Nhà cụ Vũ Duy Trinh, một "địa chỉ đỏ" ở Bình Giang

Niềm tự hào

Khi nhắc tới nhà cụ Vũ Duy Trinh, ông Phạm Ngọc Sử, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hưng khẳng định đây là “địa chỉ đỏ”, niềm tự hào của quê hương.

Gia đình cụ Vũ Duy Trinh từng sử dụng ngôi nhà của mình làm cơ sở liên lạc, che giấu, nuôi dưỡng, bảo vệ các đảng viên khi hoạt động, gây dựng phong trào cách mạng ở huyện Bình Giang nói riêng và tỉnh Hải Dương nói chung. Sau Cách mạng Tháng Tám, họ đã trở thành những cán bộ lãnh đạo Đảng, Nhà nước như các đồng chí Tô Hiệu, Lương Khánh Thiện, Lê Quang Đạo, Tô Quang Đấu, Đặng Châu Tuệ, Lê Thanh Nghị, Trần Phương (tức Vũ Văn Dung), Nguyễn Văn Kha, Trần Cung, Nguyễn Công Hòa, Phan Điền… Đây cũng là nơi tập huấn, bồi dưỡng lý luận chính trị, kinh nghiệm hoạt động cách mạng cho cán bộ, đảng viên của Hải Dương và Hà Nội cho đến ngày tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.

Hai cụ Vũ Duy Trinh và Phạm Thị Liên sinh được 6 người con trai, 1 con gái. Các con của hai cụ đều sớm giác ngộ cách mạng và giữ những chức vụ quan trọng của Đảng và Nhà nước.

Theo lịch sử Đảng bộ của xã Vĩnh Tuy (nay là xã Vĩnh Hưng), từ những năm 30 của thế kỷ trước, đã có một người con ưu tú của quê hương Vĩnh Tuy tích cực tham gia phong trào cách mạng là đồng chí Vũ Duy Hiệu, con trai thứ hai của cụ Vũ Duy Trinh. Trong thời kỳ hoạt động cách mạng tại Hải Dương, đồng chí Vũ Duy Hiệu từng bị địch bắt và giam tại các nhà tù Côn Đảo, Sơn La. Ngày 22/8/1945, đồng chí được tổ chức chỉ định làm Chủ tịch lâm thời Ủy ban Hành chính tỉnh Hải Dương. Sau này, đồng chí giữ các chức vụ Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương, Hưng Yên...; Vụ trưởng Vụ Nghiệp vụ Ngân hàng Quốc gia Việt Nam, rồi Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Nhà nước.

Người con trai thứ 5 của gia đình là ông Vũ Duy Trương (tức Vũ Oanh, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Dân vận Trung ương) và con thứ 7 Vũ Duy Quất (tức Vũ Thu, là Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ Bộ Văn hóa rồi Tòa án nhân dân tối cao).

Nhà của hai cụ cũng là nơi thành lập Tổ chức Việt Minh đầu tiên của xã Vĩnh Tuy (nay là xã Vĩnh Hưng) và tổ chức các buổi tuyên truyền về chủ trương, đường lối cách mạng.

Chị Nguyễn Thùy Hương, cháu dâu của cụ Vũ Duy Trinh cho biết đây không chỉ là nơi lưu giữ những kỷ niệm của gia đình, niềm tự hào của con cháu mà còn là di tích lịch sử của tỉnh, một địa điểm cách mạng giáo dục truyền thống yêu nước, hiếu học cho nhiều thế hệ. "Chúng tôi sẵn sàng đón người dân tới đây tìm hiểu”, chị Hương nói.

Giữ gìn và phát huy

Địa điểm cách mạng - nhà cụ Vũ Duy Trinh ở phía nam thôn Vĩnh Lại, thuộc cánh đồng xóm Đằng Đở, xã Vĩnh Hưng. Nơi này đã được con cháu trong gia tộc của cụ Vũ Duy Trinh góp công sức, tiền của xây dựng thành khu lưu niệm với nhiều hạng mục công trình khang trang.

Di tích cấp tỉnh, địa điểm cách mạng - nhà cụ Vũ Duy Trinh không chỉ là niềm tự hào của gia đình mà còn của địa phương. Để bảo vệ di tích, chính quyền xã Vĩnh Hưng đã cắm mốc địa giới theo bản đồ, khoanh vùng bảo vệ. Nhà thờ của gia đình gần với di tích đình - chùa Vĩnh Lại, đình - nghè Lại nên UBND xã đã có kế hoạch xây dựng tuyến tham quan các di tích và địa điểm cách mạng trên địa bàn xã trong hành trình kết nối di sản văn hóa của huyện Bình Giang.

Ông Nhữ Đình Chuyên, Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Giang cho biết: "Nhà cụ Vũ Duy Trinh là nơi có thể giáo dục truyền thống cách mạng và hiếu học cho thế hệ trẻ. Chúng tôi hy vọng tới đây, khu di tích này sẽ trở thành điểm đến của nhiều bạn trẻ, nhất là các thế hệ học sinh trong và ngoài huyện".

Không chỉ chăm lo bảo vệ di tích lịch sử, các con, cháu, chắt trong gia đình cụ Vũ Duy Trinh cũng không ngừng nỗ lực vươn lên, xứng đáng với truyền thống của cha ông. Trong gia đình có nhiều người là đảng viên, ba người là tiến sĩ, nhiều người có bằng thạc sĩ, kĩ sư, bác sĩ, cử nhân, kiến trúc sư… Trên các cương vị lãnh đạo, chuyên môn khác nhau, họ đều làm việc hăng say, tích cực sáng tạo và nỗ lực cống hiến làm rạng danh truyền thống của dòng họ.

Ngày 11/1/2024, Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương Triệu Thế Hùng ký Quyết định số 96/QĐ-UBND về việc xếp hạng di tích cấp tỉnh, nêu rõ: "Xếp hạng địa điểm cách mạng nhà cụ Vũ Duy Trinh tại xã Vĩnh Hưng, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương là di tích lịch sử cấp tỉnh".