Ít thí sinh vào đại học - lo hay mừng?

Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa công bố, năm 2022, tỷ lệ thí sinh tốt nghiệp THPT vào đại học của Hải Dương đứng thứ 26 cả nước với 47,4%. Trong 11 tỉnh, thành phố vùng đồng bằng sông Hồng, Hải Dương đứng thứ 9, tức là gần cuối bảng. Tỷ lệ này của Hải Dương cũng thấp hơn tỷ lệ chung của cả nước với 48,09%. Nhìn vào con số thống kê này, chắc hẳn nhiều người đặt ra câu hỏi về chất lượng giáo dục phổ thông của tỉnh nhà trong thời gian gần đây. Song nếu đặt trong xu hướng chung với nhiều yếu tố liên quan khác thì con số này có thể không thật đáng lo mà còn là một biểu hiện đáng mừng. 

Trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022, tỷ lệ đỗ tốt nghiệp của thí sinh Hải Dương là 99,07%, cao hơn tỷ lệ chung toàn quốc. Với kết quả điểm trung bình các môn thi là 6,562, Hải Dương xếp thứ 15 toàn quốc. Như vậy, có thể nói, chất lượng thí sinh của Hải Dương trong kỳ thi này không hề thấp so với mặt bằng chung của cả nước. Nhưng tại sao tỷ lệ thí sinh vào đại học của Hải Dương lại thấp?

Nguyên nhân dễ nhìn thấy nhất là do số lượng thí sinh đỗ tốt nghiệp nhưng bỏ xét tuyển đại học của tỉnh ta khá cao. Trong 20 địa phương có nhiều thí sinh bỏ xét tuyển đại học nhất thì Hải Dương đứng thứ 9 với hơn 6.500 em. Trong những năm gần đây, số thí sinh bỏ xét tuyển đại học trong cả nước có xu hướng tăng. Thay vào đó, nhiều thí sinh đã chủ động lựa chọn hướng đi khác như học nghề, xuất khẩu lao động, đi làm… Đây là kết quả tích cực của công tác hướng nghiệp trong trường phổ thông, đồng thời cũng là hệ quả của thực trạng nhiều sinh viên tốt nghiệp đại học nhưng không xin được việc làm hoặc phải làm trái ngành, nên đại học không còn là mơ ước của tất cả thí sinh. Học phí của các trường đại học trong những năm gần đây tăng khá nhiều so với trước cũng là một nguyên nhân khiến nhiều thí sinh lựa chọn con đường khác ngắn hơn, ít tốn kém hơn. Vì thế, số thí sinh tốt nghiệp THPT vào đại học thấp ở nhiều khía cạnh lại là tín hiệu đáng mừng. 

Tuy nhiên, ngành giáo dục và đào tạo tỉnh nhà vẫn cần nghiêm túc phân tích, đánh giá con số này, bóc tách xem tỷ lệ thí sinh đăng ký xét tuyển đại học nhưng không trúng tuyển hoặc trúng tuyển nhưng không nhập học đại học là bao nhiêu và nguyên nhân là do đâu. Điểm thi tốt nghiệp THPT trung bình toàn tỉnh không thấp nhưng vẫn có thể có nhiều thí sinh trượt đại học nếu có sự chênh lệch cao về điểm số giữa các nhóm thí sinh. Nếu có nhiều thí sinh trúng tuyển nhưng không nhập học thì cũng cần tìm hiểu nguyên nhân để giúp đỡ thí sinh nếu cần thiết. Nếu tỷ lệ thí sinh có đăng ký mà trượt đại học cao thì cần có giải pháp để giảm tỷ lệ này trong những năm tiếp theo như nâng cao chất lượng giáo dục trong trường phổ thông một cách đồng đều, đẩy mạnh tư vấn tuyển sinh, giúp thí sinh lựa chọn trường, lựa chọn phương thức xét tuyển phù hợp...

Đây là năm đầu tiên Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố thống kê về tỷ lệ thí sinh tốt nghiệp THPT 2022 vào đại học của từng địa phương. Mỗi địa phương cũng nên có những theo dõi, thống kê những con số tương tự và có liên quan để xây dựng bức tranh chung về tình hình giáo dục, thi cử. 

THÁI HÒA