Lựa "áo" cho vừa

Chọn đúng trường học, ngành nghề phù hợp giúp các em học sinh có tương lai rộng mở hơn  

Ngày 18.7, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố điểm thi tốt nghiệp THPT. Căn cứ kết quả, thí sinh tiếp tục đăng ký, điều chỉnh và bổ sung nguyện vọng xét tuyển đại học năm 2023 vào ngày 30.7. Lúc này chọn trường hay ngành học nào không chỉ quyết định đến việc các em có thể bước chân vào giảng đường đại học hay không mà còn là tương lai nghề nghiệp sau này.

Theo quy định về thủ tục đăng ký xét tuyển đại học hiện nay thì các em học sinh có thể đăng ký nhiều nguyện vọng khác nhau. Nếu không đỗ nguyện vọng 1 thì có khả năng đỗ nguyện vọng 2, 3 và 4, thậm chí nhiều trường khác nhau. Không như thời chúng tôi trước đây, để thi đại học, cao đẳng thường phải chọn trường, chọn ngành đăng ký trước nên không có nhiều cơ hội để vào đại học hay cao đẳng như bây giờ. Vì có nhiều lựa chọn nên đưa ra quyết định vào trường nào hay học ngành nào phù hợp thời điểm này rất quan trọng.

Một khảo sát mới đây của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy, ở Việt Nam có tới hơn 75% số sinh viên thiếu hiểu biết về ngành học và có đến hơn 50% không biết học xong sẽ làm gì. Con số trên có thể lý giải phần nào tại sao hàng trăm nghìn cử nhân thất nghiệp hay một tỷ lệ rất lớn sinh viên ra trường phải làm trái ngành trái nghề.

Việc chọn đúng trường, đúng ngành nghề mà mình yêu thích rất quan trọng bởi nó ảnh hưởng đến công việc sau này. Xã hội phát triển, để kiếm được một công việc có thể nuôi sống gia đình và bản thân không quá khó. Nhưng tìm được một công việc phù hợp năng lực và đam mê lại không dễ. Có một thực tế hiện nay nhiều học sinh không biết mình muốn gì nên khi biết điểm thi tốt nghiệp THPT và chuẩn bị nộp nguyện vọng xét tuyển vào đại học thì quá phụ thuộc vào sự định hướng của cha mẹ hoặc thầy cô. Nhiều em quan tâm tìm hiểu về trường hay ngành nghề mình thích để đăng ký các nguyện vọng thì thông tin có được lại quá ít. Việc trải nghiệm công việc liên quan đến ngành nghề trước khi đăng ký vào học gần như không có.

Vì thiếu thông tin, không biết mình muốn gì rồi lại bị áp đặt bởi thầy cô, gia đình nên nhiều khi biến các em trở thành những người “đẽo cày giữa đường”. Hậu quả là có thể chọn nhầm ngành, nhầm trường, không đúng với ý muốn, sở thích của bản thân, từ đó học hành chán nản, bỏ bê giữa chừng. Những sai lầm này còn khiến nhiều người làm việc trái nghề, bỏ việc giữa chừng hoặc nếu cố làm thì cũng không đam mê, thiếu trách nhiệm và khó có thể phát huy được khả năng của bản thân.

Năm nay, Hải Dương có gần 22.000 thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT, trong đó có khoảng 19.000 em dự thi vừa để xét tốt nghiệp vừa để tuyển sinh đại học. Số lượng thí sinh không nhỏ như vậy nên việc chọn trường hay chọn nghề càng trở nên quan trọng để từng ấy sinh viên, học viên ra trường có được công việc yêu thích, có thể cống hiến và tạo ra những giá trị tốt cho xã hội.

Cũng như chọn cái áo quá chật hay quá rộng thì người mặc đều không thấy thoải mái và bản thân người bên ngoài nhìn vào cũng không thấy được giá trị mà cái áo đó mang lại cho người mặc. Chọn trường, chọn nghề phù hợp cũng chẳng khác nào lựa chọn cho mình cái áo vừa vặn với bản thân mỗi người.

DƯƠNG LAN