Thu hồi dự án nhà ở xã hội của những chủ đầu tư năng lực kém

Đồng chí Nguyễn Văn Đoàn, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Xây dựng trả lời chất vấn. Ảnh: Thành Chung

Trả lời chất vấn về vấn đề nhà ở xã hội cho công nhân, đồng chí Nguyễn Văn Đoàn, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Xây dựng cho biết dù tỉnh đã có nhiều chủ trương, chính sách hỗ trợ nhưng kết quả thực hiện chính sách nhà ở cho công nhân, người lao động có thu nhập thấp vẫn còn nhiều hạn chế, kết quả chưa cao, chưa tương xứng và đáp ứng được nhu cầu về nhà ở của số đông đối tượng này. Nguyên nhân tình trạng trên là do các nhà đầu tư chưa thực sự quan tâm loại hình đầu tư này vì nguồn vốn đầu tư lớn, thời hạn thu hồi vốn dài, lợi nhuận thấp, rủi ro cao. Giá thành nhà ở, giá cho thuê nhà, chung cư còn khá cao so với khả năng của các hộ gia đình thu nhập thấp, công nhân, lao động tại các khu công nghiệp. Doanh nghiệp và người có thu nhập thấp còn khó khăn trong việc tiếp cận với các gói tín dụng ưu đãi lãi suất.

Giám đốc Sở Xây dựng đề xuất tỉnh cần đẩy mạnh kiểm tra, giám sát các chủ đầu tư thực hiện dự án thuộc quỹ đất nhà ở xã hội. Nếu chủ đầu tư không thực hiện đúng tiến độ, cần thu hồi dự án và lựa chọn chủ đầu tư có năng lực để thực hiện. Khuyến khích phát triển đa dạng nhà ở chung cư, cho thuê, đầu tư đồng bộ các công trình hạ tầng xã hội để thu hút người lao động. Khuyến khích các doanh nghiệp tham gia đầu tư xây dựng nhà ở công nhân bằng nguồn vốn ngoài ngân sách để bán, cho thuê. Sớm hình thành Quỹ phát triển nhà ở xã hội từ nguồn thu tiền sự dụng đất của các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị mới để hỗ trợ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội. Các địa phương tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá chất lượng nhà ở cho thuê do người dân tự xây dựng, bảo đảm phù hợp tiêu chuẩn tối thiểu về nhà ở xã hội.

Về vấn đề này, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đặt câu hỏi liệu tỉnh Hải Dương có cơ chế hoặc chính sách để xây dựng căn hộ 30 m2 với giá từ 100-150 triệu đồng cho công nhân được không? Đề làm được thì ngành xây dựng tham mưu cho tỉnh chính sách gì? Với người thu nhập thấp có nên quy hoạch đất nền xây dựng với diện tích nhỏ hơn hay không?

Đồng chí Nguyễn Văn Đoàn trả lời tỉnh hoàn toàn làm được việc này với điều kiện làm tốt chính sách ưu đãi, đặc biệt là việc sớm thành lập quỹ phát triển nhà ở từ nguồn thu sử dụng đất. Đối với dự án không có quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội thì chủ đầu tư phải nộp 20%. Thực tế một số chủ đầu tư đã nộp, song sở chưa thống kê được số liệu cụ thể. Đồng chí Đoàn cũng đề xuất giải pháp trích một phần từ nguồn thu tiền sử dụng đất với các dự án nhà ở thương mại cho dự án nhà ở xã hội. Nếu có sự hỗ trợ của nhà nước thì giá thành nhà ở sẽ giảm xuống, người lao động thu nhập thấp sẽ có cơ hội tiếp cận tốt hơn. Bên cạnh đó, cần sự hỗ trợ của ngành ngân hàng vì đối tượng thu nhập thấp khó tiếp cận nguồn vốn này.  Mức lãi suất 5% vẫn còn cao, đề nghị tiếp tục giảm.

Đồng chí Phạm Minh Phương, Giám đốc Ban Quản lý Khu công nghiệp tỉnh đề nghị Sở Xây dựng tham mưu cho tỉnh xây dựng quy định để bảo đảm có thể quản lý nhà ở cho công nhân một cách phù hợp. Ảnh: Thành Chung

Đồng chí Phạm Minh Phương, Giám đốc Ban Quản lý Khu công nghiệp tỉnh cho biết hiện có tới hơn 90.000 lao động trong các khu công nghiệp trong khi số nhà ở xã hội cho công nhân hiện nay là rất ít. Vấn đề nhà ở cho công nhân đang là vấn đề rất nóng. Điều quan trọng là cơ chế như thế nào để công nhân tiếp cận được nhà ở xã hội. Có 2 khía cạnh cần quan tâm là căn hộ và diện tích đất. Do hầu hết công nhân là người có thu nhập thấp nên cần xác định quy mô đất cho phù hợp. Vì vậy tỉnh có quy định về diện tích đất, nhà ở cho công nhân và cơ chế vốn ưu đãi phù hợp để hạ giá thành nhà ở cho công nhân, đơn giản hóa thủ tục đầu tư xây dựng nhà ở xã hội để có thể đẩy nhanh tiến độ xây dựng. Nên thu hút các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) có xây dựng nhà ở cho công nhân với giá hợp lý. Cần cơ cơ chế quản lý, sử dụng nhà ở phù hợp thì mới thu hút được công nhân. Đồng chí Phương dẫn chứng hiện Khu công nghiệp Đại An đã xây dựng nhà chung cư cho công nhân, song công nhân ở chung cư bị quản lý về thời gian, lại không được tiếp khách, không được nấu nướng trong nhà thì không hợp lý, không có nhiều người muốn ở trọ. Đề nghị Sở Xây dựng tham mưu cho tỉnh xây dựng quy định để bảo đảm có thể quản lý nhà ở cho công nhân một cách phù hợp.

Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Mạnh Hiển cho biết tại cuộc đối thoại của lãnh đạo tỉnh với công nhân, Bí thư Tỉnh ủy đã yêu cầu rà soát quỹ đất trong các khu công nghiệp xem có còn đất để xây dựng nhà ở cho công nhân không. Đồng chí yêu cầu lãnh đạo Ban Quản lý các khu công nghiệp và Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh trả lời xem việc rà soát đã được tiến hành chưa? Kết quả ra sao?

Đồng chí Phạm Minh Phương cho biết, hiện trong các khu công nghiệp, chỉ còn khu công nghiệp Lai Vu còn 5 ha đất có thể thu hồi, xây dựng nhà ở. Tuy nhiên, diện tích này đang nằm trong đối tượng điều tra của vụ án liên quan đến Vinashin, đất một số tài sản trên đất chưa được thu hồi để có thể triển khai xây dựng nhà ở, đề nghị ngành công an xem xét có thể khóa lại vụ án này để lấy đất thực hiện mục đích xây dựng nhà ở cho công nhân.

Đồng chí Mai Xuân Anh, Chủ tịch LĐLĐ tỉnh cho biết LĐLĐ tỉnh phấn đấu hết tháng 12 sẽ hoàn thành việc khảo sát công nhân về nhu cầu nhà ở. Ảnh: Thành Chung

Đồng chí Mai Xuân Anh, Chủ tịch LĐLĐ tỉnh cho biết đã triển khai việc lập quy hoạch chi tiết việc xây dựng thiết chế cho công nhân Khu công nghiệp Tân Trường, phấn đấu đến tháng 6.2019 hoàn thành quy hoạch chi tiết. Hiện có khoảng 20.000 công nhân đang thuê nhà trọ ở khu vực Tân Trường, LĐLĐ tỉnh phấn đấu hết tháng 12 sẽ hoàn thành việc khảo sát công nhân về nhu cầu nhà ở.

Kết luận nội dung này, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Mạnh Hiển yêu cầu Sở Xây dựng và các sở, ngành liên quan khẩn trương rà soát quỹ đất gần các khu công nghiệp để xem có thể đầu tư các khu nhà ở cho công nhân được không. Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan tham mưu cơ chế, quy định để thực hiện, tạo điều kiện cho công nhân, người lao động tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi. Các cơ quan liên quan cần chỉ đạo, yêu cầu doanh nghiệp có cơ chế, quản lý chung cư, nhà ở trong khu công nghiệp phù hợp với đời sống công nhân, không thể yêu cầu nhà cho công nhân nhưng lại không được tiếp khách, không được nấu nướng…

Buổi chiều, Hội nghị tiếp tục làm việc và bế mạc.

HOÀNG THANH