Loay hoay mua sắm công mùa dịch

Từ khi dịch Covid-19 bùng phát trở lại, nhiều địa phương phải đối mặt với tình trạng thiếu máy móc, sinh phẩm chống dịch. Ngày 6.8, Viện Pasteur Nha Trang thông báo hoãn nhận mẫu xét nghiệm Covid-19 của 11 tỉnh, thành phố thuộc khu vực miền Trung do không còn nguồn sinh phẩm, hóa chất. Tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, các mẫu gửi về xét nghiệm liên tục tăng, khiến viện này có thể cũng sẽ thiếu vật tư trong thời gian tới. Sở dĩ các viện trên nhận được nhiều mẫu xét nghiệm như vậy là bởi năng lực xét nghiệm của nhiều địa phương còn hạn chế do thiếu máy móc, sinh phẩm. Nhiều nơi chủ yếu vẫn phải sử dụng kit test nhanh dù các nhà khoa học đã khuyến cáo biện pháp này không có giá trị sàng lọc, phát hiện người mang SARS-CoV-2. Đã có những trường hợp người bị nhiễm bệnh test ra kết quả âm tính giả. Vì thế, khi Hà Nội hết kit test nhanh, Bộ Y tế đã không cấp kit test nhanh mà khuyến khích làm xét nghiệm RT-PCR.

Các địa phương đang ở trạng thái “tiến thoái lưỡng nan” trong mua sắm máy móc, thiết bị y tế phòng chống dịch vì nhiều lý do. Hiện Bộ Y tế và Bộ Tài chính chưa đưa ra được giá chung trong việc mua sắm các trang thiết bị, vật tư y tế nên các địa phương không biết dựa vào giá nào để phê duyệt. Vụ vi phạm quy định mua sắm của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP Hà Nội vẫn chưa được xử lý và làm rõ về trách nhiệm, sai phạm của các bên liên quan. Điều này dẫn đến sự loay hoay của các cơ quan chức năng y tế địa phương cũng như lo ngại của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ y tế trong mua bán máy xét nghiệm và các sinh phẩm, vật tư y tế. Những thành công trong phòng chống dịch ở giai đoạn đầu ít nhiều tạo tâm lý chủ quan, cho rằng chưa cần thiết phải mua sắm ngay các thiết bị này nên những khó khăn, vướng mắc chậm được tháo gỡ.

Dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp, công tác phòng chống đang được triển khai với tinh thần quyết liệt trong toàn quốc. Các cơ quan chức năng, các địa phương cần phối hợp tìm giải pháp tháo gỡ những khó khăn trong mua sắm thiết bị y tế, sinh phẩm một cách nhanh chóng, kịp thời, bởi người dân được xét nghiệm sớm ngày nào sẽ giúp khống chế dịch sớm ngày đó. Các bộ, ngành liên quan cần đưa ra được giá chung công khai, làm cơ sở cho các địa phương thẩm định và mua thuận lợi hơn. Sớm xét xử, kết luận vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại CDC Hà Nội để các địa phương thấy rõ những sai phạm cần phải tránh trong tổ chức đấu thầu máy xét nghiệm, vật tư y tế.

Trong phòng chống dịch bệnh, việc chuẩn bị trước vật tư y tế giúp các địa phương chủ động và xử lý nhanh chóng, hiệu quả hơn khi dịch bùng phát. Vì vậy, không chỉ máy xét nghiệm mà các địa phương, kể cả những nơi chưa có dịch cũng cần chuẩn bị cả máy thở và các loại vật tư y tế phục vụ chữa trị cho bệnh nhân. Giải quyết những vướng mắc trong mua sắm công mùa dịch có ý nghĩa quan trọng đối với công tác phòng chống Covid-19 hiện nay cũng như các loại dịch bệnh có thể xảy ra trong tương lai.

TIẾN MINH(TP Hải Dương)