Ký ức mùa đông

Sáng nay, đang mải mê với sổ sách, chứng từ cuối năm bỗng nhiên bạn được cô đồng nghiệp cùng phòng choàng lên cổ một chiếc khăn len mềm mại, bảo rằng quà tặng nhân dịp mùa đông. Thi thoảng có những món quà bất ngờ nho nhỏ như vậy cũng đủ khiến bạn cảm động, hạnh phúc cứ len lỏi suốt cả ngày. Món quà làm ký ức bạn xuôi theo dòng trở về tuổi thơ quê nhà, nơi mùa đông trắng xóa và cái lạnh rét căm căm chờ chực.

Mùa đông bây giờ khác mùa đông ngày xưa rồi. Mùa đông ngày xưa bạn cảm tưởng như lạnh gấp hai, gấp ba lần so với mùa đông bây giờ. Nhớ mùa đông khi xưa nhà bạn vẫn đang là nhà tranh vách nứa, thuộc diện nghèo nhất trong làng, cứ mỗi lần đài báo gió mùa đông bắc về cha bạn lại vội vội vàng vàng, cặm cụi đan thêm mấy phên rạ, phên tranh, lượm lặt quanh nhà những tải, bì, túi bóng lớn chắn che những chỗ hở trên mái và xung quanh nhà. Tội nhất vẫn là những chú bò, lợn và đàn gà con phải ở trong cái chòi trống huơ trống hoác, gió thốc vào thẳng người, chúng kêu suốt đêm. Nửa đêm, mẹ bạn nóng ruột, chạy ra cây rơm rút thêm ôm rơm to đùng đặt vào chỗ chúng nằm cho bớt lạnh, nhưng xem ra chẳng ăn thua, chúng vẫn cứ kêu cho đến tận sáng mai.

Đêm nào cha bạn cũng phải kê lại hai chiếc giường sát cạnh nhau vì cả nhà chỉ có một chiếc chăn ấm. Nhưng đêm nằm bạn vẫn thấy lạnh, co quắp chân tay, giấc ngủ chập chờn. Thương đàn con ngủ trong rét mướt, sáng hôm sau cha bạn ra cây rơm rút vào bện thành hai tấm nệm vừa hai chiếc giường đặt dưới chiếu nằm cho ấm. Nhờ có đệm rơm mà giấc ngủ của bạn được trọn vẹn đôi phần, băng qua những mùa đông giá buốt. Đệm rơm là một ký ức đẹp nhưng cũng thật buồn. Mỗi lần nhắc tới chiếc đệm rơm đặc biệt ấy mắt bạn lại ầng ậc nước. Không phải vì bạn mặc cảm ngày xưa nghèo khó. Mà là vì bạn thương cha mẹ, những người lúc nào cũng lo lắng, tần tảo từ miếng cơm, manh áo và giấc ngủ cho cả ba chị em. Bạn bây giờ vẫn loay hoay, chật vật cuộc sống cơm áo gạo tiền ở phố thị, nghĩ về sự trả ơn hay mong một chút thảnh thơi của cha mẹ bạn lại buồn. Tuổi cha mẹ ngày một nhiều thêm…

Có những lần trong dòng chảy của phố thị đông đúc bạn lại mơ thấy ở quê, trước cánh đồng hiền hòa, mùa đông và những buổi chăn bò. Trong khát khao tự do và hồn nhiên, bạn thả chân trần chạy hết cánh đồng, dang đôi tay thật rộng, đuổi theo những cánh cò trắng đang bay. Gió đồng thốc vào mặt lạnh tê tái, bạn thèm một ngọn khói giữa đồng, một đốm lửa được nhen nhóm từ rạ khô, củi vụn và mùi thơm của ngô, khoai nướng. Vị khói hăng hăng, vị thơm bùi ngô, khoai nướng cay sè cả con mắt. Giấc mơ ngắn ngủi, chớp nhoáng nhưng bạn thấy hạnh phúc, muốn nó trở lại rất nhiều lần trong đời nữa. Tiếc thật! Bạn bật dậy trong giấc mơ vừa kết thúc nghĩ đến đám bạn ngày xưa giờ đứa nào đứa nấy cao ngồng, thành người lớn hết cả rồi. Liệu đám bạn có nhớ những kỷ niệm ngày xưa? Nơi cánh đồng mùa đông đã ấp ủ cho những giấc mơ thơ bé? Và liệu ai có muốn được trở về cánh đồng trong tiết trời lạnh giá một lần trong đời dẫu đã qua tuổi thiếu thời rất lâu giống như bạn bây giờ? 

Mùa đông quê nhà quả nhiên là một trong những thước phim tuyệt đẹp nhất của cuộc đời. Bạn luôn trân trọng quá khứ, dẫu ngày đó khổ cực và đôi lần gập ghềnh khiến bạn muốn đổ gục như những mùa đông ấu thơ lạnh cóng. Bạn có những giấc mơ riêng của bạn, lấy những khó khăn làm bàn đạp, động lực, bởi bạn biết nếu tuổi trẻ không một lần cố gắng, vượt qua, bạn sẽ bị tuột lại phía sau…

Tản văn của TĂNG HOÀNG PHI