Theo dự án, công trình đền Long Động được đầu tư xây dựng với tổng kinh phí hơn 43,7 tỷ đồng, do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch làm chủ đầu tư.
Nhiều hộ dân nằm trong Dự án tu bổ, tôn tạo đền Long Động vẫn chưa nhận được tiền đền bù
Chậm tiến độ
Giai đoạn 1 của dự án tập trung xây dựng các hạng mục gồm: đền chính, nhà tả vu, hữu vu với tổng kinh phí hơn 11,7 tỷ đồng. Giai đoạn 2 làm các hạng mục nhà bia, nhà tưởng niệm nữ anh hùng Mạc Thị Bưởi, lầu thiêu hương, tam quan, nhà bảo vệ, nhà vệ sinh, hệ thống sân vườn, tường rào... Các công trình thuộc giai đoạn 2 có tổng kinh phí gần 32 tỷ đồng và dự kiến hoàn thành trong 2 năm (2011-2012) nhưng đến nay nhiều công trình thuộc giai đoạn 2 của dự án chưa thể triển khai.
Ông Mạc Văn Khắc, đại diện Ban Quản lý di tích đền Long Động cho biết sau khi dự án được phê duyệt, tháng 7.2011, UBND huyện Nam Sách đã thành lập Hội đồng Giải phóng mặt bằng, chỉ đạo việc đền bù, giải phóng mặt bằng và đã đề xuất biện pháp di dời tái định cư cho 18 hộ dân có đất nằm trong dự án. Giai đoạn 1 của dự án triển khai khá nhanh gọn nhưng giai đoạn 2 thì vẫn chưa thấy thực hiện. “Do đó đến nay, nơi thờ tự của anh hùng Mạc Thị Bưởi phải đặt tạm trong nhà tiền tế của đền”, ông Khắc nói.
Việc chậm triển khai giai đoạn 2 của dự án ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của những hộ dân thuộc diện được đền bù, giải phóng mặt bằng. Để khắc phục tình trạng này, cuối tháng 9 vừa qua, UBND huyện Nam Sách đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh cho phép được làm chủ đầu tư công trình thay cho Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Thời gian thực hiện dự án từ năm 2021-2025.
Căn nhà của cháu bà Phạm Thị Nga đã xập xệ phải dùng thanh gỗ để chống
Người dân mong mỏi
Hơn chục năm qua, gia đình anh Phạm Duy Trung phải sống tạm bợ trong ngôi nhà cấp 4, lợp mái tôn mỏng. Ngôi nhà đã xuống cấp nhưng gia đình anh không thể xây dựng lại vì thuộc diện thu hồi đất. Hằng ngày, vợ chồng anh Trung đi làm nên nhờ bà Phạm Thị Nga, người nhà ở tận Thanh Miện ra trông coi nhà và chăm sóc các con. “Gia đình tôi có 6 người ở chung trong một gian nhà nhỏ, bí bách lắm. Mái tôn cũng đã thủng lỗ chỗ. Mùa hè, nắng chiếu xuống như sao. Mùa mưa còn khổ hơn, đang đêm ngủ cả nhà phải chạy đi lấy chậu hứng nước. Người lớn chịu khó nằm chỗ ướt để dành chỗ khô cho trẻ nhỏ. Căn bếp cũng xập xệ, các cháu đã phải dùng thanh gỗ để chống mái. Tôi ở nhà một mình chỉ sợ nó mà sập xuống thì khổ”, bà Nga nói.
Không chỉ riêng gia đình anh Trung, đa phần các hộ trong diện phải di dời để thực hiện dự án chấp nhận sống cảnh tạm bợ để chờ tiền hỗ trợ giải phóng mặt bằng ra nơi tái định cư xây nhà mới. Nhà ông Mạc Văn Sơn cùng thôn Long Động cũng đã xuống cấp nhưng vẫn chưa thể ra nơi ở mới vì chưa được nhận tiền đền bù. Ông Sơn bảo, bao năm qua những hộ dân thuộc diện phải di dời để thực hiện dự án từng ngày mong ngóng được nhận tiền hỗ trợ. Nhiều nhà bí bức quá muốn vay tiền để xây nhà mới ở khu tái định cư nhưng cũng không được vì đất trong diện di dời không thể thế chấp cho ngân hàng.
Cơ sở hạ tầng của khu tái định cư cơ bản đã hoàn thiện nhưng người dân vẫn chưa thể xây nhà mới
Ông Hoàng Văn Toan, Chủ tịch UBND xã Nam Tân cho biết từ khi triển khai dự án đến nay tất cả các hộ dân nằm trong diện phải giải phóng mặt bằng đều chưa nhận được bất cứ một khoản tiền đền bù nào. Chính quyền địa phương cũng mong sau khi chuyển chủ đầu tư cho UBND huyện Nam Sách, giai đoạn 2 của dự án tu bổ, tôn tạo đền Long Động sẽ được triển khai và hoàn thành đúng tiến độ để phát huy được giá trị di tích và ổn định cuộc sống của người dân.
Trao đổi về vấn đề này, ông Hồ Ngọc Lâm, Chủ tịch UBND huyện Nam Sách cho biết ngay sau khi chuyển dự án này về cho địa phương, UBND huyện đã giao một số bộ phận liên quan triển khai ngay những phần việc tiếp theo của giai đoạn 2. Trước mắt huyện sẽ triển khai xây dựng nhà tưởng niệm anh hùng Mạc Thị Bưởi còn các hạng mục khác sẽ thực hiện sau đó. Riêng việc đền bù giải phóng mặt bằng cho người dân sẽ được thực hiện dần để bảo đảm quyền lợi chính đáng cho họ.
Hy vọng với sự chuyển đổi chủ đầu tư giai đoạn 2, Dự án tu bổ, tôn tạo đền Long Động sẽ sớm được khởi động lại.
LONG LAN
Đền Long Động thờ Lưỡng quốc Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi, một bậc hiền tài nổi tiếng của đất nước cùng các bậc khoa bảng như Mạc Hiển Tích, Mạc Kiến Quang. Đền được xây dựng sau khi Lưỡng quốc Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi qua đời. Trước đây, di tích có quy mô khá đồ sộ nhưng đã bị phá hủy hoàn toàn trong kháng chiến chống Pháp. Năm 1992, ngôi đền được chính quyền xã Nam Tân, nhân dân làng Long Động và hậu duệ dòng họ Mạc phục dựng với quy mô khiêm tốn. Đến năm1995, đền được Nhà nước xếp hạng là di tích lịch sử văn hóa cấp |