Thuế thu nhập cá nhân ổn định trong bối cảnh thị trường bất động sản trầm lắng

Thị trường bất động sản trong tỉnh vẫn trong tình cảnh trầm lắng. Là người theo dõi sát diễn biến thị trường này, anh Bùi Minh Phóng, Giám đốc Công ty CP Đầu tư VPM (TP Hải Dương) cho biết: “Giá giao dịch bất động sản tại nhiều khu vực cơ bản đang duy trì độ ổn định, mức độ giảm giá không cao như trước. Tuy nhiên tính thanh khoản rất kém bởi phát sinh rất ít giao dịch chuyển nhượng”.

Thời gian qua, việc kinh doanh bất động sản của chị Nguyễn Thị Ngoan ở phường Hải Tân (TP Hải Dương) bị ảnh hưởng không nhỏ. Trên phần mềm quản lý chuyên ngành của Chi cục Thuế TP Hải Dương, từ năm 2018-2022, chị Ngoan đã thực hiện 102 giao dịch mua và bán bất động sản, trung bình mỗi năm hơn 20 giao dịch. Trong khi đó, từ đầu năm đến ngày 28/8/2023, chị Ngoan chỉ thực hiện 7 giao dịch, tương đương 30% so với những năm trước, trong đó chỉ duy nhất 1 giao dịch mua vào, 6 giao dịch còn lại là bán.

“Rất khó nói thời điểm nào thị trường bất động sản sẽ hồi phục hoặc ít ra là có tín hiệu tích cực hơn, bởi thị trường này phụ thuộc rất nhiều yếu tố. Song thời gian vừa qua, giao dịch ế ẩm nên thu nhập của tôi và nhiều người cùng kinh doanh khác bị sụt giảm nặng nề”, chị Ngoan chia sẻ.

Kết quả đấu giá đất thời gian qua không cao, ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn thu thuế thu nhập cá nhân. Đơn cử, sau 2 lần đấu giá từ đầu năm đến nay, 53 lô đất tại một dự án khu dân cư ở phường Tân Hưng (TP Hải Dương) nhưng chỉ 16 lô trúng đấu giá, chênh lệch giữa giá khởi điểm và giá bán tương đối thấp. Tỷ lệ trúng đấu giá chỉ đạt 30% cũng đồng nghĩa với việc nguồn thu thuế thu nhập cá nhân chỉ đạt tỷ lệ tương ứng. Trong một bài viết chúng tôi thực hiện gần đây liên quan đến nguồn thu tiền sử dụng đất, theo đại diện Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh, tỷ lệ đấu giá thành công từ đầu năm đến nay tương đối thấp, chênh lệch giá khởi điểm và giá bán chỉ ở mức dưới 20%.

Theo số liệu từ Chi cục Thuế TP Hải Dương, lũy kế từ đầu năm đến hết tháng 7/2023, thuế thu nhập cá nhân 66,4 tỷ đồng, chiếm gần 14% tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố (sau khi trừ tiền sử dụng đất), đạt 69% kế hoạch cả năm do tỉnh giao, chỉ bằng 83% so với cùng kỳ năm 2022.

Theo ông Vũ Đăng Khoa, Phó Chi cục Trưởng Chi cục Thuế TP Hải Dương, thuế thu nhập cá nhân gồm nhiều khoản thu như thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, nhận thừa kế và nhận quà tặng là bất động sản; từ tiền lương, tiền công; từ hoạt động sản xuất, kinh doanh của cá nhân; từ hoạt động cho thuê tài sản… “Riêng trên địa bàn thành phố, từ đầu năm đến nay thuế từ thu nhập chuyển nhượng bất động sản chiếm 45% tổng thu ngân sách từ thuế thu nhập cá nhân. Dù giảm so với những năm trước nhưng vẫn chiếm tỷ trọng cao. Thị trường bất động sản trầm lắng kéo giảm thu nhập từ chuyển nhượng, nghĩa vụ đóng thuế thu nhập cá nhân vì thế cũng giảm”, ông Khoa cho biết.

Trên địa bàn toàn tỉnh, cả năm 2022, nguồn thu từ thu nhập chuyển nhượng bất động sản chiếm 20% tổng sắc thuế thu nhập cá nhân, cao thứ 2 trong 12 khoản thu cấu thành. 8 tháng năm 2023, dù đây vẫn là nguồn thu cao thứ 2, song tỷ trọng giảm xuống còn 10%. Số liệu tiến độ thu lũy kế ước từ đầu năm đến hết tháng 8/2023, thuế thu nhập cá nhân 780 tỷ đồng, đạt 80% dự toán cả năm, tương đương 98% cùng kỳ năm 2022. Trong đó, thu từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản dưới 50% so với cùng kỳ năm trước.

Theo ông Đỗ Công Tiến, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Hải Dương, để ổn định nguồn thu ngân sách từ thuế thu nhập cá nhân, nhất là trong bối cảnh thị trường bất động sản còn trầm lắng, cần tích cực đẩy mạnh các khoản thu cấu thành khác. Khoản thu từ tiền công, tiền lương chiếm tỷ trọng cao nhất trong thu thuế thu nhập cá nhân. Như năm 2022 chiếm 70%, 8 tháng năm 2023 chiếm 78%. Khoản thu này phụ thuộc chủ yếu vào hoạt động sản xuất, kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp. “Đối với ngành thuế tỉnh, đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp từ những nhiệm vụ cụ thể như tăng cường xử lý các hồ sơ đề nghị hoàn thuế, tiếp tục nghiên cứu đơn giản hóa thủ tục hành chính thuế, đẩy mạnh triển khai hóa đơn điện tử... Qua đó góp phần tạo dựng môi trường kinh doanh thông thoáng, tiếp sức doanh nghiệp vượt qua biến động từ kinh tế thế giới”, ông Tiến nói.