Nhạc sĩ Ánh Dương là tác giả của nhiều ca khúc tiêu biểu trong những năm chống Mỹ, cứu nước như Tạm biệt em, Tiếng trống tòng quân, Dốc lòng dốc sức giải phóng miền Nam, Hoa đào nở trên biên giới, Phu Cham Xy, O dân quân và chàng lính trẻ, Hành khúc Sư đoàn sông Lam... cùng một số thơ giao hưởng, nhạc múa khác. Đặc biệt, ông có một tác phẩm viết theo đơn "đặt hàng" nhưng lại nổi tiếng và sống mãi trong nền âm nhạc cách mạng Việt Nam.
Mùa hè 1967, ông đi dự Đại hội thi đua Quyết thắng tổ chức tại huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh). Tỉnh đội Hà Tĩnh mời ông về giúp đoàn văn công Tỉnh đội và cử đồng chí Hảo, Chủ nhiệm chính trị đi đón ông từ đại hội về cơ quan. Đường 15A bị địch đào xới, nhưng các nữ thanh niên xung phong thì vẫn giữ nụ cười rạng rỡ, vẫy chào họ. Anh Hảo đèo xe, quay lại nói với ông, làm sao có bài hát về họ thì hay biết mấy. Ông cũng cùng chung cảm xúc đó. Đêm, ông châm đèn, ngồi viết một mạch. Đến sáng hôm sau thì ca khúc Chào em cô gái Lam Hồng hoàn thành. Ca khúc này được thu trong một chiếc đĩa CD của Đài Phát thanh truyền hình tỉnh Hà Tĩnh thực hiện nhân dịp ông được nhận Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật tháng 3-2007. Ông nói đó là "niềm vui nho nhỏ", cho đến nay vẫn động viên ông sáng tác, dù đã bước sang tuổi 80.
VƯƠNG BẠCH (st)