Ngồi chơi giữa sông Tương

Sông Tương một dải nông sờ
Bên trông đầu nọ, bên chờ cuối kia…

NGUYỄN DU(Truyện Kiều)

Tự ngàn xưa, sông Tương đã nông rồi
Nhưng cạn đến mức này, thì ta không hiểu được
Đi ngang đáy sông mà chân không ướt
Ta ngồi chơi trên tảng đá giữa dòng…

Chàng ở đầu sông, thiếp cuối sông
Cùng uống nước sông… cho nguôi nỗi nhớ…(1)
Nước sông cạn
                             Nhưng mối tình vạn thuở
Vẫn thẳm sâu trong mọi cõi lòng người…

Ta ngồi trên tảng đá giữa sông chơi
Tự nhiên hát nghêu ngao…
                   Tự nhiên rơi nước mắt…
Không lấy được nhau, khổ đau là có thật
Và dòng sông làm chứng đến muôn sau…

Nước mắt khô trong mỗi lòng nhau
Sông đã cạn mọi nỗi đời cay đắng
Ngã tại Tương giang hề (2)
                    Ta ngửa mặt hỏi làn mây trắng:
Dòng sông - nước mắt này…(3)
             Ai đã sinh ra?...
------------------
(1) Lấy ý từ thơ cổ Trung Hoa.
(2) Phỏng theo thơ cổ Trung Hoa, “hề” là tiếng đệm.
(3) Theo truyền thuyết Trung Hoa, Nga Hoàng và Nữ Anh là hai người vợ yêu của vua Thuấn, nghe tin chồng chết ở đây, đã đến khóc rồi trẫm mình trong nước sông này. Từ đó, nước sông Tương được coi là nước mắt. Truyện Kiều có câu: “Cúi đầu, chàng những gạt thầm giọt Tương” (Nguyễn Du). Cũng từ đó, sông Tương trở thành hình ảnh tượng trưng cho những mối tình dang dở và đau khổ.

TRẦN NHUẬN MINH