Tháo gỡ vướng mắc trong xây dựng bãi xỉ thải Nhà máy Nhiệt điện BOT Hải Dương

Chủ đầu tư và các sở, ngành của tỉnh đang tập trung khắc phục những hạn chế trong quá trình xây dựng bãi xỉ thải của dự án Nhà máy Nhiệt điện BOT Hải Dương 

Vi phạm do nhiều nguyên nhân

Dự án xây dựng Nhà máy Nhiệt điện BOT Hải Dương của Công ty TNHH Điện lực Jaks Hải Dương được xây dựng trên địa bàn 2 xã Quang Thành và Lê Ninh (thị xã Kinh Môn). Dự án có tổng diện tích hơn 193ha, trong đó bãi xỉ thải rộng hơn 74 ha.

Khu vực bãi xỉ thải do Công ty CP Đông Hải 27-7 thi công từ tháng 3.2019, hiện đã hoàn thành khoảng 97% khối lượng công việc và được vận hành thử từ cuối tháng 9.2020. Theo báo cáo của chủ đầu tư cũng như kết quả kiểm tra, rà soát của cơ quan chức năng, quá trình triển khai phần việc này tồn tại một số vi phạm. Toàn bộ diện tích quy hoạch bãi xỉ thải chưa được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn điều chỉnh đưa ra khỏi hành lang thoát lũ nên chưa có giấy phép xây dựng. Hiện nhà đầu tư mới được bàn giao 21 ha trên thực địa. Hơn 37ha đã được tỉnh cho thuê đất từ tháng 8.2020 nhưng đến nay vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên chưa bàn giao đất trên thực địa. Còn khoảng 15,7ha đất rừng phòng hộ vẫn chưa có quyết định cho thuê, giao đất dù công tác đền bù giải phóng mặt bằng đã xong và chủ đầu tư đã nộp tiền trồng rừng thay thế.

Do sức ép về tiến độ nên nhà thầu thi công bãi xỉ thải trên chưa hoàn thiện thủ tục về đất đai. Quá trình thi công làm mất các mốc ranh giới đã được bàn giao và có dấu hiệu diện tích thi công thực tế vượt khỏi ranh giới quy hoạch được duyệt. Một số vị trí thi công vượt quá chiều cao cho phép. Đơn vị thi công đã thu hồi một phần đất phát sinh từ hoạt động thi công nhưng không đăng ký, vận chuyển đất thu hồi ra ngoài khi chưa được UBND tỉnh cho phép.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến các vi phạm trong quá trình triển khai xây dựng bãi xỉ thải. Chủ đầu tư, nhà thầu thi công chưa tuân thủ nghiêm quy định của pháp luật; các sở, ngành, địa phương liên quan chưa tham mưu đầy đủ, kịp thời, hết trách nhiệm trong quản lý nhà nước tại địa phương cũng như trong thực hiện các nhiệm vụ chuyên ngành liên quan đến thủ tục hành chính và hoạt động của bãi xỉ thải. Khu vực giáp ranh giữa bải xỉ thải và rừng phòng hộ có địa hình rừng núi phức tạp. Những điểm mốc giới quy hoạch bãi xỉ thải không theo mốc địa hình cố định mà nằm ở lưng chừng núi dẫn đến khó xác định mốc giới giải phóng mặt bằng. Việc bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư còn chậm trễ...

Gỡ thế nào?

Nhà máy Nhiệt điện BOT Hải Dương là dự án lớn, hoạt động theo hình thức hợp đồng BOT. Dự án này được Chính phủ và tỉnh đặc biệt quan tâm, tạo nhiều điều kiện thuận lợi. Tuy nhiên, do những thay đổi từ nội bộ nhà đầu tư và một số nguyên nhân khách quan nên đến nay đã qua thời hạn phải vận hành toàn bộ nhà máy theo hợp đồng nhưng các thủ tục pháp lý cho dự án này vẫn chưa hoàn thiện.

Trước thực tế trên, cuối tháng 8.2021, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lưu Văn Bản đã có những chỉ đạo cụ thể, giao cho các sở, ngành, địa phương liên quan tập trung giải quyết, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc. Yêu cầu chủ đầu tư, đơn vị thi công khẩn trương hoàn thiện các hạng mục công trình theo giấy phép đã được cơ quan có thẩm quyền cấp, bảo đảm chất lượng và các yêu cầu kỹ thuật. Phối hợp chặt chẽ cơ quan chức năng trong quá trình hoàn thiện các thủ tục, hồ sơ giấy tờ liên quan.

Sở Tài nguyên và Môi trường đã chỉ đạo các bộ phận liên quan hoàn thiện hồ sơ để báo cáo UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và bàn giao đất trên thực địa diện tích đã được tỉnh cho thuê. Đối với phần diện tích liên quan đến đất rừng phòng hộ thuộc phạm vi dự án bãi xỉ thải, đơn vị này đang phối hợp chặt chẽ với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn giải quyết vướng mắc về thủ tục đất đai để có đủ cơ sở pháp lý tham mưu UBND tỉnh quyết định thu hồi đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, bàn giao đất trên thực địa cho chủ đầu tư. Sở Tài nguyên và Môi trường cũng đã tổ chức đo đạc, xác định diện tích, cao độ, khối lượng toàn bộ khu vực bãi xỉ thải trước và sau khi thi công, hiện đang tính toán, xác định khối lượng đất đã thu hồi, đối chiếu với thiết kế được thẩm định, phê duyệt để đánh giá việc triển khai thực hiện dự án, xác định trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị có liên quan.

Ông Nguyễn Xuân Thiêm, Chủ quản Phòng Quan hệ Chính phủ (Công ty TNHH Điện lực Jaks Hải Dương) đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sớm tham mưu UBND tỉnh bố trí diện tích rừng thay thế 15,7 ha rừng phòng hộ nằm trong khu vực quy hoạch bãi xỉ thải. Ngoài ra, công ty cũng đang phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng của tỉnh rà soát, đánh giá các vấn đề liên quan đến đất đai, khoáng sản và môi trường để sớm có giải pháp xử lý dứt điểm các vướng mắc. Đơn vị đã hoàn thiện hồ sơ thiết kế trình Chính phủ chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho phép chủ đầu tư xây dựng một tuyến đê chuyên dụng dài khoảng 500m để có thể đưa diện tích bãi xỉ thải ra khỏi hành lang thoát lũ, từ đó hoàn thiện giấy phép xây dựng theo quy định.

PV