ASEAN ra tuyên bố chung quan ngại về tình hình Biển Đông

Nhiều bộ trưởng bày tỏ quan ngại về các hành vi cải tạo, hoạt động và các sự cố nghiêm trọng trong khu vực đã làm xói mòn lòng tin, gia tăng căng thẳng và có thể ảnh hưởng đến hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực

Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 52 (AMM 52) ngày 31.7 diễn ra tại Thái Lan với một trong các vấn đề trọng tâm là tình hình Biển Đông. Theo bản tuyên bố chung sau hội nghị được đăng trên trang web của Ban Thư ký quốc gia về ASEAN của Thái Lan, Ngoại trưởng các nước nhấn mạnh tầm quan trọng cũng như lợi ích của việc duy trì hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn và tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông.

“Chúng tôi đã thảo luận về tình hình ở Biển Đông và nhiều bộ trưởng bày tỏ quan ngại về các hành vi cải tạo, hoạt động và các sự cố nghiêm trọng trong khu vực đã làm xói mòn lòng tin, gia tăng căng thẳng và có thể ảnh hưởng đến hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực”, theo tuyên bố.

Ngoại trưởng các nước ASEAN tái khẳng định việc cần thiết phải tăng cường lòng tin, kiềm chế các hành vi và tránh các hành động có thể làm phức tạp thêm tình hình, không đe dọa hoặc dùng vũ lực, trong khi tìm kiếm giải pháp hòa bình cho tranh chấp theo khuôn khổ luật quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).

Ngoại trưởng các nước nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực thi toàn bộ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), tiến tới đạt được Bộ quy tắc ứng xử (COC).

“Chúng tôi hoan nghênh những biện pháp thiết thực nhằm giảm căng thẳng, nguy cơ xảy ra tai nạn, hiểu lầm và tính toán sai lầm. Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng lòng tin và tiến hành các biện pháp tăng cường lòng tin giữa các bên. Và chúng tôi nhấn mạnh lại tầm quan trọng của việc tuân thủ luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982”, theo tuyên bố.

Trước phiên họp, ngoại trưởng các nước ASEAN chào xã giao Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-o-cha. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh chúc mừng Thái Lan đã và đang đảm nhận thành công vai trò Chủ tịch ASEAN 2019 với tinh thần tăng cường quan hệ đối tác vì sự bền vững.

Trong phát biểu dẫn đề với tư cách nước Chủ tịch kế tiếp của ASEAN, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh ASEAN đang ngày càng phát triển lớn mạnh, gắn kết chặt chẽ với vai trò trung tâm và vị thế quốc tế được củng cố, tiến trình xây dựng cộng đồng được triển khai tích cực. Phó Thủ tướng khẳng định trước những chuyển động phức tạp của môi trường khu vực và quốc tế, ASEAN cần vững vàng, đoàn kết, tự cường, đề cao thượng tôn pháp luật để tiến bước, ứng phó hiệu quả với biến động của tình hình khu vực và quốc tế.

Phát biểu tại lễ khai mạc, Thủ tướng  Thái Lan Prayuth nhấn mạnh rằng các nước thành viên cần củng cố các cơ chế do ASEAN đóng vai trò chủ đạo và dẫn dắt, đẩy mạnh các quan hệ đối tác và thúc đẩy phát triển bền vững, kết nối các sáng kiến, cũng như nâng cao vai trò và vị thế quốc tế. Bên cạnh đó, ASEAN cần tiếp tục tăng cường nỗ lực để bảo đảm hòa bình, an ninh và ổn định khu vực dựa trên tin cậy lẫn nhau, hiểu biết chung và hợp tác cùng có lợi.

Cùng ngày, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh có cuộc gặp song phương với Ngoại trưởng Thái Lan Don Pramudwinai. Hai bên thảo luận nhiều vấn đề như tăng cường hợp tác kinh tế, tài chính, thúc đẩy đánh bắt hải sản bền vững và tăng cường kết nối trong khu vực. Bên cạnh đó, hai bên cũng thảo luận về các vấn đề khu vực và hợp tác trong khuôn khổ ASEAN.

Cũng trong hôm qua, tờ The Manila Times dẫn lời Chủ tịch Hội đồng tư vấn kinh doanh ASEAN Arin Jira kêu gọi lãnh đạo các nước ASEAN cùng đứng lên chống lại “hành vi bắt nạt”.

“Chúng tôi không theo Mỹ hay Trung Quốc. Chúng tôi chỉ muốn có một quan điểm chung và phải đứng lên chống lại hành vi bắt nạt, cưỡng ép về thương mại”, ông Arin phát biểu tại Diễn đàn truyền thông ASEAN và nhấn mạnh mong muốn “hòa bình về kinh tế”.

Về phía Mỹ, Đài Channel NewsAsia ngày 31.7 dẫn lời một quan chức Bộ Ngoại giao cho hay Ngoại trưởng Mike Pompeo sẽ đưa ra thông điệp nhấn mạnh về cam kết của Mỹ trong khu vực. “Không chỉ nói về cam kết, chúng tôi đang tích cực củng cố mối quan hệ gần gũi hơn với các bạn bè và đối tác nhằm đảm bảo tự do vùng biển, vùng trời và giúp các quốc gia có chủ quyền không bị bên ngoài cưỡng ép”, quan chức này cho biết.

PL (t/h)