Với thế mạnh trồng cây ăn quả, nhiệm kỳ 2020-2025, huyện Thanh Hà (Hải Dương) đã triển khai Đề án Phát triển vùng cây ăn quả gắn với du lịch sinh thái nhằm phát huy tiềm năng, nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp.
Quy hoạch gắn với lợi thế
Trước khi thực hiện Đề án “Phát triển vùng cây ăn quả theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP gắn với du lịch sinh thái, xuất khẩu, giai đoạn 2021 - 2025”, các vùng trồng cây ăn quả ở Thanh Hà đã phát triển nhưng quy mô chưa tương xứng, nhiều diện tích xen kẹp, vườn tạp và sản xuất manh mún. Ở địa phương cũng chưa hình thành các điểm du lịch sinh thái hấp dẫn.
Trong nhiệm kỳ 2020-2025, các xã, thị trấn đã quy hoạch thêm 103 vùng sản xuất cây ăn quả quy mô từ 5 ha trở lên với tổng diện tích 1.243 ha, vượt kế hoạch (kế hoạch đề án là 1.000 ha). Các vùng sản xuất tập trung được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, bảo đảm tiêu chuẩn xuất khẩu. Vùng sản xuất an toàn được phát triển theo hướng gắn sản xuất với phát triển du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm.
Tính tới cuối năm 2024, toàn huyện có khoảng 7.121 ha cây ăn quả, trong đó 3.282 ha trồng vải, 1.918 ha ổi, 563 ha chuối, 385 ha quất, 226 ha bưởi, còn lại là các loại cây ăn quả khác. Toàn huyện hiện có 237 vùng sản xuất cây ăn quả tập trung với 2.933 ha.
Tại các vùng sản xuất tập trung, các xã thành lập tổ sản xuất, tổ hướng dẫn, giám sát các hộ dân áp dụng quy trình sản xuất an toàn. Đến nay, toàn huyện có 1.006 ha cây ăn quả được chứng nhận an toàn VietGAP, GlobalGAP, vượt kế hoạch đề án (đề án là 1.000 ha), trong đó có 891 ha đạt chuẩn VietGAP (480 ha vải, 331 ha ổi, 80 ha bưởi) và 115 ha vải đạt chuẩn GlobalGAP.
Từ vùng sản xuất cây ăn quả chuyên canh, huyện Thanh Hà đã hình thành một số mô hình du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm. Điểm nhấn về du lịch sinh thái gắn với vùng cây ăn quả ở đây chính là du lịch sinh thái sông Hương. Với lợi thế hơn 21 km sông Hương chảy qua 9 xã, thị trấn, huyện phát triển vùng vải ven sông gắn với du lịch, khi đến mùa thu hút hàng trăm đoàn khách du lịch mỗi năm.
Thực hiện Đề án “Phát triển các điểm du lịch gắn với du lịch sinh thái sông Hương trên địa bàn huyện Thanh Hà giai đoạn 2021-2025”, địa phương đã triển khai các tiểu dự án như điểm đón tiếp tại các xã Cẩm Chế, Thanh Thuỷ, điểm dừng nghỉ tại xã Thanh Xá. Các điểm này liên kết với vùng trồng vải, ổi đặc sản của huyện để dễ dàng thu hút du khách đến tham quan, trải nghiệm.
Du lịch di sản thăm cây vải tổ ở thôn Thúy Lâm, xã Thanh Sơn cũng góp phần tạo thành tổ hợp tham quan độc đáo cho du khách. Chị Trịnh Thị Tươi, một người dân ở TP Hải Dương cho biết mùa vải nào chị cũng về Thanh Hà tham quan vườn vải thiều, vừa mua được đặc sản đúng gốc Thanh Hà, lại có thể trải nghiệm nhiều thú vui như hái vải trên sông, chụp ảnh với hoa sen. Những lúc về Thanh Hà, chị Tươi còn kết hợp vãn cảnh chùa Minh Khánh (thị trấn Thanh Hà) vì biết đây là nơi còn lưu giữ xá lị Phật hoàng Trần Nhân Tông.
Bên cạnh đó, một số mô hình du lịch trải nghiệm tham quan, hái vải, thưởng thức và mua sản phẩm vải quả của khách du lịch nội địa tại một số xã như Thanh Xá, Thanh Sơn, Thanh Thủy, Thanh Quang đã được triển khai và mang lại hiệu quả.
Hiện nay mô hình du lịch trải nghiệm tham quan mô hình sản xuất cây ăn quả (ổi, vải…) an toàn tại Hợp tác xã Nông nghiệp sạch Nam Vũ ở xã Liên Mạc đã và đang được chủ thể xây dựng dự án, cơ sở hạ tầng dần hoàn thiện các hạng mục để đưa vào hoạt động, khai thác.
Ông Dương Văn Nam, Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp sạch Nam Vũ, xã Liên Mạc cho biết hợp tác xã đã đầu tư nhiều tỷ đồng xây dựng mô hình sản xuất nông nghiệp sạch gắn với quảng bá sản phẩm và du lịch sinh thái, trải nghiệm. Đến đây, du khách sẽ được tham quan vườn cây ăn quả, hái rau sạch, có khu vui chơi... Hợp tác xã đã thu hút nhiều đoàn khách trong và ngoài nước, nhiều nhất là đoàn tham quan, trải nghiệm của các trường học trong tỉnh. "Đây là động lực để chúng tôi hoàn thiện cơ sở hạ tầng, tiếp tục khai thác hiệu quả mô hình tốt hơn nữa", ông Nam nói.
Chủ trương đúng
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXV, nhiệm kỳ 2020-2025 đã xác định nông nghiệp là nhiệm vụ quan trọng phát triển kinh tế - xã hội của huyện Thanh Hà. Thực hiện Nghị quyết Đại hội, UBND huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn quy hoạch các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, các vùng sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, các vùng cấp mã số vùng trồng xuất khẩu, nâng cao năng suất, chất lượng cũng như tạo sản phẩm bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm theo đúng quy trình.
Đến nay, huyện duy trì 175 mã số vùng sản xuất cây ăn quả đủ tiêu chuẩn xuất khẩu với 717 ha. Trong đó có 167 mã số vùng sản xuất vải, diện tích 615 ha (38 mã xuất khẩu vào thị trường Mỹ, 48 mã xuất khẩu sang Trung Quốc, 39 mã xuất khẩu đi Australia, 34 mã xuất khẩu đi Nhật, 8 mã xuất khẩu sang Thái Lan); 5 mã số vùng trồng ổi, diện tích 72 ha; 2 mã số vùng trồng bưởi diện tích 15 ha và 1 mã số vùng trồng chuối diện tích 15 ha. Huyện duy trì 12 cơ sở đóng gói với 21 mã số cơ sở đóng gói xuất khẩu nông sản được cấp phép. Sản phẩm vải thiều Thanh Hà được xuất khẩu đi nhiều nước trên thế giới.
Hiện tại, toàn huyện có 19 sản phẩm nông nghiệp đã được công nhận OCOP 3 sao và 4 sao.
Huyện đã triển khai đồng bộ công tác tuyên truyền kèm theo các văn bản chỉ đạo. Các tổ nhóm Zalo, Facebook được lập nhằm chia sẻ kinh nghiệm, tháo gỡ khó khăn trong sản xuất, quy hoạch vùng, quảng bá giới thiệu sản phẩm cây ăn quả gắn với lợi thế du lịch sinh thái, trải nghiệm, đặc biệt là du lịch mùa thu hoạch quả.
Quyền Chủ tịch UBND xã Thanh Khê Đặng Văn Ánh cho biết trong nhiệm kỳ, xã được huyện đầu tư bãi để xe vào khu sinh thái Đồng Mẩn. Tại khu vực này có biển hướng dẫn vào khu, khang trang, sạch sẽ, thuận lợi cho du khách tới tham quan.
Theo ông Ngô Bá Định, Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Hà, hiện nay mỗi năm huyện đón gần 28.000 lượt khách trong và ngoài nước đến tham quan, trải nghiệm du lịch sinh thái, đặc biệt là vào mùa thu hoạch vải thiều. Để thu hút nhiều du khách, thời gian tới huyện tăng cường công tác tuyên truyền, quảng bá sản phẩm nông nghiệp đặc trưng gắn với du lịch sinh thái. Tập trung cải tạo hạ tầng kỹ thuật phục vụ phát triển vùng sản xuất nông nghiệp theo hướng sản xuất hữu cơ kết hợp phát triển du lịch tại các xã Thanh Xuân, Thanh Thủy và Thanh Lang...
MINH NGUYÊN