanh nghiệp không thực hiện đúng thời hạn, không đáp ứng yêu cầu chất lượng.

Khắc phục tình trạng mất cân đối cung-cầu về nhà ở

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết cơ quan soạn thảo đã tiếp thu, chỉnh lý theo hướng chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở được sử dụng làm công cụ điều tiết thị trường, khắc phục tình trạng mất cân đối cung-cầu về nhà ở.

Trong số đó, nhà ở xã hội, nhà công vụ được đưa đầy đủ vào chương trình, kế hoạch; cần xác định khu vực dự kiến phát triển loại hình nhà ở thương mại phù hợp với quy hoạch xây dựng.

Bộ Xây dựng đã tiếp thu ý kiến, chỉnh sửa quy định về khu vực bảo đảm an ninh, quốc phòng. Theo đó, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an có trách nhiệm xác định và thông báo cho Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh về khu vực bảo đảm quốc phòng, an ninh trên địa bàn, làm căn cứ xác định danh mục các dự án đầu tư xây dựng nhà ở mà tổ chức, cá nhân nước ngoài được phép sở hữu cũng như trong trường hợp có sự thay đổi.

Đại diện Ủy ban Nhân dân các tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn kiến nghị phân cấp, rõ trách nhiệm của địa phương trong quá trình xác định cụ thể các khu vực bảo đảm quốc phòng, an ninh, nhất ở biên giới.

Một số nội dung khác đã được Bộ Xây dựng tiếp thu, giải trình, chỉnh lý liên quan đến trình tự, thủ tục của việc lập kế hoạch đầu tư công trong phát triển nhà ở; lấy ý kiến thẩm định các nội dung về nhà ở khi chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhà ở; quy định về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất phù hợp với Luật Đất đai; trường hợp có một hoặc nhiều nhà đầu tư được chấp thuận chủ trương đầu tư…

Về nhà ở công vụ, cơ quan soạn thảo đã tiếp thu, chỉnh sửa quy định đầu tư dự án xây dựng, mua, thuê mua nhà ở công vụ theo pháp luật về đầu tư công; bổ sung quy định điều chỉnh dự án nhà ở công vụ; giữ quy định các dự án nhà ở công vụ bố trí cho đối tượng thuộc lực lượng vũ trang phải lấy ý kiến thống nhất của Bộ Xây dựng đối với dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ.

Các đại biểu cũng thảo luận về một số vấn đề đặt ra về trình tự thủ tục, các nguồn vốn, chính sách đầu tư khác nhau khi chuyển đổi công năng, mục tiêu sử dụng của dự án nhà ở chưa hoàn thành hoặc đã hoàn thành; phân cấp cho địa phương trong quản lý, sử dụng nhà ở là tài sản công; mua bán nhà ở là tài sản công; trình tự, thủ tục phân hạng chung cư; quản lý vận hành chung cư.