Trò đùa giới tính độc hại ở nơi làm việc

Minh Khôi (27 tuổi) có thể bị đồng nghiệp gán ghép với bất kỳ ai trong công ty, từ một anh chàng mới nhận việc tuần trước, cấp trên cho đến nam nhân viên bảo vệ, khách hàng...

"Miễn là nam giới, họ đều sẽ trêu chọc tôi có tình cảm với người đó. Họ làm như thể tôi sẵn sàng qua lại, quan hệ với tất cả, một kiểu người lẳng lơ, dễ dãi".

Thời gian đầu, vì không muốn làm mọi người "mất vui", Khôi thỉnh thoảng giả vờ hưởng ứng, hùa theo trò đùa. Nhưng càng ngày lời nói, hành động trêu chọc càng quá trớn.

Tuy vậy, Khôi không dám thể hiện thái độ quá rõ ràng. Anh cũng không muốn làm to chuyện bằng cách báo cáo với cấp trên. "Tôi từng tâm sự với một người bạn. Người này khuyên tôi 'cứ lơ đi mà sống', đừng quá nhạy cảm với mọi chuyện".

Khôi đã nghe theo lời khuyên này suốt một năm qua. Anh không chắc mình có thể chịu đựng đến bao giờ. Trong trường hợp xấu nhất, Khôi chỉ nghĩ đến cách bỏ việc.

Đa dạng giới là gì

Sự chấp nhận đối với cộng đồng LGBTQ+ trên toàn cầu đã tăng trong hai thập kỷ qua, từ 51% vào năm 2002 lên 72% vào năm 2019. Mặc dù vậy, một báo cáo vào năm 2021 cho thấy phần lớn công nhân LGBTQ+ vẫn phải đối mặt với sự phân biệt đối xử trong công việc.

Các phát hiện được công bố hồi tháng 9/2021 trong một báo cáo có tên LGBT People’s Experiences of Workplace Discrimination and Harassment của Viện Williams tại Đại học California, Los Angeles. Nghiên cứu cho thấy 46% người lao động LGBTQ+ cho biết bị đối xử bất công tại một thời điểm nào đó trong sự nghiệp vì khuynh hướng tính dục hoặc bản dạng giới của họ, bao gồm cả việc bị sa thải, quấy rối tại nơi làm việc, từ chối thăng chức hoặc tăng lương, loại trừ khỏi các sự kiện của công ty.

Ước tính có khoảng 9% báo cáo bị từ chối việc làm hoặc bị sa thải trong 12 tháng qua vì khuynh hướng tính dục. Các nhà nghiên cứu tại viện đã khảo sát 935 người trưởng thành đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính, chuyển giới vào tháng 5/2021, hơn một năm sau khi đại dịch bùng phát làm gián đoạn thị trường lao động.

Để loại trừ sự phân biệt đối xử, kỳ thị, các công ty, doanh nghiệp cần phải hướng đến đa dạng giới, thay đổi cách nhìn về giới.

Đa dạng giới và tính dục (Gender and sexual diversity - GSD) chỉ tất cả những sự đa dạng liên quan tới các đặc điểm giới tính, xu hướng tính dục và bản dạng giới mà không nhất thiết phải làm rõ từng bản dạng, hành vi hay đặc điểm thuộc mỗi cụm đó.

Tại Việt Nam, đa dạng giới vẫn còn là một khái niệm khá mới mẻ.

Trong buổi chia sẻ chủ đề Đa Dạng Giới ở nơi làm việc được tổ chức bởi Trung tâm ICS, Doanh nghiệp xã hội ECUE, AusCham và Vietnam Corporate Pride Network hôm 1/10, ông Lê Quang Bình, Giám đốc ECUE, cho rằng cần bàn về đa dạng giới thay vì chỉ nói đến bình đẳng giới như hiện tại.

"Khung hiện tại là nhị nguyên về giới, tức xem thế giới chỉ có hai giới là nam và nữ nên đã loại trừ một lực lượng rất lớn là người đồng tính, song tính, chuyển giới. Làm thế nào để dung hợp nhóm này vào, theo tôi điều quan trọng nhất đó là phải thay đổi góc nhìn về giới, khung nhận thức của xã hội, các nhà hoạch định chính sách và của mỗi người trong chúng ta. Con người, xã hội không chỉ có hai giới mà có rất nhiều giới, đó nên là nền tảng không chỉ trong cuộc sống, mà còn trong cả luật pháp", ông Bình giải thích.

Vì sao quan trọng?

Trong môi trường làm việc, vẫn còn rất nhiều định kiến, kỳ thị về giới tồn tại, không phải bất kỳ sự khác biệt nào về tính dục cũng được chấp nhận.

Theo ông Bình, điều này có liên quan đến lịch sử, trong đó nam giới là những người đầu tiên tham gia lực lượng lao động, kiến tạo nơi làm việc.

"Từ thời xa xưa, nam giới là những người đầu tiên đi làm. Từ đó, họ định hình ra thế giới công việc mà ở đó nam tính, dị tính là chủ chốt. Vì vậy, phụ nữ và LGBT+ gặp rất nhiều khó khăn khi tham gia lực lượng lao động. Ngay cả ngôn ngữ quản trị hiện tại cũng bị ảnh hưởng bởi sự nam tính: cạnh tranh, hiệu quả, chuyên nghiệp hóa, đột phá, tối đa hóa giá trị...".

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng những định kiến, kỳ thị, lời trêu chọc tưởng như vô hại nhưng gây ra rất nhiều vấn đề liên quan đến sức khỏe tâm thần đối với cộng đồng LGBTQ+.

Và ngược lại, khi bị ảnh hưởng, người lao động không thể làm việc tốt, không thể coi chỗ làm là nơi gắn bó, cống hiến. Điều này chắc chắn làm giảm hiệu suất chung, gây bất lợi cho công ty, doanh nghiệp.

"Sự đa dạng không được thừa nhận, tính sáng tạo của doanh nghiệp cũng giảm đi. Như vậy nếu không thúc đẩy đa dạng giới ở nơi làm việc, hậu quả không chỉ ảnh hưởng đến người lao động thuộc cộng đồng LGBTQ+, mà còn gây cản trợ sự phát triển của mỗi doanh nghiệp", ông Bình nhận định.

Theo Zing