WHO cân nhắc ban bố tình trạng khẩn cấp vì đậu mùa khỉ

Thông tin được Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus nêu trong buổi họp ngày 5/8. "Chúng tôi đang xem xét triệu tập một ủy ban khẩn cấp về Quy định Quốc tế nhằm tư vấn về sự bùng phát của đậu mùa khỉ, liệu có nên ban bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng hay không", ông Tedros nói.

Tình trạng khẩn cấp quốc tế về sức khỏe cộng đồng (PHEIC) là báo động cao nhất được WHO phát đi. Với tư cách là tổng giám đốc, ông Tedros có thể ban bố PHEIC theo khuyến nghị của một ủy ban gồm nhiều chuyên gia trong lĩnh vực này.

Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh số ca mắc đậu mùa khỉ tại Cộng hòa Dân chủ Congo hiện tăng mạnh, khiến nhiều người tử vong.

Theo thống kê của cơ quan y tế Liên Hợp Quốc cho thấy, từ đầu năm đến nay có khoảng 8.600 ca mắc đậu mùa khỉ tại Congo, trong đó 410 ca tử vong. "Với tốc độ này, chúng tôi lo ngại dịch bệnh tại Congo có thể trở thành nguồn lây nhiễm cho các quốc gia khác", Cris Kacita, bác sĩ phụ trách dịch bệnh của đất nước, nhận định.

Hầu hết ca nhiễm đều do chủng mới nguy hiểm gây nên, tỷ lệ tử vong khoảng 5% ở người lớn và 10% ở trẻ em. Trong khi con số tương tự ở chủng cũ khoảng 1%, theo WHO.

Các nhà nghiên cứu cho biết chủng mới đang lây lan qua đường quan hệ tình dục giữa cả nam và nữ, đặc biệt là người hành nghề mại dâm. Giới chuyên gia nghiên cứu thêm các đường lây truyền từ người chăm sóc, giám hộ sang trẻ em. Căn bệnh dường như cũng gây sảy thai ở phụ nữ, phát ban và các triệu chứng khác.

Các biện pháp hiện tại để ngăn chặn sự lây lan là giám sát nguồn bệnh, điều trị và triển khai vaccine đến những người có nguy cơ lây nhiễm cao hơn.

Đậu mùa khỉ là bệnh do virus gây ra, lây lan qua tiếp xúc gần, gây ra các triệu chứng giống cúm và nốt mụn chứa đầy mủ. Hầu hết ca bệnh có triệu chứng nhẹ, song có vẫn có thể gây tử vong. Mầm bệnh được phát hiện lần đầu ở người vào năm 1970, tại Cộng hòa Dân chủ Congo.

WHO cho biết từ 2021-2023, thế giới ghi nhận 92.000 ca nhiễm và 167 trường hợp tử vong vì bệnh đậu mùa khỉ, chủ yếu liên quan người nam quan hệ tình dục đồng giới và người có nhiều bạn tình.

Các ca nhiễm ban đầu tập trung ở Mỹ và một số nước châu Âu, khiến cơ quan y tế Liên Hợp Quốc phải ban bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng. Tình trạng này đã được gỡ bỏ vào tháng 5/2022.

Việt Nam phát hiện ca đậu mùa khỉ đầu tiên vào tháng 10/2022. Đến đầu năm nay, Bộ Y tế ghi nhận hơn 68 ca đậu mùa khỉ, 6 người tử vong, phần lớn bệnh nhân tiền sử nhiễm HIV. Từ đó đến nay các địa phương vẫn rải rác ghi nhận người mắc bệnh đậu mùa khỉ.