Trong 16 năm qua, hàng trăm vụ việc mâu thuẫn, xích mích trong nội bộ nhân dân ở thôn Triều Dương đã được hòa giải ngay tại các xóm.
Thôn Triều Dương ngày càng đổi mới
Đến thôn Triều Dương, xã Chi Lăng Nam (Thanh Miện), chúng tôi cảm nhận rõ sự thanh bình, yên ả của làng quê này. Đường làng, ngõ xóm sạch sẽ phong quang. Người dân sống đoàn kết, tình cảm, cùng nhau chung sức, chung lòng xây dựng đời sống văn hóa. Để có được những kết quả đó có vai trò không nhỏ của công tác hòa giải và các thành viên của tổ hòa giải thôn.
Bác Vũ Anh Tuấn, Trưởng ban công tác Mặt trận, Tổ phó Tổ hòa giải thôn Triều Dương, người đã có thâm niên 16 năm tham gia tổ hòa giải ở cơ sở. Bác Tuấn cho biết, tổ hòa giải thôn Triều Dương được thành lập năm 1995, với 15 thành viên, bao gồm bí thư chi bộ, trưởng ban công tác mặt trận thôn, trưởng thôn, lãnh đạo đoàn thể, công an viên, trưởng các xóm, trưởng các dòng họ. Tham gia tổ hòa giải đều là những người có trách nhiệm, có uy tín trong nhân dân. Là một thôn đông dân (502 hộ, với 2.016 nhân khẩu, sinh sống tại 3 xóm) nên việc hòa giải được thực hiện theo xóm. Vụ việc mâu thuẫn nhỏ xảy ra ở xóm nào, xóm trưởng cùng với tổ liên gia của xóm đó nắm tình hình và phối hợp với gia đình, dòng họ của những gia đình có mâu thuẫn để hòa giải. Vụ việc mâu thuẫn phức tạp sẽ chuyển lên tổ hòa giải thôn giải quyết. Khi vụ việc được các xóm chuyển lên, tổ hòa giải thôn phân công các thành viên tìm hiểu sự việc. Sau đó tổ họp để thống nhất cách giải quyết. Nói là vậy nhưng cơ bản vẫn là dùng tình cảm, dùng lời nói để vận động, thuyết phục để các bên hiểu ra sự việc và bắt tay giảng hòa. Thông thường, đối tượng cần hòa giải là hội viên của đoàn thể nào, thì tổ chức hòa giải phân công thành viên là trưởng đoàn thể đó gặp gỡ, thuyết phục. Mỗi vụ việc mẫu thuẫn lại có cách giải quyết khau nhau. Có vụ đòi hỏi sự kiên trì, khéo léo và hiểu biết về pháp luật hòa giải mới thành. Chẳng hạn như vụ việc mâu thuẫn cá nhân giữa anh S. với anh T. ở xóm 5. Gia đình anh S. bán thức ăn chăn nuôi cho gia đình anh T theo hình thức trả dần. Một lần anh S đến nhà anh T. để đòi tiền nợ. Lúc đó anh T. đi làm, còn vợ anh T. là chị H. đang làm trong bếp. Anh S. đứng ở cửa bếp nói chuyện thì anh T. đi làm về đã hiểu lầm, cho rằng anh S. có quan hệ bất chính với vợ mình. Giữa anh T. và anh S. nảy sinh mẫu thuẫn tới xô xát. Nhiều lần xóm trưởng cùng với tổ liên gia, dòng họ hai gia đình đã hòa giải nhưng anh T. vẫn chưa “hạ nhiệt”. Vụ việc đã chuyển lên tổ hòa giải thôn để giải quyết. Tổ hòa giải đã phối hợp với Hội đồng niên đến chơi với anh T. Nhờ có sự tác động khéo léo của Hội đồng niên, anh T. nhận thấy mình ghen tuông vô cớ. Hai anh đã bắt tay làm lành.
Vụ mâu thuẫn, tranh chấp mốc cõi giữa 2 hai em trai, là anh Đ. và anh N. ở xóm 4 thì lại đòi hỏi phải hiểu về pháp luật đất đai để giải quyết. Hai anh được bố mẹ chia đất. Đ. là anh trai ở nhà xây nhà tường bao theo đúng mốc đất mà bố mẹ chia cho. Anh N. đi làm ăn xa về đo thấy diện tích bị thiếu, cho rằng anh Đ. đã lấn đất của mình, từ đó hai anh em xảy ra mâu thuẫn. Vụ việc đã được tổ hòa giải thôn nghiên cứu tỷ mỷ và mời cán bộ địa chính xã đến cùng phối hợp giải quyết. Tổ hòa giải và cán bộ địa chính đã tiến hành đo đạc, thấy anh Đ. xây đúng mốc cõi. Còn phần đất của anh N. thiếu là đất của anh sát với ao của hàng xóm, ao bị lở nên khi đo đất thấy thiếu. Qua phân tích, anh N. đã nhận ra thiếu sót với anh Đ.
Bác Vũ Anh Tuấn tổng kết, trong 16 năm qua, hàng trăm vụ việc mâu thuẫn, xích mích trong nội bộ nhân dân ở thôn Triều Dương đã được hòa giải ngay tại các xóm, chỉ có 15 vụ việc phức tạp chuyển lên cho tổ hòa giải thôn giải quyết. Trong số 15 vụ việc do tổ hòa giải thôn thực hiện, có 6 vụ mâu thuẫn về tranh chấp mốc giới, 6 vụ va chạm mâu thuẫn cá nhân, hôn nhân gia đình, 2 vụ việc về chế độ chính sách, 1 vụ học sinh đánh nhau. Tổ hòa giải đã thực hiện thành công 14 vụ việc. Ở Triều Dương, nhiều năm liền không xảy ra khiếu kiện đông người, vượt cấp, kéo dài. Công tác hòa giải đã góp phần cùng chi bộ đảng, chính quyền và toàn dân thôn Triều Dương đạt nhiều thành tích đáng khích lệ như: 10 năm liền giữ vững danh hiệu Làng văn hóa; 8 năm liền đạt danh hiệu làng an toàn về an ninh trật tự; 7 năm liền đạt danh hiệu làng tiên tiến; hằng năm có 97% số gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hóa.
Trước khi chia tay, bác Tuấn cho biết: "Cái được lớn nhất của công tác hòa giải là đã góp phần ổn định tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương; tiết kiệm được thời gian, nhân lực và tiền bạc cho nhà nước; củng cố tình làng nghĩa xóm ngày càng bền chặt".
VIỆT CƯỜNG
