Chia tay đòi "tình phí" được không?

Khi quen nhau, H. tự nguyện chủ động chi trả những khoản tiền phát sinh khi hẹn hò, ghi chép lại và yêu cầu T. phải trả tất cả những khoản đó lại cho H khi chia tay. Những khoản tiền vặt như ăn sáng, gửi xe, mua nước đến những khoản tiền lớn như đi du lịch chung, thuê khách sạn... Sau khi chia tay, H. liên tục đòi tiền T.

T. vẫn có ý định sẽ trả số tiền mà T. chủ động hỏi mượn nhưng do chưa có tiền nên đã hứa với H. khi nào có sẽ trả. H. không đồng ý và đăng bài bóc phốt trên mạng, gây ảnh hưởng đến nhân phẩm của T.

Xin hỏi những khoản mà H. tự nguyện chi trả trong quá trình hẹn hò thì T. có trách nhiệm phải trả lại không? Nếu không trả thì xét về luật pháp có vi phạm gì không?

Những khoản này có gọi là nợ không và việc H. đăng bài lên mạng có vi phạm pháp luật không?

Luật sư Hoàng Thị Thu (Đoàn luật sư TP Hồ Chí Minh) trả lời:

Để trả lời câu hỏi T. có trách nhiệm hoàn trả các khoản tiền H. đã chi trong thời gian yêu nhau hay không, cần xác định đây là quan hệ tặng cho hay quan hệ vay tài sản.

Theo quy định của pháp luật hiện hành, sự khác biệt giữa hai quan hệ này là việc các bên có thỏa thuận bên nhận tài sản phải có trách nhiệm hoàn trả cho bên giao tài sản hay không.

Theo đó, nếu khi H. thực hiện việc thanh toán "tình phí", H. và T. thỏa thuận với nhau rằng H. chi trả hộ T., T. cần hoàn trả các chi phí này cho H. thì đây là quan hệ vay tài sản.

Trong trường hợp này, đây là các khoản tiền T. nợ H. và T. có trách nhiệm thanh toán đầy đủ cho H. (nếu H. có chứng cứ chứng minh).

Ngược lại, nếu H. chủ động, tự nguyện thanh toán và T. đồng ý, hai người không có thỏa thuận gì khác thì đây là quan hệ tặng cho tài sản. Lúc này, số "tình phí" H. chi trả đã trở thành tài sản H. tặng cho T., không phải là tiền nợ, do đó T. không có trách nhiệm phải hoàn trả các khoản tiền trên cho H.

Đối với việc H. đăng bài "bóc phốt" T. lên mạng xã hội, theo quy định pháp luật, danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. Một trong những hành vi bị nghiêm cấm trên môi trường mạng là xúc phạm nghiêm trọng danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác.

Như vậy, tùy nội dung đăng tải, H. có thể sẽ bị xử phạt hành chính từ 10 - 20 triệu đồng về hành vi xúc phạm uy tín của cá nhân hoặc xử lý hình sự về tội làm nhục người khác/tội vu khống người khác.

Đối với việc để H. không tiếp tục yêu cầu T. trả nợ sau khi T. đã thanh toán, T. có thể đề nghị H. cùng gặp mặt để thực hiện trả số tiền đã vay. Đồng thời, T. có thể yêu cầu thừa phát lại lập vi bằng ghi nhận việc T. thanh toán tiền cho H. cũng như H. cam kết T. đã thanh toán đầy đủ số tiền.

Vi bằng có giá trị là nguồn chứng cứ để tòa án giải quyết vụ việc khi có tranh chấp xảy ra, vì vậy có thể đảm bảo H. không tiếp tục đòi khoản tiền mà T. đã vay trước đó.