Tấm gương hiếu thảo và đáng yêu

“

Quạt cho bà ngủ

Ơi chích chòe ơi!
Chim đừng hót nữa,
Bà em ốm rồi,
Lặng cho bà ngủ.

Bàn tay bé nhỏ
Vẫy quạt thật đều
Ngấn nắng thiu thiu
Đậu trên tường trắng

Căn nhà đã vắng
Cốc chén nằm im
Đôi mắt lim dim
Ngủ ngon bà nhé.

Hoa cam hoa khế
Chín lặng trong vườn,
Bà mơ tay cháu
Quạt đầy hương thơm.

THẠCH QUỲ

Thạch Quỳ được xem là nhà thơ tài hoa của văn học Việt Nam đương đại, quê ở Nghệ An, sinh năm 1941. Ông ra đi, để lại niềm tiếc thương cho giới trí thức nói chung, văn nghệ sĩ nói riêng. Nhiều tập thơ của ông đã xuất bản và được bạn đọc đón nhận như: Tảng đá và nhành cây (1973), Nguồn gốc cơn mưa (thơ thiếu nhi - 1978), Tuyển thơ Thạch Quỳ (2009)... Hai bài thơ "Với con" và "Quạt cho bà ngủ" được bạn đọc rất yêu thích, tuyển chọn nhiều lần vào sách giáo khoa.

Trong các mối quan hệ gia đình ruột rà thân thích, tình cảm bà cháu thật thiêng liêng, cao đẹp. Bà yêu thương, vỗ về và nâng niu cho cháu từng miếng ăn, giấc ngủ. Cháu thương bà, chăm sóc cho bà lúc bệnh tật, ốm đau. Bài thơ "Quạt cho bà ngủ" của nhà thơ Thạch Quỳ đã làm người đọc xúc động qua việc làm của bạn nhỏ biết lo lắng, chăm nom bà khi ốm mệt. Đó là tấm lòng hiếu thảo, là nghĩa cử đáng yêu mà các em cần học tập trong đời.

Mở đầu bài thơ là lời gọi tha thiết của bạn nhỏ với loài chim chích chòe hay hót. Lời gọi ấy xuất phát từ đáy lòng thương bà vô hạn. Tình thương bà của bạn nhỏ cũng thật ngây thơ và trong sáng. Chích chòe đâu thể hiểu tiếng người, nhưng từ niềm mong mỏi để người bà có thể ngủ một giấc thật ngon khiến bạn nhỏ không ngần ngại, trìu mến gọi chim: "Ơi chích chòe ơi!/ Chim đừng hót nữa,/ Bà em ốm rồi/ Lặng cho bà ngủ".

Vừa mong mỏi chim đừng hót, vừa liền tay quạt thật đều, bạn nhỏ trong bài thơ thực sự là tấm gương hiếu thảo và đáng yêu. Ngấn nắng trên tường cũng buồn ngủ nhưng vì thương bà nên bạn nhỏ vẫn phải thao thức "vẫy quạt thật đều" để ru bà yên giấc. Hình ảnh nhân hóa ngấn nắng cũng biết thiu thiu, cũng đậu trên tường trắng gợi mở ra một không gian sống động, tươi sáng khi người cháu đang chăm sóc cho bà: "Bàn tay bé nhỏ/ Vẫy quạt thật đều/ Ngấn nắng thiu thiu/ Đậu trên tường trắng".

Quả vậy, bà ốm nhưng nhờ có được tình cảm thương bà hết mực của người cháu nhỏ chắc rồi bà sẽ sớm khỏe ra. Trong cuộc sống, các em biết không, chỉ có tình thương yêu mới có thể giúp người ta vượt qua bệnh tật, phục hồi sức khỏe một cách nhanh nhất.

Khổ thơ cuối bài thật giàu hình ảnh và ý nghĩa. Không gian ngoài vườn sáng trong, thanh khiết. Làn gió mát êm từ chiếc quạt của người cháu đã đưa hương cau, hương khế bay vào nhà từ muôn vàn hương thơm nơi mảnh vườn để ru bà ngủ. Đó cũng chính là hương thơm của tình thương yêu và lòng hiếu thảo mà người cháu muốn gửi đến cho bà. Trong trái tim bà, có lẽ bạn nhỏ cũng là một làn hương thơm thảo nhất. Vì thế, bà ngủ mà vẫn mơ, một giấc mơ thần tiên và vô cùng đẹp đẽ: "Hoa cam hoa khế/ Chín lặng trong vườn/ Bà mơ tay cháu/ Quạt đầy hương thơm".

Bài thơ "Quạt cho bà ngủ" của nhà thơ Thạch Quỳ là bông hoa nhỏ trong khu vườn thơ tỏa hương thơm ngát. Ngọn gió mát cuộc đời sẽ thổi làn hương ấy bay xa, lan đến những chân trời ngập tràn yêu thương và hạnh phúc.