Thiệt thòi y tá khu dân cư

Bỏ lọt tiêm chủng

Tại thị trấn Tứ Kỳ, từ tháng 1/2022, lực lượng y tế ở 4 khu dân cư trên địa bàn đã không còn duy trì hoạt động. Theo Trạm Trưởng Trạm Y tế thị trấn Tứ Kỳ Nguyễn Thị Thơ, y tế khu dân cư được ví như cánh tay “nối dài”, là “tai mắt” ở cơ sở của ngành y tế. Nếu không có họ, các trạm y tế gặp nhiều khó khăn.

Họ đều có kinh nghiệm công tác từ 20- 25 năm, bám sát địa bàn, dễ nắm bắt tình hình liên quan đến dịch bệnh, biến động về dân số tại địa phương. Không chỉ tham gia hỗ trợ công tác tiêm chủng mở rộng, y tế khu còn đảm nhận việc tuyên truyền, vận động người dân về an toàn thực phẩm, theo dõi, chăm sóc sức khỏe ban đầu các bà mẹ mang thai, đang cho con bú...

"Vì không có đội ngũ này đến nhắc nhở nên tình trạng bỏ lọt tiêm chủng của trẻ nhỏ, bà mẹ mang thai đã xảy ra. Với nguồn ngân sách của địa phương còn hạn hẹp nên chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị cấp trên duy trì mức phụ cấp đối với lực lượng này như trước", bà Thơ nói.

Bà Đặng Thị Bích từng có hơn 20 năm gắn bó với công việc y tá của khu An Nhân Đông, thị trấn Tứ Kỳ. Khi không được hưởng chế độ phụ cấp, bà Bích đã nghỉ công việc này.

Bà Bích chia sẻ, trước đây, bà được hưởng mức phụ cấp 0,3 so với mức lương tối thiểu, ngoài ra không có nguồn phụ cấp khác. Với số tiền ấy gần như chỉ đủ để đổ xăng xe đi lại trong các đợt truyền thông hoặc những lần có dịch bệnh. Những người là y tế khu dân cư như bà phải kiêm thêm nhiều việc để có thêm thu nhập, cũng không được hỗ trợ mua thẻ bảo hiểm y tế. Những nhân viên y tế trụ lại nhiều năm phần lớn do có lòng nhiệt tình đối với công tác chăm sóc sức khoẻ cho nhân dân. "Dù không còn gắn bó với nghề nhưng khi Trạm Y tế có việc cần, chúng tôi vẫn sẵn lòng giúp đỡ", bà Bích nói.

Tương tự, lực lượng y tế ở các khu của thị trấn Ninh Giang cũng không còn hoạt động. Ông Đặng Văn Phúc, đại diện Trạm Y tế thị trấn cho rằng các phường, thị trấn có nhiều có biến động về dân cư hơn ở các thôn do dân cư ở nhiều nơi đến sinh sống, làm việc. Trước đây, hằng tháng, nhân viên y tế khu đều đặn tới giao ban với Trạm Y tế xã để kịp thời nắm bắt thông tin, tuyên truyền cho người dân. Giờ đây, lực lượng này không còn duy trì do không có phụ cấp, ảnh hưởng rất nhiều đến hoạt động của y tế cơ sở.

Thực hiện tiêu chí chấm điểm Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn đến năm 2030, mỗi tổ, thôn, bản, ấp có tối thiểu 1 nhân viên y tế hoạt động. Nhân viên y tế thôn, bản có tiêu chuẩn, chức năng, nhiệm vụ theo quy định hiện hành, thực hiện theo Thông tư số 07/2013/TT-BYT của Bộ trưởng Y tế ngày 08/3/2013.

Đại diện Trạm y tế phường Trần Hưng Đạo (TP Hải Dương) cho rằng nếu không duy trì được lực lượng y tế khu dân cư, đơn vị sẽ bị trừ điểm nếu chấm theo tiêu chí trên.

Kiến nghị hỗ trợ phụ cấp

Theo đại diện Trung tâm Y tế một số huyện, cán bộ y tế thôn, khu dân cư vốn là lực lượng “đi từng ngõ, gõ từ nhà”, bám cơ sở, là "chân rết" quan trọng của ngành y tế. Trạm Y tế các phường, thị trấn đều kiến nghị tiếp tục hỗ trợ mức phụ cấp cho lực lượng này.

Từ năm 2011-2020, Sở Y tế Hải Dương đã chi trả phụ cấp hằng tháng cho nhân viên y tế thôn, khu dân cư trên địa bàn tỉnh với mức 0,3 mức lương cơ sở. Tuy nhiên, từ tháng 1/2021 đến nay, Kho bạc Nhà nước tỉnh tạm dừng việc thanh toán chế độ phụ cấp hằng tháng đối với nhân viên y tế khu dân cư (một số Trung tâm Y tế tuyến huyện đã chi trả phụ cấp quý I.2021).

Nguyên nhân do Nghị quyết số 05/2020/NQ-HĐND ngày 25/7/2020 của HĐND tỉnh Hải Dương không quy định đối tượng và mức phụ cấp được hưởng đối với nhân viên y tế khu dân cư. Ngày 8/12/2021, UBND tỉnh Hải Dương ban hành Quyết định số 3647/QĐ-UBND quy định số lượng và mức phụ cấp đối với nhân viên y tế thôn tại các xã trong tỉnh. Như vậy, cơ quan chức năng chỉ chi chế độ phụ cấp cho nhân viên y tế thôn, còn nhân viên y tế khu dân cư chưa có cơ sở để chi chế độ phụ cấp hằng tháng.

Tháng 3/2022, Sở Y tế Hải Dương đã có đề xuất, kiến nghị HĐND, UBND tỉnh tiếp tục chi chế độ phụ cấp đối với nhân viên y tế khu dân cư theo định mức mỗi khu dân cư có 1 nhân viên y tế đủ tiêu chuẩn về chuyên môn nghiệp vụ, mức phụ cấp bằng 0,3 mức lương cơ sở. Tuy nhiên, hiện tỉnh chưa quyết định việc này.