Bài thơ hay diễn văn ngoại giao

Đồng chí Xuân Thủy, một nhà lãnh đạo cách mạng xuất sắc cũng là một nhà thơ lớn. Cuối năm 1960, với cương vị là Phó Trưởng Ban Thường vụ Quốc hội, ông dẫn đoàn Quốc hội nước ta thăm Liên bang Miến Điện (nay là Mianmar). Trong 12 ngày ở nước bạn, đoàn được đón tiếp rất thân tình, trọng thị, luôn có hai vị Chủ tịch Viện Dân tộc, Chủ tịch Viện Dân biểu, hai phu nhân và một số cán bộ cao cấp của hai viện đi cùng. Đoàn đã thăm ba trong năm bang của Miến Điện… Tình cảm hai bên ngày càng mật thiết.

Một ngày trước hôm chiêu đãi từ biệt đoàn ta, bạn đã mang tặng phẩm lưu niệm đến tận khách sạn biếu các đại biểu và cả cán bộ đi theo đoàn. Trong số tặng phẩm có những bộ quần áo Miến Điện với mũ dân tộc. Một chiếc thuyền chạm bằng ngà voi dài độ 50 cm đựng trong một hòm kính gửi về tặng Quốc hội Việt Nam. Mọi người đều xúc động.

Nhà thơ Xuân Thủy lại càng xúc động hơn. Tại buổi đoàn ta chiêu đãi bạn trước khi về nước, đồng chí Xuân Thủy đã làm một bài thơ thay cho diễn văn. Thơ không dài nhưng nói lên tình cảm thay cho văn xuôi. Mở đầu buổi chiêu đãi, đồng chí nói mấy lời cảm tạ về sự đón tiếp nhiệt tình của bạn và tiếp:

- Hôm nay, tôi không có diễn văn. Chỉ xin gửi lại tình cảm của chúng tôi trong một bài thơ:

Sông Hồng Hà, sông Inraoadi cùng ra bể

Núi rừng Việt Nam, núi rừng Miến Điện cùng xanh xanh

Cánh đồng cùng bát ngát

Mặt hồ cùng mông mênh

Cõi lòng đôi ta chứa chan Tự do, Hạnh phúc

Bàn tay đôi ta dựng xây Độc lập, Hòa bình

Tôi mang quần áo Miến, bạn mang quần áo Việt

Đố biết ai là em, đố biết ai là anh?

Đôi tim khắc một chữ tình

Bạn ơi đôi mắt in hình của nhau

Việc đời bốn bể, năm châu

Bạn ơi xin nhớ cùng nhau một thuyền!

Ngày hôm sau các báo đều đăng lên trang nhất tin tường thuật và toàn văn bài thơ dịch ra tiếng Anh, tiếng Miến Điện và tiếng Hoa.