Ngổn ngang khu đô thị thương mại Lai Cách (Cẩm Giàng)

Chủ đầu tư tự lập thiết kế và triển khai thi công

Dự án khu đô thị thương mại Lai Cách được triển khai từ năm 2003, ban đầu do UBND huyện Cẩm Giàng làm chủ đầu tư. Huyện đã lập quy hoạch và đầu tư xây dựng nền đường, hệ thống thoát nước trên khu vực 8,3 ha tại thị trấn Lai Cách. Nhưng do còn một số hạng mục hạ tầng kỹ thuật chưa hoàn thiện nên dự án chưa đủ điều kiện đấu giá quyền sử dụng đất.

Năm 2008, để thu hút đầu tư và phát triển thị trấn Lai Cách, UBND huyện Cẩm Giàng đã lập quy hoạch mở rộng dự án trên thành khu đô thị thương mại Lai Cách với diện tích trên 50,2 ha và đã được UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch tỷ lệ 1/2000 tại Quyết định số 672/QĐ-UBND ngày 19/2/2009. Ngày 12/1/2011, Công ty TNHH một thành viên Việt Mỹ Hải Dương được lựa chọn làm chủ đầu tư thông qua đấu thầu.

Đến nay, diện tích gần 12,6 ha đã bàn giao đất cho chủ đầu tư sử dụng thực hiện dự án đều nằm trong giai đoạn 1, còn lại trên 37,6 ha giai đoạn 2 vẫn chưa giải phóng mặt bằng xong. Thời hạn theo quyết định chấp thuận thu hồi đất lúa của Thủ tướng Chính phủ cũng đã hết nên không còn cơ sở thực hiện công tác giải phóng mặt bằng.

Từ các năm 2015, 2016, 2018, 2019 và 2021, UBND tỉnh Hải Dương nhiều lần ban hành các quyết định phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng khu đô thị thương mại Lai Cách tỷ lệ 1/2000, rồi tỷ lệ 1/500; tổng mức đầu tư từ hơn 525,8 tỷ đồng, sau đó điều chỉnh lần thứ nhất với tổng mức đầu tư giảm còn hơn 513,4 tỷ đồng...

Dù nhiều lần UBND tỉnh phải ra quyết định điều chỉnh nhưng đến nay, chủ đầu tư dự án khu đô thị thương mại Lai Cách là Công ty Việt Mỹ Hải Dương chưa lập dự án điều chỉnh theo quy hoạch điều chỉnh đã được UBND tỉnh phê duyệt; chưa thực hiện lập, thẩm định và phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công các hạng mục hạ tầng kỹ thuật của dự án theo quy định. Các hồ sơ thiết kế chủ đầu tư đều tự lập và tự triển khai thi công xây dựng từ năm 2013-2020.

Chủ đầu tư cũng chưa hoàn thiện các thủ tục về chấp thuận thiết kế xây dựng công trình nằm trong hành lang quốc lộ 5, đường ống xăng dầu; chưa hoàn thiện các công trình giao thông nội bộ; kết nối giao thông khu vực; thi công sai quy hoạch và thiết kế một số hạng mục công trình thoát nước mưa, nước thải, cấp điện, cây xanh; một số vướng mắc về nghĩa vụ tài chính...

Trong quá trình triển khai dự án, Công ty Việt Mỹ Hải Dương có nhiều vi phạm về đất đai, trật tự xây dựng và từng bị các cơ quan có thẩm quyền lập biên bản, xử lý hoặc các đoàn xác minh, thanh tra khi người dân khiếu kiện.

Hệ lụy của việc "cầm đèn chạy trước ô tô"

Sai phạm nhiều, chưa được phép mở bán đất trong dự án nhưng thực tế nhiều lô đất ở thuộc giai đoạn 1 đã được chủ đầu tư chuyển nhượng thông qua hình thức “hợp đồng góp vốn”... Không ít người đã "xuống tiền" mua đất.

Tại khu vực dự án đã triển khai, nhiều công trình nhà ở của người dân chưa đủ điều kiện cấp phép xây dựng nhưng đã đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng nhiều năm. Một số nhà ở đã tự ý xây ghép lô, lấn chiếm đường kỹ thuật...

Bức xúc nhất là chợ dân sinh quy hoạch diện tích 8.117 m2 nằm trong khu đô thị thương mại Lai Cách đã 10 năm đóng cửa và không thể hoàn thiện tiếp dù cuối năm 2014 đã xây dựng đạt 80% khối lượng. Hiện có khoảng 500 hộ đang bám trụ ở chợ tạm họp trên phố Đoàn Kết và các ngõ ngách của khu 18 bao quanh khu chợ mới nêu trên.

Theo Sở Xây dựng, đến năm 2021 điều chỉnh quy hoạch xây dựng chi tiết tỷ lệ 1/500 của dự án mới được UBND tỉnh phê duyệt, nhưng chủ đầu tư đã xây dựng chợ dân sinh từ năm 2013 khi chưa hoàn thành các thủ tục về đầu tư, đất đai, môi trường, thiết kế, cấp phép xây dựng... Hệ lụy của việc "cầm đèn chạy trước ô tô" là quy hoạch bị chồng lấn ranh giới; công năng, cơ cấu sử dụng một số vị trí không phù hợp... Việc thiết kế, xây dựng chợ với các quầy bán hàng, lối đi chật hẹp và thiếu các hạng mục hạ tầng kỹ thuật thiết yếu, nhất là phòng cháy, chữa cháy nên các tiểu thương không chấp thuận vào chợ. Chưa kể, nhiều tiêu chuẩn, quy chuẩn về quy hoạch xây dựng chợ khi đó đến nay không còn phù hợp nên khó thẩm định và triển khai xây dựng tiếp.

Khó xử lý

UBND thị trấn Lai Cách đã có nhiều văn bản đề nghị UBND và các ngành chức năng liên quan của huyện, tỉnh có giải pháp khắc phục hạn chế để sớm đưa chợ dân sinh nêu trên vào hoạt động, nhằm xóa bỏ các bất cập do hoạt động của chợ tạm hiện nay trên địa bàn.

“Người có đất trong khu đô thị thương mại Lai Cách rất muốn xây dựng nhà ở, sẵn sàng xin giấy phép nhưng lại chưa được cấp sổ đỏ. Vì vậy, các thành viên Tổ xử lý vi phạm đất đai thị trấn đang phải thay nhau để giám sát, phát hiện và ngăn chặn kịp thời các hoạt động xây dựng trái phép”, ông Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch UBND thị trấn Lai Cách cho biết.

UBND tỉnh đã chỉ đạo, UBND huyện Cẩm Giàng đã rà soát lại quá trình triển khai đầu tư, hiện trạng thực hiện dự án và đề xuất kiến nghị tháo gỡ các vướng mắc. Sở Xây dựng được giao chủ trì, cùng các ngành liên quan xem xét thực trạng dự án nêu trên để tham mưu xử lý.

Theo đại diện lãnh đạo Sở xây dựng, chủ đầu tư triển khai xây dựng hạ tầng kỹ thuật dự án trên phần đất đã được giao khi hồ sơ chưa được thẩm định theo đúng quy định. Do vậy, một số hạng mục sai lệch giữa hiện trạng thi công với hồ sơ thiết kế cơ sở đã được thẩm định. Mặt khác, do không có hồ sơ quản lý chất lượng công trình dự án giai đoạn 2013-2015 nên rất vướng mắc khi kiểm tra, nghiệm thu công trình.

Sở Xây dựng đã nhiều lần hướng dẫn, đôn đốc chủ đầu tư, UBND huyện Cẩm Giàng thực hiện rà soát công tác đầu tư xây dựng, khắc phục các hạn chế của dự án, đồng thời có đề xuất, kiến nghị cụ thể. Tuy nhiên, theo đại diện Sở Xây dựng, dù nhiều lần được sở mời tới làm việc nhưng chủ đầu tư không tới.

Được biết, Công ty Việt Mỹ Hải Dương đang gặp nhiều khó khăn về tài chính nên việc tháo gỡ dứt điểm khó khăn để khai thông dự án cho tới nay vẫn chưa có lời đáp.