Kỳ vọng quyết sách lớn về đất đai

Sáng 15/1/2024, Kỳ họp bất thường lần thứ 5 Quốc hội khóa XV đã khai mạc. Trong phiên họp thứ nhất, Quốc hội bắt đầu thảo luận dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Phát biểu khai mạc kỳ họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh Luật Đất đai (sửa đổi) là dự án luật lớn, có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt trong đời sống của đất nước, có tác động sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp; đồng thời cũng là dự án luật rất khó, phức tạp. Dự án luật đã được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan, tổ chức liên quan chuẩn bị rất trách nhiệm, kỹ lưỡng, công phu qua nhiều vòng, nhiều bước; đã được thảo luận, cho ý kiến tại 3 kỳ họp Quốc hội, 2 hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách, 6 phiên họp chính thức của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và được chỉnh lý, tiếp thu ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học và trên 12 triệu lượt ý kiến của nhân dân.

Sau Kỳ họp thứ 6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã phối hợp chặt chẽ, chỉ đạo các cơ quan liên quan khẩn trương nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện dự thảo luật, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại 2 phiên họp (tháng 12/2023 và tháng 1/2024).

Dự thảo luật sau khi được tiếp thu, chỉnh lý gồm 16 chương và 260 điều (bỏ 5 điều, chỉnh lý 250 điều so với dự thảo luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6). Đến nay, dự thảo luật đã quán triệt đầy đủ và thể chế hóa các quan điểm, nội dung của Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, phù hợp với Hiến pháp, đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật, đủ điều kiện để trình Quốc hội tại kỳ họp này.

Có thể thấy dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) có nhiều điểm mới quan trọng, được sửa đổi, bổ sung nhiều lần, rất kỹ lưỡng nhằm đáp ứng được yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Một điểm mới đáng chú ý là bỏ khung giá đất. Đây là điểm mới được nhiều người quan tâm nhất. Theo quy định hiện hành, giá đất được xác định theo khung giá đất do Chính phủ ban hành. Việc này dẫn đến tình trạng giá đất giao dịch thực tế thường chênh lệch cao so với khung giá đất, gây thất thoát cho ngân sách nhà nước và tạo ra cơ hội cho các đối tượng lợi dụng, đầu cơ, trục lợi. Thay vì quy định khung giá đất, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định giá đất được xác định theo thị trường, thông qua phương pháp định giá đất. Điều này sẽ giúp giá đất phản ánh đúng giá trị thực tế của đất, góp phần minh bạch hóa thị trường đất đai.

Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã quy định rõ hơn về quyền sử dụng đất của người dân, bao gồm quyền sử dụng đất ổn định, lâu dài, quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất và các quyền khác theo quy định của pháp luật. Điều này góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân trong việc sử dụng đất.

Ngoài ra, một điểm mới khác là dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) bổ sung quy định về xử lý đối với hành vi phân lô, bán nền trái phép. Theo đó, tổ chức, cá nhân có hành vi phân lô, bán nền trái phép sẽ bị xử phạt hành chính, đồng thời bị thu hồi đất. Điều này sẽ góp phần ngăn chặn tình trạng phân lô, bán nền trái phép, bảo vệ quyền lợi của người dân.

Những điểm mới trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) có ý nghĩa quan trọng với thực tế cuộc sống. Nếu được Quốc hội thông qua, Luật Đất đai (sửa đổi) sẽ góp phần khắc phục những vướng mắc, bất cập trong 11 năm thi hành Luật Đất đai năm 2013, đồng thời tạo nguồn lực rất lớn thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân tham gia giao dịch đất đai, huy động tối đa nguồn lực đất đai cho đầu tư phát triển. Việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân trong việc sử dụng đất sẽ giúp người dân yên tâm đầu tư, sản xuất, kinh doanh, qua đó đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế, nâng cao đời sống. Việc quy định rõ hơn về quyền sử dụng đất của người dân giúp Nhà nước quản lý đất đai hiệu quả hơn, đáp ứng nhu cầu sử dụng đất của các tổ chức, cá nhân...

Việc Quốc hội thảo luận kỹ lưỡng dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) và dự kiến thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5 thể hiện trách nhiệm cao của Quốc hội đối với đất đai - một vấn đề lớn luôn được đông đảo cử tri, nhân dân đặc biệt quan tâm. Đông đảo cử tri đang đón đợi một quyết sách “đúng, trúng” của Quốc hội.