Tiền lương đóng bảo hiểm xã hội có thể bằng 50% lương tối thiểu vùng cao nhất

Tờ trình của Chính phủ về Luật bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi có đề xuất sửa đổi về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH. Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cho biết, quy định về căn cứ đóng BHXH của khu vực doanh nghiệp ít nhất bằng khoảng 70% tổng tiền lương và các khoản thu nhập khác để khắc phục tình trạng trốn đóng, đóng không đủ, làm ảnh hưởng đến khả năng cân đối Quỹ BHXH và quyền lợi của người lao động.

Khảo sát tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc năm 2022 của người lao động là 5,73 triệu đồng/tháng, chiếm khoảng 75% thu nhập bình quân của người lao động làm công, hưởng lương.

Luật BHXH hiện hành chỉ có quy định về tiền lương/thu nhập làm căn cứ đóng BHXH cao nhất nhưng chưa có quy định về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất.

Mặc dù hiện nay quy định về căn cứ đóng BHXH bắt buộc tương đối đầy đủ tại các văn bản quy định chi tiết Luật. Tuy nhiên, do Luật BHXH quy định chung, chưa đủ rõ nên còn gặp khó khăn trong quá trình xây dựng các văn bản quy định chi tiết và quá trình triển khai trong thực tiễn.

Tại dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) bổ sung tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc, thấp nhất bằng một nửa mức lương tối thiểu tháng vùng cao nhất do Chính phủ công bố, cao nhất bằng 8 lần mức lương tối thiểu tháng vùng cao nhất do Chính phủ công bố.

Theo Thứ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội Nguyễn Bá Hoan, đây là cơ sở quy định căn cứ đóng BHXH đối với những đối tượng không hưởng tiền lương (chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương...). Đây là căn cứ để xác định trách nhiệm tham gia đối với đối tượng người lao động làm việc không trọn thời gian.

Quy định tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc đối với khu vực ngoài nhà nước kế thừa quy định hiện hành. Tuy nhiên, quy định mới cụ thể hơn, theo hướng tiền lương làm căn cứ đóng BHXH là tiền lương tháng, bao gồm mức lương, phụ cấp lương, các khoản bổ sung khác, được trả thường xuyên và ổn định trong mỗi kỳ trả lương.

Trên cơ sở đó, Chính phủ quy định chi tiết nhằm xác định cụ thể các khoản phải đóng, không phải đóng BHXH bắt buộc; việc xác định tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH đối với trường hợp thỏa thuận trả lương theo giờ, ngày, tuần và theo sản phẩm, khoán.

Nguyên thứ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội Phạm Minh Huân cho rằng, Luật BHXH nên quy định đóng trên nền 70-80% thu nhập của người lao động ở mức ổn định.

Tuy nhiên tỷ lệ phần trăm đóng BHXH của người lao động và doanh nghiệp vẫn phải giữ nguyên mức 25% như hiện nay. Có như vậy mới bảo đảm lương hưu của người lao động được cải thiện.