[Audio] Nguy hiểm rình rập thợ hàn

Nhiều thợ hàn xì không có đầy đủ bảo hộ lao động khi làm việc

Hàn xì là một trong những công việc đòi hỏi phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ. Nếu chủ quan không trang bị đầy đủ bảo hộ và thiếu kỹ năng phòng ngừa tai nạn lao động thì thợ hàn dễ gặp rủi ro khi làm việc.

Còn chủ quan

Thợ hàn xì phải có ít nhất 5 thiết bị bảo hộ lao động chuyên dụng gồm quần áo, mũ, mặt nạ, găng tay, giày nhưng khi đến một cơ sở gia công cơ khí nhỏ ở thôn Đồng Lại, xã Liên Hồng (TP Hải Dương), tôi thấy phần lớn thợ hàn không được trang bị đầy đủ những vật dụng này. Anh Hoàng Văn Huy, thợ hàn xì có kinh nghiệm 3 năm trong nghề đang làm việc tại đây cho rằng chỉ cần một chiếc kính bảo hộ là có thể làm việc ngon lành. “Mùa đông còn đỡ chứ mùa hè mà đội mũ hàn kín mít, mặc bảo hộ chống cháy rồi đi giày hay găng tay nữa thì không thể chịu nổi”, anh Huy nói.

Những kỹ năng về phòng cháy, chữa cháy trong khi hàn xì rất ít người để ý. Thậm chí, nhiều thợ hàn còn thiếu kinh nghiệm xử lý các tình huống khi xảy ra cháy nổ. “Tôi chạy và gọi điện báo lực lượng phòng cháy, chữa cháy”, anh Nguyễn Tiến Thông, thợ hàn xì cùng đội làm việc với anh Huy nói khi đặt mình vào tình huống cháy nổ lúc đang hàn xì.

Nguyên nhân khiến nhiều thợ hàn xì còn lơ mơ về kiến thức an toàn lao động do không được đào tạo bài bản. Đa phần họ học việc theo cách truyền nghề, “cầm tay chỉ việc”. Công tác tập huấn, nâng cao kiến thức về an toàn lao động, phòng chống cháy nổ cho thợ hàn xì cũng ít được các cơ sở sản xuất quan tâm.

Anh Nguyễn Hải, kỹ sư cơ khí từng được học nghề hàn xì tại Trường Cao đẳng Nghề Hải Dương cho biết đây là một nghề đặc thù, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, do vậy việc đào tạo thợ hàn trong nhà trường luôn tuân thủ những yêu cầu hết sức khắt khe. Ngoài học nghề, học viên còn được trang bị thêm kỹ năng phòng cháy, chữa cháy, cứu hộ, cứu nạn. Tuy nhiên, thực tế thợ hàn xì đang làm việc tại nhiều cơ sở sản xuất hoặc doanh nghiệp trong tỉnh được học hành bài bản lại không nhiều.

Khi hàn hoặc cắt kim loại, nhiệt độ ở tâm ngọn lửa có thể lên đến 3.000 độ C, nhiệt độ mối hàn cũng đạt khoảng 1.700-1.800 độ C. Quá trình hàn cắt sẽ phát sinh các hạt kim loại nóng cháy nhỏ li ti phát tán ra môi trường xung quanh. “Do đó, khi bắt đầu hàn xì ở bất cứ địa điểm nào tôi luôn đi một vòng quan sát, kiểm tra khoảng cách an toàn mới thực hiện. Nếu nguy hiểm có thể yêu cầu chủ nhà rời thiết bị, vật dụng không an toàn ra địa điểm khác”, anh Hải nói.

Rất ít cơ sở đào tạo, tập huấn kỹ năng phòng chống cháy nổ cho thợ hàn xì

Hậu quả chết người

Cuối năm 2022, tại Công ty TNHH Quảng Lợi ở phường Nhị Châu (TP Hải Dương) xảy ra vụ tai nạn lao động nghiêm trọng. 2 công nhân đang hàn xì thì téc xăng bất ngờ phát nổ khiến 1 người tử vong và 1 người bị thương nặng. Tại hiện trường vụ nổ, một téc xăng có dung tích hàng chục khối đã bị nổ bay phần đáy, văng xa hàng chục mét. Sức mạnh của vụ nổ đã khiến ông P.T.V. tử vong tại chỗ, còn ông P.V.H. bị thương nặng. Một phần nhà xưởng cũng bị hư hỏng. Qua vụ việc cho thấy nếu bất cẩn thợ hàn xì sẽ gặp rất nhiều nguy hiểm, thậm chí mất mạng.

Tại Hải Dương, phần lớn cơ sở gia công cơ khí quy mô nhỏ lẻ nên thợ hàn xì chủ yếu tự truyền nghề cho nhau và ít được đào tạo, trang bị kỹ năng phòng cháy, chữa cháy. Khi thợ hàn phát hiện cháy nổ, thay vì chủ động dập lửa họ thường hoảng sợ bỏ chạy, dẫn đến cháy lớn, có thể gây hậu quả nghiêm trọng.

Ông Lê Đức Minh, Trưởng Khoa Bệnh nghề nghiệp (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh) cho rằng thợ hàn xì không được trang bị đầy đủ bảo hộ lao động rất dễ mắc các bệnh nghề nghiệp, nhất là các bệnh liên quan đến đường hô hấp, có thể đến mạn tính nếu hít phải khói hàn trong thời gian dài…

Theo đánh giá của Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, năm 2022, gia công cơ khí, trong đó có hàn xì là một trong những lĩnh vực xảy ra tai nạn lao động chết người và tai nạn lao động nặng nhất. Vụ tai nạn lao động tại Công ty TNHH Quảng Lợi cũng là một trong 2 vụ tai nạn lao động nghiêm trọng xảy ra trên địa bàn tỉnh trong năm này.

Theo Thông tư số 13/2016/TT-BLĐTBXH ngày 16.6.2016 của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, công việc liên quan đến hàn xì, gọt cắt kim loại nằm trong danh mục có yêu cầu nghiêm về an toàn vệ sinh lao động. Vì vậy, việc bố trí người lao động làm việc liên quan đến hàn, cắt phải tuân thủ những quy định nghiêm ngặt. Lao động đó phải được đào tạo, huấn luyện an toàn lao động và được cấp chứng chỉ có liên quan đến công việc. Thực tế đáng lo ngại là hiện nay người lao động, thợ làm công việc liên quan đến hàn xì thường không tuân thủ những quy định như vậy. Do đó, công tác quản lý, kiểm tra giám sát hoạt động liên quan hàn xì rất cần thiết để phòng ngừa cháy nổ và bảo đảm an toàn lao động.

HẢI MINH