Giảm "giấy phép con"

Tham gia chất vấn Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV, đại biểu Nguyễn Thị Phúc (Hưng Yên) đặt câu hỏi về việc tổ chức thi, xét thăng hạng, nâng ngạch công chức, viên chức chưa rõ ràng, có nhiều bất cập, nhất là yêu cầu về chứng chỉ ngoại ngữ, tin học.

Vì yêu cầu đủ thủ tục nên cán bộ công chức, viên chức phải đi học nhưng theo kiểu đối phó, chất lượng chứng chỉ không thực chất. Nhiều ngành nghề chưa thực sự cần chứng chỉ này nên mục đích chỉ là đủ điều kiện để thi xét nâng ngạch, gây tốn kém.

Câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Phúc nhận được sự quan tâm, đồng tình của dư luận. Bởi thực trạng này là một bất cập tồn tại đã rất lâu, nhiều người muốn lên tiếng nhưng vì đây là quy định nên dù thấy không phù hợp vẫn cứ phải bấm bụng làm theo.

Chính Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân đã phải thốt lên: "Không chỉ thi thăng hạng hay xét nâng ngạch đâu các đồng chí, mà còn ở quy trình bổ nhiệm. Nhiều quá!”. Ông cho biết những quy định này không phải mình Bộ Nội vụ đưa ra, mà đã có từ năm 1993, đến nay không còn phù hợp, cần phải chỉnh sửa.

“Chúng tôi cam kết sẽ sửa vào năm 2020 sau khi Luật Cán bộ công chức, Luật Viên chức được sửa đổi. Thực hiện quy trình bổ nhiệm, thăng hạng, xét nâng ngạch... đúng theo quy định của Đảng, không thêm bất cứ một hồ sơ nào”- cam kết của Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân khiến không ít công chức, viên chức khấp khởi mừng thầm.

Nếu thực sự làm được điều này, các công chức, viên chức sẽ bớt được nỗi lo về những "giấy phép con", không phải khổ vì những tấm chứng chỉ "làm đẹp hồ sơ".

Trong thực tế, sau khi có trong tay tấm bằng tốt nghiệp đại học, để bước chân vào các cơ quan đảng, nhà nước, trở thành công chức, viên chức, mỗi người cần phải có trong tay vài chứng chỉ nữa.

Bạn tôi được xét tuyển viên chức cách đây hơn chục năm. Lúc còn học trong trường đại học, chúng tôi học chương trình tiếng Anh Life Life, các giảng viên nói tương đương với chứng chỉ tiếng Anh trình độ B.

Nhưng khi xét tuyển viên chức, bạn tôi vẫn phải có chứng chỉ tiếng Anh trình độ A. Vì thời gian quá gấp nên bạn tôi không kịp học để lấy chứng chỉ (muốn lấy chứng chỉ đúng quy trình phải học 3 tháng và phải trải qua 1 kỳ thi), nghe người quen mách nước, bạn tôi đã liên hệ với một trung tâm dạy tiếng Anh để mua chứng chỉ với giá mấy trăm nghìn đồng.

Mức giá còn rẻ hơn học phí để học 1 chứng chỉ trong 3 tháng, và điều "thuận lợi" là thích ghi chứng chỉ trình độ gì là do yêu cầu của khách, các trung tâm đều chiều. Một điều lạ nữa, tuy là trung tâm dạy tiếng Anh nhưng họ còn cung cấp cả chứng chỉ tin học, cũng theo kiểu "tiền trao cháo múc" như vậy.

Chính vì tình trạng mua chứng chỉ để "làm đẹp hồ sơ", đủ điều kiện xét tuyển, nâng ngạch công chức, viên chức nên khi cần áp dụng vào công việc thực tế chẳng mấy người làm được. Một số người thậm chí còn không thể đọc hiểu, nghe hiểu và phát âm đúng những từ thông thường.

Không chỉ tiếng Anh, tin học, muốn được nâng ngạch để tăng lương, phụ cấp, công chức, viên chức còn cần nhiều "tấm giấy thông hành" khác như chứng chỉ chuyên viên, rồi chuyên viên chính...

Nhưng tương tự như với chứng chỉ tiếng Anh, tin học, những lớp học chuyên viên hay chuyên viên chính cũng trong tình trạng "trống hoác lúc học, chật ních lúc thi"...

Tới đây, khi cam kết của Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân được thực thi, không chỉ giúp giảm tính hình thức trong việc xét tuyển, mà còn tiết kiệm chi phí, thời gian cho công chức, viên chức.

Và để bảo đảm tính công bằng, khách quan, thiết nghĩ việc xét tuyển, nâng ngạch cho công chức, viên chức không nên chỉ căn cứ vào những tấm bằng, chứng chỉ mà nên căn cứ vào thành tích, đóng góp thực tế của mỗi cá nhân và cần tổ chức thi tuyển một cách khách quan.

Nên định kỳ 3-5 năm tổ chức kiểm tra lại một lần như một số doanh nghiệp vẫn áp dụng để công chức, viên chức thường xuyên phải văn ôn võ luyện chứ không phải đã được xét tuyển, nâng ngạch là có thể an vị mà không cần cố gắng, trau dồi thêm kiến thức, kinh nghiệm.

KIM THANH